1.2 Onvrede in de Nederlanden

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

1.2 Onvrede in de Nederlanden

1.2 Onvrede in de Nederlanden

A

B

C

Streven naar centraal bestuur 

• Spaanse koning Karel V regeerde over de Nederlanden. (Duitse rijk, Spanje, stukje van Italië en koloniën)
  
  
• De Nederlanden bestond uit 17 gewesten.

- Eigen regels en wetten
- Eigen munt
- Eigen bestuurders. 
- Eigen identiteit

• Spaanse keizer had hierdoor weinig invloed en gezag.

Situatie: De Nederlanden / rijk van Keizer Karel V

Centraal bestuur van Karel V

• Karel V voerde een centraal bestuur in: dezelfde regels, dezelfde belastingen; Spaanse ambtenaren.  
  
  
• 1555: Filips II volgt vader op. 
• 1559: verhuisd naar Madrid --> Aanstelling van een landvoogd(es): plaatsvervanger van de koning. 
  
  
• Gewestelijke stadhouder:  o.a. Willem van Oranje (Holland, Utrecht en Zeeland)

Filips II

Margaretha van Parma

Willem van Oranje

Bestuur in Nederland 

Landvoogdes Margaretha van Parma 'heerste' over Nederland. 

In naam van broer Koning Filips II

Een soort provincie in de Nederlanden, met eigen wetten, munten en bestuurders.

1. landvoogd
2. stadhouder (in de Spaanse tijd)
3. gewest
4. smeekschrift

Plaatsvervanger van de koning in een gewest.

1. landvoogd
2. stadhouder (in de Spaanse tijd)
3. gewest
4. smeekschrift

Persoon die uit naam van de Spaanse koning de Nederlanden bestuurt.

1. landvoogd
2. stadhouder (in de Spaanse tijd)
3. gewest
4. smeekschrift

1. Willem van Oranje
2. Karel V
3. Filips II

1. Willem van Oranje
2. Karel V
3. Filips II

1. Willem van Oranje
2. Karel V
3. Filips II

Aan de slag

• §1.2 A/B opdrachten 1 t/m 8

Klaar? Maak een begin met een samenvatting over H1.1 Problemen in de kerk. Denk aan;

Leerdoelen uitleggen in eigen woorden, titels, tussenkopjes noteer in je eigen woorden de kern van die alinea, begrippen, jaartallen, personen en dit overzichtelijk en netjes ! Dat maakt het leren ook makkelijker :) 

B

C

Verzet tegen de Spaanse koning

Veel mensen in de Nederlanden waren ontevreden over de Spaanse koning. Daar hadden ze drie redenen voor:

1. Bestuurders van de gewesten wilden geen centraal bestuur: minder macht.
2. Nieuwe belastingen kostte de bevolking veel meer geld. 
3. Katholieke Filips II ging over tot bloedige vervolging van protestanten in de Nederlanden. 

Verzet tegen de Spaanse koning

Stadhouder Willem van Oranje en andere edelen dienden in 1566 bij de Spaanse landvoogdes, Margaretha van Parma, een zogeheten smeekschrift in.

• 1566 Smeekschrift der edelen. 
  - Nederlandse edelen ''smeken'' om te stoppen met de inquisitie.  
• Tijdelijke stop van vervolgingen 

De beeldenstorm (1)

• Door smeekschrift werden protestanten even niet vervolgd en hoefden dus ook niet stiekem bijeen te komen. 
  
  
• Er werden zogenoemde hagenpreken georganiseerd. 
  
• Protestantse bijeenkomsten in de openlucht 
•  Kerken hadden de protestanten in deze tijd nog niet

De beeldenstorm (1)

• Door smeekschrift werden protestanten even niet vervolgd en hoefden dus ook niet stiekem bijeen te komen. 
  
  
• Er werden hagenpreken georganiseerd. 
  
  
• 1566: Predikanten maken zich kwaad over de heiligen verering in de katholieke kerk. 
  Zij vinden (als protestanten) dat de katholieken ketters zijn en bestreden moeten worden 

Protestantse bijeenkomsten in de openlucht – kerken hadden de protestanten in deze tijd nog niet.

De Beeldenstorm (2)

• Boze gelovigen trokken naar de kerk en vernielden alle beelden en namen de kostbaarheden mee.
  
  
• Meer van deze plunderingen verspreidden zich als een olievlek door de Nederlanden.
   
• Als reactie stuurt Filips de hertog van Alva en zijn leger naar de Nederlanden om de orde te herstellen. 

Wanneer was de Beeldenstorm?

1. 1588
2. 1566
3. 1655
4. 1555

Bijeenkomst van protestanten in de openlucht.

1. preken
2. hagenpreek
3. beeldenstorm

De vernieling en plundering van katholieke kerken en kloosters in de Nederlanden in 1566.

1. preken
2. reformatie
3. beeldenstorm
4. de Nederlandse opstand

Aan de slag

• §1.2 A/B/C : opdracht 1 t/m 13;