Samenstellingen

Wat gaan we vandaag doen?
  • Leestekens
  • Samenstellingen
1 / 24
suivant
Slide 1: Diapositive
NederlandsMBOStudiejaar 1

Cette leçon contient 24 diapositives, avec quiz interactifs et diapositives de texte.

time-iconLa durée de la leçon est: 60 min

Éléments de cette leçon

Wat gaan we vandaag doen?
  • Leestekens
  • Samenstellingen

Slide 1 - Diapositive

Leestekens
Leestekens verbeteren de leesbaarheid van teksten.

Er zijn veel verschillende leestekens.

Slide 2 - Diapositive

Waarom zijn leestekens belangrijk?
  • Zonder leestekens kan een tekst slecht leesbaar zijn
  • Zonder leestekens kan een zin verkeerd begrepen worden

Slide 3 - Diapositive

Wanneer gebruik je een komma?
  • Tussen 2 bijvoeglijke naamwoorden: de hoge, groene boom.
  • Bij een opsomming: je kunt kiezen uit de kleuren groen, blauw, zwart en rood. 
  • Tussen 2 persoonsvormen: Als ik slaap, zie ik niets. 
  • Voor een voegwoord: ik heb er geen zin in, maar doe het toch. 

Slide 4 - Diapositive

Welke leestekens zijn er?
Punt
.
Om de zin af te sluiten, bij sommige afkortingen
Komma
,
In opsommingen, tussen twee pv's, voor en/of na een aanspreking/tussenwerpsel, tussen hoofd- en bijzin
Vraagteken
?
Na een vraag
Uitroepteken
!
Na een bevel, na een uitroep.
Dubbele punt
:
Na een aankondiging van een opsomming, of citaat, voor een uitleg.
puntkomma
;
de ; verbindt hoofdzinnen aan elkaar die bij elkaar horen.
Aanhalingstekens
'...'
Bij een citaat, als je een woord ironisch bedoelt, als het om een woord of de groep woorden zelf gaat.

Slide 5 - Diapositive

Interpunctie = het gebruik van leestekens

Slide 6 - Diapositive

Leestekens

Slide 7 - Diapositive

Samenstellingen

Slide 8 - Diapositive

Samenstellingen 
  • Bestaan uit 2 of meer losse woorden die samen één woord vormen. 
  • Schrijf je aan elkaar om te laten zien dat ze bij elkaar horen. 
  • 2 zelfstandige naamwoorden kunnen een zelfstandig naamwoord vormen. Een zelfstandig naamwoord en een werkwoord niet. 
  • Let op voor klinkerbotsing/verkeerde uitspraak!

Slide 9 - Diapositive

Samenstellingen met een tussenklank-s
Je schrijft de tussenklank-s als je die hoort in de samenstelling.
Dorp + gek = dorpsgek
Dorp + straat = dorpsstraat
Maar niet: dropsveter 

Slide 10 - Diapositive

Tussenletter in samenstellingen

Slide 11 - Diapositive

Samenstellingen
Géén tussen-n  als:
  • Het eerste deel van de samenstelling geen meervoud heeft (snottebel, rijstevlaai)
  • Het eerste deel van de samenstelling verwijst naar iets waar maar 1 van is (zonnebril, maneschijn)

Slide 12 - Diapositive

Samenstellingen Samengevat

Slide 13 - Diapositive

Nog een keer: samenstelling
Een samenstelling is een woord waarin twee of meer woorden zijn samengeplakt. Schrijf samenstellingen altijd aan elkaar.

! De spellingscorrectie van Word herkent niet al deze woorden! Je kunt dus zelf samenstellingen maken

Slide 14 - Diapositive

Welke samenstellingen zijn goed?
A
Groentenwinkel, berensterk
B
Groentewinkel, beresterk
C
Groentenwinkel, beresterk
D
Groentewinkel, berensterk

Slide 15 - Quiz

Maak van onderstaande woorden een juiste samenstelling.


koffie apparaat
A
koffie apparaat
B
koffie-apparaat
C
koffieapparaat

Slide 16 - Quiz

Maak van onderstaande woorden een juiste samenstelling.

politie uniform
A
politieuniform
B
politie-uniform
C
politie uniform

Slide 17 - Quiz

Welke samenstelling klopt?
A
apentrots
B
apetrots
C
secondenwijzer
D
secondeswijzer

Slide 18 - Quiz

Hoe maak je de samenstelling:
beer + gezellig
A
berengezellig
B
beregezellig
C
beergezellig
D
beregezellie

Slide 19 - Quiz

Welke samenstelling is goed gespeld?
A
zonnenbril
B
beukennootje
C
ladenkast
D
roggenbrood

Slide 20 - Quiz

Welk woord is geen samenstelling ?
A
zwemles
B
zwempak
C
zwemmendeman
D
zwembad

Slide 21 - Quiz

Wat is de goede samenstelling:
hond ... hok
A
hondehok
B
hondenhok

Slide 22 - Quiz

Bijna-, ex-, niet-, non-, sint-
bijna-ongeluk
ex-collega
niet-lid
non-actief
sint-janskruid

Slide 23 - Diapositive

MAKEN opdracht 2 p. 123
Opdracht 2
Maak van onderstaande woorden samenstellingen.
1 schroef + draaier                                                                                                           11 annulering + verzekering
2 zon + schijn                                                                                                                     12 verkeer + slachtoffer
3 televisie + programma                                                                                               13 liefde + scène
4 druif + sap                                                                                                                         14 media + aandacht
5 braam + struik                                                                                                                 15 planeet + stelsel
6 behoefte + bevrediging                                                                                               16 student + woning
7 karwij + zaad                                                                                                                     17 oud + student
8 beer + klauw                                                                                                                       18 resultaat + overzicht + uitdraai
9 beer + sterk                                                                                                                        19 anti + terrorisme + wetgeving
10 universiteit + stad                                                                                                         20 banaan + schil + verzameling

Slide 24 - Diapositive