10.5 Voortplanting met bloemen 5-6-2023

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo lwoo, k
• Leerjaar 3

Wat gaan we doen in deze les?

1. Uitleg voortplanting bloemen
2. Voorbereiding bloemenpracticum 

Wat gaan we leren vandaag?

• Waarom een plant bloemen heeft.
• Hoe voortplanting bij planten gaat.
• Waarom vruchten zaden hebben.
• Hoe planten hun zaden verspreiden

Bloemen

Net als mensen hebben planten voortplantingscellen. Deze zitten in de bloemen.

Mannelijke cellen: stuifmeelkorrels

Vrouwelijke cellen: eicellen

Bloemen

De mannelijke voortplantingsorganen zijn meeldraden. Een meeldraad bestaat uit een meeldraad en helmknop 

In de helmknop ontstaan de stuifmeelkorrels.

Bloemen

Het vrouwelijke voortplantingsorgaan is de stamper. De stamper bestaat uit de stempel, stijl en vruchtbeginsel.

In het vruchtbeginsel (begin van de vrucht) liggen zaadbeginsels (begin van de zaadjes). In elk zaadbeginsel zit 1 eicel.

Bloemen

De gekleurde bladeren van een bloem, kroonbladeren, lokken insecten naar de bloem.

De groene bladeren, kelkbladeren, beschermden de bloem toen die nog in de knop zat. 

Ook nectar uit nectarkliertjes lokken insecten.

Bestuiving en bevruchting

Voor de bevruchting moet er bestuiving plaatsvinden. Daarbij gaat stuifmeel van de meeldraden naar de stamper van een andere bloem (van hetzelfde soort). Dat kan op twee manieren:

1. Insectenbloemen

De bloemen lokken insecten door nectar.

Zij nemen het plakkerige stuifmeel en 

brengen het in de zoektocht naar nectar

op de stempel van een andere bloem.

Bestuiving en bevruchting

Voor de bevruchting moet er bestuiving plaatsvinden. Daarbij gaat stuifmeel van de meeldraden naar de stamper van een andere bloem (van hetzelfde soort). Dat kan op twee manieren:

1. Insectenbloemen

2. Windbloemen

De wind zorgt ervoor dat de stuifmeelkorrels 

van de bloem weg waaien. De stuifmeelkorrels

blijven in de lucht zweven en komen zo bij de

stampers van andere bloemen terecht.

Bestuiving en bevruchting

Bestuiving en bevruchting

Na de bestuiving vindt de bevruchting plaats.

1. De stuifmeelkorrels komt op de stempel en blijft liggen.

2. Er groeit een buisje van de stuifmeelkorrel naar het vruchtbeginsel. Dit is de stuifmeelbuis. Deze neemt de kern van de stuifmeelkorrel mee naar het vruchtbeginsel.

3. De stuifmeelbuis eindigt bij een  eicel. De kernen van de stuifmeelkorrel (mannelijk) en de eicel (vrouwelijk) smelten samen. Tada! Een bevruchte eicel.

Hoe ontstaan vruchten en zaden?

Vruchtbeginsel groeit uit tot vrucht.

Zaadbeginsels groeien uit tot zaden

Hoe ontstaan vruchten en zaden?

Na de bevruchting:

1. Bloemen verschrompelen

2. Zaadbeginsels wordt zaad

3. Vruchtbeginsel wordt vrucht

Hoe ontstaan vruchten en zaden?

Na de bevruchting:

1. Bloemen verschrompelen

2. Zaadbeginsels wordt zaad

3. Vruchtbeginsel wordt vrucht

Zaden verspreiden

Na de bevruchting:

1. Bloemen verschrompelen

2. Zaadbeginsels wordt zaad

3. Vruchtbeginsel wordt vrucht

Zaden verspreiden

1. Verspreiding door dieren

2. Verspreiding door de plant zelf

3. Verspreiding door de wind

Levenscyclus

Na de bevruchting:

1. Bloemen verschrompelen

2. Zaadbeginsels wordt zaad

3. Vruchtbeginsel wordt vrucht

Aan het werk!

1. Oefenen met de de onderdelen: benoem de onderdelen van de bloem in werkblad 1.
2. Voorbereiden bloempracticum: vul in het onderzoekboekje de hypothese, materialenlijst en werkwijze in.

eicel

zaadbeginsel

stempel

stijl

helmknop

helmdraad

kroonblad

kelkblad

stamper

meeldraad

Windbloem

Insectenbloem

Eicel

Kern eicel

Kern stuifmeel

Stempel

Stijl

Stuifmeelbuis

Stuifmeelkorrel

Vruchtbeginsel

Zaadbeginsel