8.3 Democratisering

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Vooraf

Voor het einde van de timer, zorg je dat je klaar bent voor de les (dus niet pas als de timer voorbij is....)

Lessonup

• Gebruik je eigen naam (smiley/emoji mag)

• Gebruik elke keer dezelfde naam!

Rules!

• We respecteren elkaar en elkaars spullen; we laten elkaar uitspreken en behandelen elkaar met respect.
• Je komt goed voorbereid naar de les; materiaal goed voor elkaar, ingelezen, etc.
• Eten, drinken of naar het toilet doen we zoveel mogelijk na de les of in de pauze
• De telefoon blijft in de tas, broekzak (o.i.d) tenzij anders wordt aangegeven.
• We gebruiken de laptop uitsluitend voor schooldoeleinden
  

Maak de correcte oorzaak-gevolg verbanden met de onderstaande zinnen

Enclosure acts:

Verbeterde landbouw technieken

Toename bevolkingsomvang

Meer vraag naar textiel

Financiële problemen pachtboeren

uitvinding stoommachine

Industriële revolutie

Concentratie van landbouwgrond in handen van grootgrondbezitters

Hogere landbouwopbrengst

Dalende voedselprijzen

Toename huisnijverheid

Dalende prijzen producten

Waarom zouden liberalen weinig doen om de situatie van arbeiders te verbeteren?

1. Omdat zij zich zo weinig mogelijk met de economische vrijheid van mensen wilden bemoeien
2. Omdat zij vonden dat de arbeiders het niet zo slecht hadden
3. Omdat het hun niet zoveel interesseerde wat er met de arbeiders gebeurde
4. Omdat zij zelf er enorm veel geld aan verdienden

Waarom zouden de arbeiders zelf niet kunnen doen aan het omstandigheden?

1. De meeste arbeiders hadden geen stemrecht, omdat ze niet genoeg belasting betaalden
2. De meeste arbeiders waren zich niet bewust van de slechte omstandigheden
3. De arbeiders werden weggejaagd bij de stemhokjes door knokploegen van de liberalen
4. Er waren geen stemlocaties in arbeiderswijken, om te voorkomen dat ze gingen stemmen.

Fase 1

Fase 2

Fase 3

Fase 4

Plaats de fasen van het communisme op de juiste plek

Proletarische dictatuur

communistische heilstaat

Revolutie

Verelendung (Situatie wordt steeds erger voor arbeiders)

De communistische revolutie kwam in alle Europese landen niet van de grond. Waarom niet?

1. Omdat geleidelijk aan de situatie voor arbeiders verbeterde in Europa
2. Omdat men in Europa niet in opstand wou komen uit angst voor gevolgen
3. In Europa was eigenlijk iedereen liberaal
4. Het boek van Marx: Communist Manifest was verbonden in Europa

Korte samenvatting

• Gedurende de industriële revolutie nam de welvaart van de rijken toe en steeg de armoede onder de armen. Arbeiders in steden woonden in kleine huisjes, dicht op elkaar, vaak met meerdere familieleden in één huis. De werkomstandigheden waren niet beter; lange werkdagen, laag loon, gevaarlijke omstandigheden. Er was sprake van een sociale kwestie.

• De liberale overheid deed weinig om de leef- en werkomstandigheden te verbeteren, omdat zij zich zo weinig mogelijk met de bevolking wilden bemoeien. Iedereen moest de vrijheid hebben om zijn eigen geluk te bepalen

• In een poging om hun omstandigheden te verbeteren richten arbeiders vakbonden op beroepsgroepen die massale stakingen organiseerden, om zo werkgevers te dwingen de arbeidsomstandigheden te verbeteren.

• Communisten wilden verandering doorvoeren door middel van een wereldwijde opstand. Dit slaagde echter alleen in Rusland, in de rest van Europa bleef een dergelijke revolutie uit omdat de situatie langzaam beter werd voor de arbeiders. De politieke aftakkingen van de communisten, de sociaaldemocraten wilden via stemrecht de maatschappij veranderen.

1848

• Congres van Wenen (1815) overal worden monarchieën weer hersteld en parlementen beperkt in hun macht

• Koning Willem I benoemd en ontslaat ministers willekeurig.

• Liberalen vinden dit zorgelijk en zetten zich in voor de erfenis van de Franse revolutie: burgerlijke vrijheden  en politieke invloed.

• 1848: revolutiejaar. Overal in Europa breken liberale revoluties uit die meer macht opeisen. Ook in Nederland...
  

Thorbecke

• Johan Thorbecke krijgt de opdracht een grondwet te schrijven

1) Burgerlijke vrijheden vastgelegd

2) Politieke invloed (op basis van census)

3) Koning blijft staatshoofd, ministers zijn verantwoordelijk.

4) Leden eerste kamer gekozen door middel van censuskiesrecht (op basis van belasting)

Liberalen

1) Groep met de meeste politieke macht.

2) kiezers uit de rijkste lagen van de samenleving.

3) Zoveel mogelijk economische vrijheid voor burgers (dus weinig overheidsbemoeienis)

Confessionelen (katholiek)

1) Streven naar meer politieke macht en gelijke behandeling

2) Beschouwd als 'tweederangsburgers' (sinds opstand)

3) Kiezers uit zowel rijke als arme bevolkingslagen

4) schoolstrijd

Confessionelen (protestant)

1) Streven naar meer politieke macht en gelijke behandeling

2) Geaccepteerde en gerespecteerde geloofsgroep (sinds opstand)

3) Kiezers uit zowel rijke als arme bevolkingslagen

4) schoolstrijd

Socialisten

1) Streven naar algemeen mannen kiesrecht

(kiesrecht wordt met mondjesmaat uitgebreid, 1848: 10% stemrecht

1887: 68% stemrecht)

2) kiezers uit de arbeidersklassen

3) sociale kwestie

Sleep de volgende kenmerken naar de juiste plaats:

Liberalen

Socialisten

Katholiek

Protestanten

Arbeiders

Rijke elite

Schoolstrijd

meeste politieke macht

Tweederangs burgers

Sociale kwestie

Zowel armen als rijken

Algemeen mannen stemrecht

Twee kwesties

1) Schoolstrijd; de confessionele partijen (katholiek/protestant) willen subsidie voor de 'bijzondere' scholen, alleen openbare scholen krijgen subsidie.

2) Sociale kwestie; de slechte omstandigheden van de arbeiders, en de schreeuw om algemeen kiesrecht voor mannen

Pieter Jelles Troelstra (Socialisten); krijgt het mannen stemrecht

Kuyper (confessionelen) krijgt de subsidie voor bijzondere scholen.

Aletta Jacobs (feministen) krijgt niet wat ze wilden

Plaats de zuilen bij de juiste personen

Confessionelen

Liberalen

Feministen

Socialisten

In 1917 krijgen de socialisten en de confessionelen wat ze graag willen. Hoe zouden ze dit voor elkaar hebben gekregen?

Aletta Jacobs krijgt volgens de afbeelding niet wat ze wilde. Wat wilden de feministen?

1. Gelijk schakeling man en vrouw
2. Gelijk loon voor man en vrouw
3. Stemrecht
4. Vertegenwoordiging in de 2e kamer

Homework

Lezen:

Maken: