2.4 Het einde van de oorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 4

H2: De Eerste Wereldoorlog 1914-1918

§2.4 Het einde van de oorlog 

1e uur

Mededelingen

Uitleg 2.4 A

Zelf aan de slag

2e uur

Uitleg 2.4 B+C

Zelf aan de slag

Vandaag

Lessen na de vakantie

Mondeling

Toets

Waar zijn jullie?

Mededelingen

§2.4

Het einde van de oorlog

A

De Russische Revolutie

Leerdoel:

Je kan twee oorzaken en drie gevolgen van de Russische Revolutie noemen.

Begrippen:

communisme

Russische Revolutie

B

Duitsland wordt verslagen

Leerdoel:

Je kan uitleggen hoe Duitsland uiteindelijk werd verslagen.

Begrippen:

onbeperkte duikbotenoorlog

wapenstilstand

C

Vredesverdragen

Leerdoel:

Je kan uitleggen welke gevolgen de vredesverdragen hadden voor de centralen.

Begrippen:

Verdrag van Versailles

Volkenbond

0

Rusland voor 1917

Armoede
 

• Veel boeren:
  werkten op land grootgrondbezitters; zwaar.
• Arbeiders:
  slechte leef- en werkomstandigheden + laag loon.
• Soldaten:
  slecht eten/ slechte uitrusting + weinig training

§2.4

Het einde van de oorlog

A

DeBoze burgers

De Russische Revolutie

Rusland voor 1917

• Keizerrijk (Russische keizer: tsaar).

• Bondgenoot England en Franktijk vóór en tijdens WO1 (tot 1917).
  -->  Oorlog verliep slecht voor Russen

• Slechte industrie 
  

Tsaar Nicolaas II

De Romanovs

Voedseltekorten --> hongersnood.
 

Oorzaak: boeren moesten tijdens WO1 vechten aan Oostfront.

Gevolg: er braken rellen uit.
 

Feb 1917: rellen in Sint-Petersburg --> leger schoot niet op opstandelingen. 

Tsaar trad af.

--> Begin Russische Revolutie 1917

(eindigde in oktober van dat jaar vanwege het communiste) 

§2.4

Het einde van de oorlog

A

DeBoze burgers

De Russische Revolutie

Na aftreden tsaar (feb 1917):

Nieuwe, tijdelijke regering

--> Laat Russische leger doorvechten tegen Duitsland.

        Dit mislukt, bleven verliezen. 

Dit was de kans voor Vladimir Lenin (leider communisten), om de macht te grijpen. 

Dit leidde tot de volgende veranderingen:

• Rusland werd communistisch land, met Lenin als leider november 1917
• Lenin sloot vrede met Duitsland. Rusland stapte uit de oorlog.

§2.4

Het einde van de oorlog

A

DeBoze burgers

De Russische Revolutie

1917

Rusland trok zich terug uit de strijd, na TWEE REVOLUTIES.

• Februari 1917: de tsaar wordt afgezet
  
• Oktober 1917: de communisten, onder leiding van LENIN, komen aan de macht
  
• Rusland en Duitsland sluiten in 1917 vrede.
  

Gevolg: burgeroorlog tussen communisten

en tegenstanders (rijken).
--> Communisten wonnen.
--> Rusland werd Sovjet-Unie (1922)

Communisme 

Politieke stroming die streeft naar een samenleving waarin iedereen gelijk is.
Grond, grondstoffen, fabrieken zijn van de staat. 

§2.4

Het einde van de oorlog

A

DeBoze burgers

De Russische Revolutie

De hamer en de sikkel werden het symbool van het communisme. 

Het zijn de symbolen van de arbeiders: de sikkel van de boeren en de hamer van de fabrieksarbeiders. 

Het communisme is een extreme vorm van het socialisme

De Vergissing van Troelstra  

• in Nederland
• 9 nov 1918
• Leider SDAP (arbeiderspartij), Pieter Jelles Troelstra riep op de revolutie uit.
• Grote mislukking: er was geen revolutie, kreeg nauwelijks steun
  

§2.4

Het einde van de oorlog

A

DeBoze burgers

De Russische Revolutie

Zelfstandig werken

Wat?	2.4 Russische revolutie A
Hoe?	Zelfstandig of met je buurman/vrouw
Hoe lang?	Samen bepalen
Klaar en dan?	Kom het mij laten zien. Dan kun je daarna gaan nakijken.
Vragen?	Kom even naar me toe

WO1 was ook oorlog op zee:

• Britse oorlogsschepen blokkeerden Duitse havens
• Duistland probeerde toevoer van goederen naar Engeland te blokkeren, schoten op handelsschepen onderweg naar Engeland: onbeperkte duikbotenoorlog
  -> Duitsland beschoot vijandelijke én neutrale schepen
•  (ook schepen NL en VS) 
• -> VS nam in 1917 deel aan oorlog.

