3. Aan de leiband van Moskou

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

De wereld onder hoogspanning

3. Aan de leiband van Moskou

Herhaling 

Wat is de Trumandoctrine?

Wat was het Warschaupact?

1. Economische samenwerking tussen Oostblok landen.
2. Een vredesverdrag tussen Oost en West.
3. Militair samenwerkingsverband tussen Oostblok landen.
4. Een verdrag over de beperking van kernwapens.

De NAVO was een

1. initiatief van Stalin om Noord-Korea militaire hulp te geven in de Korea oorlog.
2. Militair bondgenootschap tussen West-Europese landen en de VS.
3. militair bondgenootschap tussen Oostblok landen en de Sovjet-Unie.
4. Een initiatief van het Warschau Pact om de landen vin het Oostblok economische hulp te bieden.

Wie organiseert de Blokkade van Berlijn?

1. VS
2. SU

Wat is de blokkade van Berlijn?

1. Dat is toen het Franse leger langs de hele grens van Berlijn stond met wapens
2. Dat is toen de Sovjet-Unie de bouw van de Berlijnse Muur tegen werkte
3. Dat is toen de Sovjet-Unie alle toegangswegen die via de Sovjetzone naar West-Berlijn liepen afsloot
4. Dat is een schets van waar de Berlijnse Muur zou komen te staan

Meetmoment 

Gedaan

• Introductie vragen gemaakt 
• Hoofdstuk 2: leervragen, samenvatting of vragen gemaakt

Nu

• Hoofdstuk 3: leervragen, samenvatting of vragen gemaakt 

Leervragen en Leerdoel 

Leervragen: 

• Wat betekent het Rode gevaar? En waarom was de Sovjet-Unie na de Tweede Wereldoorlog nog niet zo gevaarlijk 
• Wat is een satellietstaat? En noem voorbeelden van landen.
• Hoe kwamen de communistische partijen in de satellietstaten aan de macht?
• Wat betekent destalinisatie? En wat is het gevolg hiervan? 
• Beschrijf de gebeurtenissen van de Hongaarse opstand en de Praagse Lente. Waarom gingen mensen de straat op om te demonstreren? 
• Hoe greep de Sovjet-Unie in op de demonstraties van Hongarije en Tsjechoslowakije? 
• Wat is de Brezjnevdoctrine?

Leerdoel: 

Hoe gingen de landen in Oost-Europa deel uitmaken van het communistische Oostblok en welke gevolgen had dat voor de inwoners van die landen?

Een geruïneerd land

• In West-Europa waren bang voor het "Rode Gevaar"
• Echter kwam de Sovjet-Unie gehavend uit de oorlog. (24 miljoen slachtoffers) 
• Ontzettend veel infrastructuur verloren gegaan.
• Er was enorm veel tijd nodig om het land te herstellen na de oorlog.

Alleen communist als vriend

Stalins doelen:

• Herhaling van WOII voorkomen
• Tijd en middelen krijgen om de wederopbouw te voltooien

Oost-Europese landen werden satellietstaten van de Sovjet-Unie. Stalin maakte er handig gebruik van om een deel van zijn onkosten van de wederopbouw ermee te vergoeden.

Statelietstaten zijn...

1. Staten die slechts politiek onder controle staan van de Sovjet-Unie
2. Staten die volledig onder controle worden gehouden door het kapitalistische westen
3. Staten die politiek , economisch en militair onze controle staan van de Sovjet -Unie
4. Staten die zelfstandig hun eigen keuzes mogen maken.

Invloedssfeer SU

Invloedssfeer VS

Westblok

Oostblok

kapitalisme

democratie

satellietstaat

Oost-Europa

Communisme

dictatuur

West-Europa

Goelag 

• De strafkampen waren voller dan ooit
• In 1937 zaten er 1,8 miljoen mensen in kampen 
• in 1953 waren het 2,4 miljoen mensen. 

1. Geen tegenspraak tegen de staat 
2. Stasi berucht in de DDR 

Goelach Archipel

Stalin

Chroesjtsjov

Stalin ontmaskerd

• Stalin overleed in 1953: waardoor de zuiveringsprocessen niet door konden gaan/ werden versoepeld.
• Chroesjtsjov kwam aan de macht. Hij beschuldigde Stalin van ernstig machtsmisbruik.
• Destalinisatie werd in gang gezet.

Gevolgen 

De toespraak had gevolgen voor de satellietstaten

• Hongarije wilde hervormingen in het onderwijs, persvrijheid en afschaffing van de doodstraf
• Aankondiging om te vertrekken uit het Warschaupact 

Hongaarse Opstand 1956

Praagse Lente 1968

Brejznevdoctrine

• Nieuwe leider van de Sovjet-Unie: Brezjnev

• Landen die bij het communisme hoorden mochten niet een eigen weg inslaan en zouden daarvoor hard worden aangepakt.

• (Er valt een vergelijking te maken met de containmentpolitiek/ Trumandoctrine)

Wie regeerde wanneer in de Sovjet-Unie? 

Wat hield de Breznjev-doctrine in?