De Nederlandse Opstand

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

De Nederlandse opstand

Vooraf

• Steden kregen stadsrechten (KA 4b de opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid van steden)
  
• Karel V

Oorzaken van de Opstand

Indirecte oorzaken

• Centralisatiepolitiek
• Reformatie (Calvinisme)

Directe oorzaak

• De Beeldenstorm (1566)

Karel V

• 1515 Landsheer Nederlanden
  
• 1521 Rijksdag van Worms
• 1555 Vrede van Augsburg
• "Wiens gebied diens godsdienst"
• Opgevolgd door zijn zoon

De Reformatie

KA 5d De protestantse Reformatie die splitsing van de christelijke kerk in West-Europa tot gevolg had

Luther 

Bijbelstudie

Door bijbelstudie kom je in de hemel

De vorst bepaalt de godsdienst van zijn gebied

Calvijn (Veel aandacht in Nederland)

Predestinatie

Alles is al bepaald

Wanneer de vorst niet goed is voor zijn volk mag het volk hem afzetten

Filips II 

Centralisatie

• Filips II wilde centralisatiepolitiek (de ontwikkeling waarbij een land steeds meer vanuit één hoofdstad wordt bestuurd)
• Gevolg voor NL --> Meer belasting betalen een Rooms-Katholiek worden
• De Nederlanden zei nee! 
• Met als gevolg godsdienstvervolgingen
• 1522 de Inquisitie

Margaretha van Parma

Landvoogdes van de Nederlanden

In 1566 komen lage edelen bij Margaretha met het smeekschrift

Beeldenstorm

Hertog van Alva in de Nederlanden

1572

De Watergeuzen (bondgenoten van Willem van Oranje) veroveren Den Briel. Na de verovering kiezen veel steden de kant van Willem van Oranje

Pacificatie van Gent 1576

Afspraken:

• Spaanse soldaten het land uit
• tegen centralisatie
• geen vervolging van andere gelovigen

1579

Oprichting van de unie van Atrecht, met als gevolg de oprichting van de unie van Utrecht.

1580

Willem van Oranje wordt vogelvrij verklaard

1581

Nederland wordt onafhankelijk: Het Plakkaat van Verlatinghe

Filips II wordt afgezet als landsheer van de Nederlanden.

1584

Willem van Oranje wordt vermoord

1585

De val van Antwerpen

1588

De Spaanse Armada

Nederland wordt de Republiek

1648

De vrede van Munster

De Republiek wordt erkent

Betrouwbaarheid

1. Was de bron uit de tijd zelf?
   
2. Wie heeft de bron gemaakt en waarom?
   
3. Staan er vooral feiten of meningen in de bron?
   
4. Kun je de feiten in deze bron ook ergens anders vinden?

Vragen beantwoorden

Ik zie, ik weet, dus

Begrippen omschrijven!