3.3 tussen dwang en behoefte

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

3.3 Tussen dwang en behoefte

Burgeroorlog, hongersnood en dictatuur 

Op 25 oktober 1917 namen de bolsjewieken onder leiding van Lenin de macht over. Belangrijke gebouwen werden bezet en de regering werd afgezet. 

Rood tegen Wit

De roden (Bolsjewieken) vochten in de burgeroorlog (1918-1922) tegen de witten (mensjewieken)

De witten werden gesteund door England en Frankrijk

De nieuwe staat

Na het afzetten van de regering ontstond een burgeroorlog, maar de bolsjewieken hadden al gauw een groot deel van de macht.

Nationaliseren van de staat gaat van start.

Alle banken en fabrieken worden staatseigendom.

Staatsschulden worden onschuldig verklaard en niet terugbetaald.

Voor mensen die niet werkten werd de werkplicht ingevoerd,

op staken stond de doodstraf, en boeren werden verplicht hun oogst goedkoop aan de staat te verkopen.

Die macht was te danken aan het leger en de geheime dienst. 

Deze zorgden er namelijk voor dat mensen die zich niet aan de regels van de bolsjewieken hielden werden opgepakt en vaak direct werden vermoord. In paragraaf 3.4 gaan we het hier nog meer over hebben.

Hervormingen

Lenin ziet dat hervormingen van het beleid nodig zijn om meer opstanden te voorkomen (1921)

- Niet de gehele oogst hoeft meer naar de staat

- Binnenlandse handel werd weer toegestaan

- Lichte industrie mag winst maken en houden

Verder blijft de economie in handen van de staat. 

De nieuwe maatregelen werden de Nieuwe Economische Politiek (NEP) genoemd. 

Van Lenin naar Stalin

Lenin: 1918-1924

Stalin: 1924-1953

Een nieuwe leider

Stalin werd in 1922 partijsecretaris, deze had als taak om mensen in het bestuur te benoemen en te ontslaan. Stalin nam deze kans aan om vrienden te benoemen en vijanden letterlijk uit te schakelen.

In 1928 heeft hij de meeste van zijn tegenstanders uit de weg geruimd en wordt de grote leider.

Een nieuwe economie

1927: Stalin maakt een einde aan de NEP. 

1928: Begin van de planeconomie.

Bij een planeconomie bepaalt de staat wat en hoeveel er gemaakt moet worden, vaak werd dit besloten in periodes van vijf jaar (vijfjarenplan)

Bij dit vijfjarenplan kreeg de zware industrie de voorrang, dit zorgde er voor dat er aan producten als kleding een tekort was.

Het boerenleven

Naast de industrie werd ook de landbouw bepaald door de staat. Stalin dacht dat de opbrengst dan hoger zou zijn zodat de staat de producten aan het buitenland kon verkopen. Het geld wat hiermee verdiend zou worden zou worden geïnvesteerd in de zware industrie. 

Om dit te bereiken werden de boerderijen gecollectiviseerd.

Zelfstandige boerderijen werden samengevoegd tot één groot boerenbedrijf, een kolchoz.

Door het gebruik van machines voor de landbouw zouden er ook minder boeren nodig zijn, deze konden dan volgens Stalin in de fabrieken werken.

Het boerenleven

De productie van de kolchozen viel tegen (zie bron 7).

De boeren waren ontevreden over de collectivisatie, maar iedereen die hier iets over zei werd opgepakt en gedeporteerd naar een strafkamp.

Naast de duizenden mensen die naar de strafkampen werden gestuurd kwamen er ook veel mensen om het leven door de honger.

Huiswerk en SO

Maandag 8 maart SO Par 3.2 & 3.3 (Online?)