5.3 Variatie in genotypen

• Biologie / Verzorging
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

5.3 Variatie in genotypen

Wat verandert er wel en wat niet?

1. wel: genotype niet: fenotype
2. wel: fenotype wel: genotype
3. wel: fenotype niet: genotype
4. niet: fenotype niet: genotype

Christopher en Vigo doen beide een uitspraak:

Christopher: 'Chromosomen bevatten veel genen'.

Vigo: 'Chromosomen bestaan voor een groot deel uit DNA'.

1. Alleen Christopher heeft gelijk
2. Alleen Vigo heeft gelijk
3. Beide hebben ongelijk
4. Beide hebben gelijk.

In de kern van een cel van een kat zitten 19 chromosomen
Deze cel is een geslachtscel.

1. Juist
2. Onjuist

BS 3 Variatie in genotype

Lesdoelen:

1. Je kunt uitleggen waarom iedereen een ander genotype heeft en hoe dat kan.
2. Je kunt uitleggen hoe een genotype kan muteren en welk gevolg dat geeft. 
3. Je kunt voordelen van het verschillende genotype opnoemen voor de overlevingskans van de mens.

Gelijke en ongelijke genenparen

voor

gelijke genen

ongelijke genen

Genen

• Een DNA-verwantschapstest onderzoekt 

    genenparen die ongelijk zijn. De helft van 

    een genenpaar is afkomstig van de moeder, 

    de andere helft van de vader.

• Als een genenpaar ongelijk is, 

    kan worden uitgezocht welk gen 

    van de vader of moeder komt.

Dna verwantschap

• De helft van de 

    genen van je vader en de 

    andere helft van je 

    moeder.

• Kijk goed naar de

    Tabel!!

Geslachtelijke voortplanting

Alle zaadcellen van de man bevatten dezelfde erfelijke informatie

1. Juist
2. Onjuist

  Geslachtelijke voortplanting

• Door de mix van genotype van 2 personen komt er iedere keer een nieuwe mix van genotypen.
• Geen enkel individu (plant, dier of mens) is gelijk aan elkaar

Voordeel:

• Iedereen heeft andere sterke en zwakke punten. 

Dit geldt ook voor:

1. Planten: Elke soort plant is gevoelig voor een andere plaag. Dus bij een plaag kan je kiezen voor planten die niet gevoelig zijn voor die plaag.
2. Bacteriën zijn gevoelig voor antibiotica. Wanneer iemand niet de antibiotica kuur afmaakt, blijven de sterke bacteriën over. Als zij delen, verandert het DNA (muteren) zo dat de bacteriën niet meer gevoelig zijn. DIT IS ERG GEVAARLIJK!

In welk type cel zijn bij een mutatie de gevolgen het grootst?

1. Bij een mutatie in bloedcellen
2. Bij een mutatie in geslachtscellen
3. Bij een mutatie in huidcellen

Mutatie: een gen verandert

• Niet alle mutaties zijn slecht. Mutatie zorgt voor aanpassingen in het lichaam. 
• Een organisme waarbij een mutatie  zichtbaar is in het fenotype noemen  we een MUTANT

•  Voorbeeld van mutatie: Albinisme
• Door mutaties en geslachtelijke voortplanting

      ontstaat variatie in genotypen

- Reimer beweert dat radioactieve straling kan
leiden tot beschadiging van het DNA.
- Sannah beweert dat bepaalde chemische stoffen
mutaties in het DNA kunnen veroorzaken.
Wie heeft er gelijk?

1. Geen van beiden
2. Alleen Reimer
3. Alleen Sannah
4. Zowel Reimer als Sannah

Mutagene factoren

Bij kanker gaat een cel zich ongeremd delen door mutaties.

1. Juist
2. Onjuist

Kanker

Het ontstaan van

een kwaadaardig 

gezwel (tumor)