Strux VCA Deel 3 Elektriciteit

• Metaaltechniek
• Praktijkonderwijs
• Leerjaar 4

elektriciteit

1. Je kunt uitleggen hoe je veilig werkt met elektriciteit.
2. je kunt uitleggen wat de gevaren van werken met elektriciteit zijn en hoe je jezelf er tegen beschermd.
3. je kunt uitleggen hoe je omgaat met statische elektriciteit. 

Je werkt in een omgeving met explosiegevaar. Van je baas moet je rubberzolen dragen. Want hij wil niet dat je onnodig gevaar loopt.
Waarom draag je schoenen met rubberzolen in een omgeving met explosiegevaar?

Gevaren van elektriciteit

• verwondingen / brandwonden
• een schok krijgen / stroom door je lichaam/ elektrocutie
• door de schrik van je van een trap > secundair letsel
• kortsluiting: twee kabels raken elkaar 

gevaar

kortsluiting

Noem 4 gevaren op die er zijn als je werkt met elektriciteit:

Wat is secundair letsel als je werkt met elektriciteit?

Waar heb je mee te maken als er stroom door je lichaam loopt?

1. met een drukgolf
2. met elektrocutie
3. met kortsluiting

2 kapotte snoeren raken elkaar. Je ziet vonken. Hoe noem je dat?

1. aarding
2. kortsluiting
3. weerstand

Wat kan er gebeuren als een elektrisch apparaat heel lang achter elkaar aanstaat?

1. er kan een aardlek ontstaan
2. er kan isolatie ontstaan
3. er kan brand ontstaan

kortsluiting

kan brand of een explosie ontstaan

apparaten die lang aanstaan worden te warm> brand

elektrocutie

• Hoeveel stroom door je lijf:
• hoge spanning
• vochtigheid > zweten
• dikte van je huid
• oppervlak van de plek waarmee je onder stroom komt te staan 

elektrocutie

• sta je op een rubbermat? dat isoleert> hoge weerstand
• betonnenvloer > lage weerstand

Wat is een hoge weerstand?

Soms kan elektriciteit door je huid sneller in je lichaam komen. Waar ligt dat aan?

1. aan hoe schoon je huid is
2. aan hoe dik je huid is
3. aan hoe vet je huid is

kortsluiting

• als de stroomdraden contact maken
• grote vlamboog
• bij elektrisch lassen bepaal je zelf de vlamboog
• zware kortsluiting> drukgolf.
• je wordt omver geduwd 

jezelf beschermen

• zorg dat je niet in de buurt komt. (fysieke afscherming)
• geen beschermingen weghalen
• gebruik isolatie
• kijk of de kabels niet beschadigd zijn 

jezelf beschermen

• gebruik dubbel geïsoleerde apparatuur ( zie de foto)

jezelf beschermen

• werk met aarding> er is dan contact tussen je apparaat en de aarde
• bij teveel stroom wordt die via een metalen draad naar de aarde gestuurd
• geen stroom op de buitenkant

jezelf beschermen

• steiger? > aarding
• gebruik een geaarde stekker 

aardleiding

jezelf beschermen

• apparatuur met lage spanning
• 42 volt of lager is veiliger 

aardlekschakelaar

• aardlek = als er stroom niet door één van de draden loopt 
• aardlek is gevaarlijk
• aardlekschakelaar schakelt de stroom uit

Waar is de buitenkant van een wasmachine een voorbeeld van?

1. van fysieke afscherming
2. van isolatie
3. van tijdelijk materieel

Welke schakelaar schakelt de stroom uit als er stroom uit het elektrische systeem lekt?

1. de aardlekschakelaar
2. de isolatieschakelaar
3. de stroomlekschakelaar

Aan welk symbool kun je zien dat een apparaat dubbel geÏsoleerd is?

1. 
2. 
3. 

tijdelijk materieel

• vooral op de bouw
• let op dat er geen beschadigingen zijn
• zorg dat er aardlekschakelaar is

tijdelijk materieel

• stroomhaspel > helemaal afrollen
• nooit meer apparaten aansluiten dan kan ( 2000 W) 

haspel helemaal afrollen

maximale belasting

Wat doe je als je ziet dat elektrisch materieel beschadigd is?

Waarom rol je een kabelhaspel altijd helemaal uit?

statische elektriciteit

• onzichtbaar
• spanningsverschil
• kleine schokjes
• komt door wrijving 

wrijving

• kleding / wol
• gasbellen/ damp
• poeders en korrels
• vloeistoffen door een slang
• aandrijfriemen 

statische elektriciteit

• is gevaarlijk
• vonken
• brand/explosie 

voorkomen

• leidingen aarden
• valhoogte van stoffen beperken
• snelheid van vloeistoffen verlagen
• schoenen met antistatische zolen 

Waardoor ontstaat statische elektriciteit?

Waarom is statische elektriciteit gevaarlijk?

Met welk soort druk heb je te maken bij pneumatisch transport?

1. met elektrodruk
2. met luchtdruk
3. met waterdruk

Door welk onderdeel in een machine kun je statische elektriciteit krijgen?

1. door de drijfriem
2. door de beschermkap
3. door de nullastschakelaar

Wat doe je om een machine te beschermen tegen statische elektriciteit?

1. de zorgt dat de machine aarding heeft
2. je zorgt dat de machine een spanningsmeter heeft
3. je zorgt dat de machine een nullastschakelaar heeft

Van welk materiaal moeten de zolen van je schoenen zijn om je te beschermen tegen statische elektriciteit?

1. van metaal
2. van leer
3. van rubber

Hoe kan je werkgever ervoor zorgen dat er geen statische elektriciteit ontstaat in de leidingen?

1. door de leidingen dicht op elkaar te plaatsen
2. door de leidingen goed schoon te maken
3. door de leidingen allemaal op dezelfde temperatuur te houden

opdracht

1. maak de opdrachten 1 tot en met 11 ( blz 2 - 13)