Medicatie (basisinformatie)

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1,2

                                Basiskennis 

                                                    medicatie

Doel van medicijnen

- preventief/profylactisch

- curatief/causaal

- symptomatisch (placebo)

- diagnostisch

Preventief/profylactisch = voorkomen van een ziekte (bijv. vaccinatie of middelen tegen wagenziekte)

curatief /causaal= bestrijden van de oorzaak dus behandeling (antibiotica keelontsteking)

symptomatisch= symptomen aanpakken bijv. ontstekingsremmende pijnstilling 

substitutie = aanvullen van tekorten (bijv. testosteron of insuline)

diagnostisch= om een diagnose te kunnen stellen bijv. radio actieve vloeistof bij een pet scan

Tabletten, dragees en capsules kunnen zo gemaakt zijn dat de werkzame stof niet in de maag, maar pas in de dunne darm vrijkomt. Hierdoor kan het maagzuur het medicijn niet aantasten.

Deze medicijnen mogen nooit gekauwd, gebroken of gemalen worden.

Zetpillen bestaan uit een gemakkelijk smeltende stof waarin de geneesmiddelen zijn verwerkt. Het geneesmiddel wordt via de slijmvlieswand van de darmen snel in het bloed opgenomen.

Vormen van medicijnen

Naamgeving medicatie

chemische naam = nauwkeurige beschrijving van de atomen die de stof bevat 

(Para-acetylaminofenol)

stofnaam = beschrijving van de stof(fen) die in het medicijn zitten (paracetamol) onder deze naam herkennen wij vaak de werking van het medicijn

merknaam = fantasienaam verzonnen 

door fabrikant

® betekent

dat het een geregistreerd handelsmerk is en dat

niemand anders die naam mag gebruiken

Toedieningswegen

- enteraal = 

via het maag-darmstelsel 

- parenteraal = 

via injectie/infuus 

-topisch = 

via de huid en alleen lokaal/plaatselijk

 

Toedieningswegen

- oraal 

-rectaal

- sublinguaal

- injectie (subcutaan, intraveneus, intramusculair, intra-articulair, intra cardiaal, intralumbaal en epiduraal)

- inhalatie

- transdermaal

-vaginaal

oraal = via de mond 

rectaal = via de anus

sublinguaal = onder de tong (hartproblemen, epilepsie)

transdermaal = via pleister (lokale toediening maar soms systemische werking denk maar aan nicotine pleister)

inhalatie = tracheaal via luchtpijp of nasaal via neus (astma) soms lokaal soms systematisch

vaginaal = via de vagina (anti schimmel)

Contra-indicatie

Een reden om het medicijn NIET te gebruiken omdat het medicijn een aandoening of ziekte verergert.

absoluut = absoluut niet geven

relatief = oppassen bij het geven

Medicatieproces

1. Voorschrijven medicatie door arts op recept (3 maanden geldig)
2. Klaarmaken en afleveren medicatie door apotheek
3. afspraken maken met de cliënt over verantwoording
4. uitzetten van medicatie
5. aanreiken van medicatie
6. inname van medicatie door cliënt
7. registreren en aftekenen van medicatie
8. Signaleren en rapporteren van (bij)werkingen
9. Evaluatie van de behandeling
10. overdracht van medicatie bij verhuizing van de cliënt

Bewaren van medicatie

Altijd in originele verpakking

< Baxter 

Bijsluiter

• Samenstelling
• Indicatie: waar wordt het middel voor gegeven?
• Werking
  
• Dosering *
• Bijwerkingen
  
• Gebruik tijdens zwangerschap
• Wijze van inname
• Waarschuwingen 

• Werkzame stof en hulp/vulstoffen
  

Alles moet benoemd worden op bijsluiter i.v.m.

overgevoeligheid

waarschuwingen

Met welke geneesmiddelen gaat het middel

niet goed samen

• Niet innemen met melk, grapefruitsap…

• Wanneer kun je het beter niet innemen

(contra-indicatie)

hulpzame stoffen of vulstoffen

bijvoorbeeld zetmeel

Juiste tijd

Juiste persoon

Juiste medicijn

Juiste dosering

Juiste toedieningswijze

Tips medicatieveiligheid

• Voel je je bekwaam in voorbehouden en risicovolle handelingen?
• Wees je bewust van de risico’s in het medicatieproces
  
• Noteer afspraken over medicatie toedienen in het zorgplan
• Als zorgmedewerker heb je een signalerende functie
• Zorg voor een duidelijke toedienlijst en actueel medicatieoverzicht

• Let op dat de medicijnen goed bewaard worden
  
• Zorg ervoor dat je ongestoord kunt werken met medicatie
• Dubbele controle van risicovolle medicijnen is voor de veiligheid van de cliënt
• Meld altijd medicatiefouten