4.3 Molrekenen _ Start

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

De Mol

Chemisch Rekenen

Aan het einde van deze les:

Weet je:

• Weten wat de molecuulmassa is.
• Weten wat de mol is. 

Kan je:

• De molecuulmassa kunnen berekenen
• De molaire massa kunnen berekenen 
• Rekenen van mol naar gram en andersom

Atoommassa's 

• Atoommassa's  van ieder atoom kun je aflezen in het Periodiek systeem.

• Zo is de relatieve atoommassa van element P = 30,97 u. 

Atoommassa

• Atomen hebben massa's, dus moleculen hebben een massa
• De massa van bijvoorbeeld een waterstofatoom is 1,68x10^-27 kg! 

• Niet zo handig...
• Daarom is de atomaire massa-eenheid bedacht, dat is de u. 
• 1 u = 1,66x10^-27 kg

Molecuulmassa's 

• Hier tel je de atoommassa's bij elkaar op van alle atomen in één molecuul 

• Voorbeelden: 
• De molecuulmassa van NaCl = 1 x 22,990 + 1 x 35,45 = 58,44 u
• De molecuulmassa van Al2O3 = 26,98 x 2 + 3 x 16,00 = 101,96 u

Let op de juiste afronding en significantie !

O (zuurstof)

O₂

H₂O

AgCl

C₆H₁₂O₆

32,00

18,00

16,00

143,32

180,16 u

18,02

Begrippen van hoeveelheid

• Duo
• Een paar
• Kwartet
• Dozijn 
• Gross

• Een dozijn eiereren, kippen, olifanten of wat dan ook, het is altijd een vaste hoeveelheid.

Begrippen van hoeveelheid

• De mol is een vaste hoeveelheid.
• 1 mol = 6,022*1023 (moleculen)

• Dus 1 mol water bestaat uit evenveel deeltjes als 1 mol goud!

• Is de massa van 1 mol water gelijk aan de massa van 1 mol goud?

1 u = 1,67x10^-27 kg

Au = goud

Au heeft een relatieve massa van: 197 u

197 u * 1,66x10^-27 kg = 3,27x10^-25 kg

1 atoom goud weegt dus 3,27x10^-25 kg

1 mol goud atomen weegt:

3,27x10^-25 kg x 6,022x10^23 = 0,197 kg

1 mol goud atomen = 0,197 kg = 197 gram...

1 u = 1,67x10^-27 kg

H2O = water

H2O heeft een relatieve massa van: 18,02 u

18,02 u * 1,66x10^-27 kg = 2,99x10^-26 kg

1 molecuul water weegt dus 2,99x10^-26 kg

1 mol water weegt:

3,27x10^-25 kg x 6,022x10^23 = 0,01801 kg

1 mol water = 0,01801 kg = 18,01 gram...

Molaire massa

• De massa van 1 molecuul in u = Alle massagetallen bij elkaar opgeteld.
  
• Mol = De massa van 1 mol moleculen in gram...

• Molecuulmassa H2O = 18,016 u
• Molaire massa H2O = 18,016 g/mol

Reken Voorbeeld

• Bereken hoeveel mol overeenkomt met 25 gram water.

• Antwoord
• Molaire massa H2O = 18,015 g/mol
• aantal mol = massa / molaire massa (M)
• aantal mol = 25 g / 18,015 g/mol = 1,4 mol

Hoeveel mol komt overeen met 120 gram ijzer?

1. 4,30 mol
2. 2,155 mol
3. 2,15 mol
4. 6,70*10^2 mol

Aan de slag 

• Doorlezen §2.5

• Maken:
  

         §2.5 => opdr. 67, 70, 72, 73, 

         §2.1 => opdr. 5, 9, 17, 18, 19

         §2.2 => opdr. 23, 28, 29, 30, 31

         §2.3 => opdr. 35, 42, 44, 48, 50

         §2.4 => opdr. 39, 57, 63, 64

• Eerste 5 minuten in stilte
• Daarna fluisterend overleggen met buur / muziek

• Vraag? Steek je vinger op
• Klaar? => Géén huiswerk