21-11 ZK1A (2.5 Ötzi)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Wel op tafel:

Map

Pen

Feniksboeken

Flesje water

Welkom bij Geschiedenis ZK1A!

Niet op tafel:

Laptop

Telefoon of Zakkie

Tas

HK2C les 2 (1.1+1.2) 

ZK1A (2.5 Ötzi)

H2 Leven van de natuur

Wat gaan we doen vandaag?

• Ötzi -  Waarom zijn archeologisch onderzoek en bronnen belangrijk?
  

 

• Toetsweek - stof doornemen, oefenen, herhalen, etc.

Wat is er aan de hand?

• 19 september, 1991
  

• Lichaam gevonden in de Alpen, op de grens tussen Italië en Zwitserland
  

• Een man in het ijs, een bergbeklimmer?
  

• Onderzocht in een laboratorium
  

• Oudste ijsmummie ooit!
  

Het verhaal van: Ötzi

Wie was Ötzi ?

• Vernoemd naar de plek waar hij gevonden is, het Ötzdal (Zwitserland)

• 3.000 meter hoogte
  

• 5.000 jaar in het ijs gelegen
  

• 1991-5.000= +/- 3.000 v.Chr. geleefd
  

• Oudere, verzwakte en gewonde man
  

Het verhaal van: Ötzi

Lees: blz. 14+15 leerboek

Wat kan Ötzi ons allemaal vertellen?

• Lichaam goed bewaard; tatoeages, nagels, maaginhoud, pollen, leeftijd, etc.
  

• Kleding; materialen, kruimels, korrels, etc.
  

• Spullen; bladeren (woonplaats), koperen bijl (techniek + status)

Het verhaal van: Ötzi

Wat deed Ötzi in de bergen?

• Theorie 1991: Kudde geiten naar nieuwe weidegrond brengen? > herder
  
• Conclusie 1991: Ötzi, oude man 46, gewrichtsontsteking > storm > onderkoeld > sterft uiteindelijk in het Ötzdal

• Theorie 2001: Geen bewijs van kudde geiten, nieuwe scan?
• Pijlpunt in linkerschouder, diepe snee in zijn hand, bloedsporen op kleding en wapens van verschillende mensen > kort voor zijn dood in gevecht geweest

• Conclusie 2001: Ötzi, oude man 46, pijnlijke gewrichten > uitgeput door het gevecht > zwaar gewond > heeft veel bloed verloren > sterft uiteindelijk in het Ötzdal

Het verhaal van: Ötzi

Wat kan onderzoek ons vertellen?

• Geslacht
  
• Leeftijd
  
• Wanneer hij leefde
  
• Woonplaats
  
• Dieet
  
• Ziektebeeld
  
• bezittingen
  
• Sociale status
  
• Leefwijze
  
• Doodsoorzaak
  

Het verhaal van: Ötzi

Toetsweek: 

§2.1 - 2.2 - 2.3 - 2.4 - 2.5

Zelf doen:

Leerboek blz. 28 + 29

'§2.6 Dit heb je geleerd'

Werkboek blz. 34 - 36

> Maken: alle opdrachten (1 t/m 8)

en/of

> Zelf: leren/ oefenen/ overhoren/ samenvatten/ LessonUps bekijken/ etc.