§2.4

Het einde van de oorlog

B

DeBoze burgers

Duitsland wordt verslagen

Oorzaken

• Het liefst zouden de Amerikanen niets met deze 'Europese' oorlog te maken willen hebben, maar...

• ...inmiddels is het 8e Amerikaanse schip door Duitsers getorpedeerd...

• ...en is ontdekt dat de Duitsers bezig zijn met het ophitsen van Mexico en Japan tegen de VS (Zimmerman-telegram)

Hoewel de Amerikanen pas vanaf augustus 1918 meevechten,

geven de enorme hoeveelheid nieuwe soldaten en wapens

de doorslag.

Geallieerden

Engeland

Frankrijk

Rusland (tot 1917)

VS (vanaf 1917)

Italië (vanaf 1915)

Centralen

Duitsland

Oostenrijk-Hongarije

Turkse Rijk

Bulgarije

Eind 1918 kwam in Duitsland tot het besef dat ze zouden verliezen. 

-> opstanden, keizer moest aftreden.

De nieuwe regering, de Republiek van Weimar besloot te stoppen met de oorlog.

11 nov 1918: wapenstilstand getekend door Duitsland. (Turkse Rijk en Oost Hongarije hadden dit daarvoor gedaan).

Frankrijk, England en de VS de grote winnaars.
Duitsland de verliezer. 

§2.4

Het einde van de oorlog

B

DeBoze burgers

Duitsland wordt verslagen

H2: De Eerste Wereldoorlog 1914-1918

§2.4 Het einde van de oorlog

C: Vredesverdragen  

Onrust in Duitsland

• Armoede en ellende
• Ontevredenheid
• Teleurstelling was groot (vooral bij soldaten)

De onrust werd nog groter toen Duitsland werd gedwongen het Verdrag van Versailles te tekenen. 

§2.4

Het einde van de oorlog

C

DeBoze burgers

Vredesverdragen

• Duitsland moest meer dan 100 miljard marken betalen -> oorlogsschade overwinnaars herstellen.
  - Moest in goud betaald worden
  - Duitsland als economische grootmacht uitschakelen.
• Duitsland moest gebieden afstaan
  - Elzas-Lotharingen aan Frankrijk
  - Land in het oosten aan Polen
• Duitsland moest kolonies afstaan
  
• Duitse leger mocht niet groter zijn dan 100.000 man + geen vloot
  
• In het Duitse Rijnland mochten geen Duitse soldaten gelegerd worden
  - Grensde aan Belgie en Frankrijk

 

§2.4

Het einde van de oorlog

C

DeBoze burgers

Vredesverdragen

Apart onderdeel V.v.V.:
oprichting Volkenbond:  internationale organisatie die een nieuwe oorlog moest voorkomen. 

- Bedacht door: president Wilson (V.S.)

§2.4

Het einde van de oorlog

C

DeBoze burgers

Vredesverdragen

De Volkenbond had weinig invloed:

• VS zelf werd geen lid
• Duitsland en Rusland mochten geen lid worden. 

Doordat deze grote landen geen lid waren, had Volkenbond weinig te zeggen. 

1946: opgeheven.

§2.4

Het einde van de oorlog

C

DeBoze burgers

Vredesverdragen

Na WO1: nieuwe landen en grenzen:

Turkse Rijk viel uit elkaar. Grote stukken van het Midden-Oosten werden verdeeld over Engeland en Franktijk

Oostenrijk-Hongarije viel uit elkaar.
--> Er ontstonden nieuwe landen, zoals Oostenrijk, Hongarije, Joegoslavië, Tsjecho-Slowakije. 

§2.4

Het einde van de oorlog

C

DeBoze burgers

Vredesverdragen

§2.4

Het einde van de oorlog

C

DeBoze burgers

Vredesverdragen

Zelfstandig werken

Wat?	2.4 Einde van WOI B+C
Hoe?	Zelfstandig of met je buurman/vrouw
Hoe lang?	Samen bepalen
Klaar en dan?	Kom het mij laten zien. Dan kun je daarna gaan nakijken.
Vragen?	Kom even naar me toe

Maken

Blz 37 tm 39

Film tips over 1ste wereldoorlog:

• 1917
• Im Westen nichts Neues