[4H] Staatsinrichting van Nederland (I)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Staatsinrichting van Nederland

Lesdoelen

Je kunt uitleggen:

- waarom de minister van Financiën de miljoenennota aanbiedt aan de Tweede Kamer;

- wat dualisme te maken heeft met de Trias Politica;

- welke twee taken de Tweede Kamer heeft;

Het kabinet

De kabinet zit in vak K (van kabinet). Hier zie je Mark Rutte of Hugo de Jonge vaak zitten. Het kabinet zit tegenover de Tweede Kamer. Je kunt zo zien dat de ministers en staatssecretarissen GEEN lid zijn van de Kamer.

De Tweede Kamer

Op deze stoelen zitten de leden van de Tweede Kamer. De stoelen noemen we zetels. Er zijn 150 leden Tweede Kamerleden en dus ook 150 zetels. 

De voorzitter

De voorzitter is een lid van de Tweede Kamer. Op dit moment is dat Khadija Arib (PvdA). Zij leidt de vergaderingen van de Kamer.

De publieke tribune

De vergadeirngen van de Tweede Kamer zijn openbaar. Als je ze wil bijwonen, dan kun je hier zitten. Op deze tribune zitten ook mensen van de pers.

Spreekgestoelte

Vanaf deze spreekstoel kan een Tweede Kamerlid een vraag stellen aan het kabinet of kan hij de andere Kamerleden toespreken.

Interruptiemicrofoon

Bij deze microfoons kunnen Kamerleden een minister of een Kamerlid achter het spreekgestoelte onderbreken (=interrumperen) om een vraag te stellen of om te reageren.

Als er verkiezingen zijn in Nederland, wie kies je dan?

1. De minister-president
2. Een lid van de Tweede Kamer
3. De regering
4. A, B en C zijn goed

Ministers zijn lid van de Tweede Kamer. Klopt deze uitpraak?

1. Ja, want de ministers zitten in de zaal van de Tweede Kamer
2. Ja, want ministers zijn gekozen bij de verkiezingen
3. Nee, want ministers zijn GEEN lid van de Tweede Kamer
4. Nee, want ministers komen nooit in de Tweede Kamer

Verschil tussen de regering en het kabinet.

Wie mist er op de eerste afbeelding?

Verschil tussen regering en kabinet. Maak de zin af: De koning zit wel in ....

Trias Politica van Montesquieu

Om een vorst met absolute macht te voorkomen stelde Montequieu voor om de macht in drieën te verdelen:

De wetgevende macht

De uitvoerende macht 

De rechterlijke macht

Uitvoerende macht

Rechterlijke macht

Wetgevende macht

Prinsjesdag

Verhouding tussen de Tweede Kamer en het kabinet

In Nederland is in de politiek het dualisme heel belangrijk. Het betekent dat het kabinet en de Tweede Kamer verschillende taken hebben.

De regering heeft de taak om te regeren (=uitvoeren) en de Tweede Kamer heeft als taak om de regering te controleren en om wetten te maken.

Wat zijn de twee taken van de Tweede Kamer?

1. regeren en controleren
2. controleren en wetten maken
3. uitvoeren en wetten maken
4. regeren en uitvoeren

Bij welke macht(en) uit de Trias Politica passen de taken van de Tweede Kamer?

1. De wetgevende macht
2. De uitvoerende macht
3. De rechterlijke macht
4. Bij alle drie

De wetgevende taak

Een wet is in Nederland pas geldig als de Tweede Kamer (en daarna de Eerste Kamer) met de wet heeft ingestemd.

Bijna altijd dient het kabinet of een minister een wetsvoorstel in bij de Kamer. De Tweede Kamerleden bekijken in een debat of de wet klopt en of die verstandig is. Daarna wordt erover gestemd.

Hoeveel stemmen zijn er nodig om een wet aangenomen te krijgen door de Tweede Kamer?

1. 51 stemmen
2. 76 stemmen
3. 101 stemmen
4. 150 stemmen

Eén partij (bv. de VVD) heeft nooit meer dan de helft van de stemmen. Welke oplossing is daarvoor bedacht?

De controlerende taak

De Tweede Kamer heeft het recht om alle besluiten van het kabinet te controleren. Het bekendste voorbeeld van de controlerende taak is het vragenuurtje op dinsdag. Kamerleden kunnen vragen stellen aan een minister (of staatssecretaris) en die MOETEN daarvoor naar de Kamer komen.

De controlerende taak

Onlangs heeft de Tweede Kameronderzoek gedaan naar de Kinderopvangtoeslag-affaire. 

Op de foto is Mark Rutte net ondervraagt door de Kamerleden.

Wat betekent dualisme?

Leg uit waarom de minister van Financiën de miljoenennota aanbiedt aan de Tweede Kamer.

Gebruik in je antwoord het begrip dualisme.

Waarom biedt de minister van Financiën de miljoenennota aan aan de Tweede Kamer? Gebruik dualisme in je antwoord.

Welke taken heeft de Tweede Kamer?

Vragenrecht

(Je mag het kabinet vragen stellen)

Motierecht

(Je mag een uitspraak doen in de Kamer)

Enquêterecht

Interpellatierecht

(Je mag iemand in de rede vallen)

Initiatiefrecht

(Je mag zelf wetten maken)

Amendementsrecht

(Je mag wetten veranderen)

Controlerende taak

Wetgevende taak

Lesdoelen

Je kunt uitleggen:

- waarom de minister van Financiën de miljoenennota aanbiedt aan de Tweede Kamer;

- wat dualisme te maken heeft met de Trias Politica;

- welke twee taken de Tweede Kamer heeft;

Dit vond ik goed aan de les.... en dit is mijn tip...

Dit begrijp ik nog niet zo goed: