9.1 Oorlog en Crisis (A)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Tijd van Wereldoorlogen

9.1 Oorlog en Crisis (A) 

Wat gaan we doen?

1. Leerdoelen

2. Theorie

3. Beeldmateriaal

4. Aan de slag

5. Leerdoelen nabespreken

Leerdoelen

Je kunt beschrijven welke oorzaken het machtsevenwicht tussen de Europese mogendheden verstoorden. 

Een woord vooraf..

In Europa (1900-2000)

https://www.vpro.nl/programmas/in-europa/kijk/afleveringen/2007-2009.html

Theorie

Tijd van Wereldoorlogen (1900-1950)

Theorie

De lange 19e eeuw was een van de vreedzaamste periodes in de Europese geschiedenis. Alle Europese landen waren bezig met de industriele revolutie en met het modern imperialisme (..?). Juist dit zorgde voor een goed machtsevenwicht: het sterk en machtig maken van je land leek de beste garantie voor vrede. 

Theorie

Zoals gezegd, het was een bijzondere tijd. Iedereen was vrolijk. De mooiste dingen werden uitgevonden en de toekomst leek oneindig veel mogelijkheden te hebben. 

Deze periode noemen we ook de la belle epoque: de periode van vrede, voorspoed en welvaart in Europa rond 1900. 

Theorie

Amerika hield zich op dat moment afzijdig van Europa. Zij wilden weinig tot geen inmenging van Europese landen. Zij voerden een politiek van isolationisme. 

Opschrijven:

Isolationisme (VS) is een vorm van politiek waarbij een land kiest om zich niet met buitenlandse aangelegenheden te bemoeien. 

Theorie

Behalve dat er deze vrede was rond 1900, heerste er wel een heftige vorm van nationalisme (..?) en militarisme. 

Dit zorgde er eigenlijk voor dat de vrede een meer gewapende vrede werd: er werd gewerkte aan een leger en het opbouwen van wapens en munitie maar niet (vooralsnog) om gebruikt te worden.

Opschrijven: 

Militarisme is een voorliefde hebben voor alles dat met het leger te maken heeft (uniformen, medailles, discipline en parades). 

Theorie

Het militarisme en het nationalisme zorgden ervoor dat spanningen enigszins terugkeerden in Europa. Landen keken gingen toch een beetje angstig naar elkaar kijken. De hoofdrolspelers hadden sowieso elk hun redenen om dit te doen..

Theorie

• Duitsland: Pas sinds 1871 een eenheidsstaat -> zoeken nog naar eenheid. Streeft naar eenheid en een imperium zoals Frankrijk en Engeland.
  
• Frankrijk: De Fransen hadden de Frans-Duitse oorlog verloren (1870-1871). Ze moesten ook nog het gebied Elzas-Lotharingen afstaan en zinden op wraak.  
• Engeland: Hadden grootste rijk van de wereld en keken met schuin oog naar imperialistische wensen van Duitsland en de bouw van hun vloot.  
• Oostenrijk-Hongarije: Staat van tientallen verschillende culturen, talen, landen die zelfstandig wilden worden.  

Beeldmateriaal

Theorie

Vanwege het nationalisme, militarisme en imperialisme vonden de Europese landen het belangrijk om een groot leger en een grote vloot te hebben. Dit resulteerde in een wapenwedloop. 

Opschrijven: 

Wapenwedloop: Een 'wedstrijd' tussen landen over wie verder is op het gebied van wapentechnologie of wie de meeste wapens bezit. 

 

DE BONDGENOOTSCHAPPEN

Theorie

• Munitie en wapens werden gemaakt .. 
  
• Legers werden opgetrommeld .. 
  
• Bondgenootschappen waren gesmeed .. 
• Nu nog een aanleiding voor een oorlog ..