2H - 3.3 - Europa en de wereld (1)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Pak je leesboek en ga lekker lezen

3.3 Europa en de wereld (deel 1) 

Programma deze periode 2

Hoofdstuk 3: Regenten en vorsten

hoofdstuk 4: Pruiken en revoluties

Toetsen

 15 januari 

Toets  H3- paragraaf 1 t/m 5 

Weging  2x

Toetsweek 2

H3+H4 

Weging 3 keer.

Huiswerk (af volgende week donderdag 14 december)

Vorige lessen

• Hoe was het bestuur in FR/de republiek/Engeland
• De gouden eeuw
• Stapelplaats
• Handelskapitalisme
• Groeiende steden
• Einde 80-jarige oorlog
• Rampjaar

Deze les

Wereldeconomie

VOC

Lesdoel

Aan het eind van deze les kun je:

• uitleggen hoe er in de 17e eeuw een wereldeconomie ontstond

• verklaren hoe de VOC een machtig bedrijf werd

Pak je schrift en je pen

Waar staat de afkorting VOC voor?

1. Verenigde Oost-Indische Compagnie
2. Vereniging van Oostelijke Compagnieën
3. Verenigd Oostelijk Collectief
4. Volkomen Oostelijke Compagnie

Waar specialiseerde de VOC zich in?

1. Peper, zout en goud
2. Thee, kruiden, peper, specerijen, porselein
3. Porselein, goud en peper
4. Thee, slaven, tabak en kruiden

Wat was zo bijzonder aan de WIC en de VOC?

1. Hoe groot deze bedrijven waren
2. Het waren de eerste bedrijven bestaande uit aandelen
3. Ze waren de eersten die overzees handelden
4. De rijkdom die ze Nederland opleverden

Wereldeconomie

Specerijen

• Erg interessant, meer smaak, langere houdbaarheid, medicijn.

• Groeit alleen in Zuidoost-Azië.

• 
  

Suiker

In de Gouden Eeuw gaat het 

héél goed met Nederland

Herhaling

Middelpunt van handel in Europa

Herhaling

Herhaling

Hoe wordt de Republiek rijk? 

• Nederland heeft niet heel veel producten/grondstoffen

• Vooral veel zuivelproducten

• Oplossing: stapelmarkt. 

• Amsterdam wordt één grote marktplaats voor Europese producten.

Plaats waar goederen in pakhuizen worden opgeslagen met de bedoeling zo de prijzen te beïnvloeden.

Herhaling

Amsterdam Stapelmarkt

Internationale handel

(met overzeese gebieden) bloeit op

Veel nieuwe producten

Welke denk je?

Thee         Kruiden     Suiker     Specerijen  Tabak

producten uit andere werelddelen

Wereldhandel

Wereldhandel

suikerplantages in Suriname

VOC

Eerste Nederlanders in Azië

• Cornelis de Houtman komt in 1596 als eerste Nederlander in Oost-Indië aan
  

• Het doel bereikt: een route om Afrika heen is bewezen.

Nederlanders kunnen nu voortaan zelf spullen halen uit Azië!

Probleem!

• Steeds meer Nederlandse bedrijven (compagnieën) gaan naar Indië varen.

• Hierdoor ontstaat veel concurrentie tussen Nederlanders onderling

• De prijs van de specerijen daalt hierdoor snel, de winst dus ook

Verenigde Oostindische Compagnie (1602)

• Nederlandse regering  grijpt in.
• Compagnieën moeten samengaan in één bedrijf.

• Verenigde
• Oost-Indische
• Compagnie

Gevolg: 

• minder  concurrentie
• meer winst (handig voor oorlog tegen Spanje)

West-Indie

Oost-Indie

India

Doel: monopolie op de specerijenhandel ten oosten van Afrika 

VOC   WIC  

Azië

Afrika & Amerika

VOC   WIC  

Aandelen

Met name de VOC werd gigantisch succesvol;

Scheepswerven

Plaatsen waar boten worden gemaakt.

Pakhuizen

Veel pakhuizen in Amsterdam en Middelburg voor bv de stapelmarkt.

Duizenden schepen

eigen leger

heel veel winst!

De VOC was groter dan al deze bedrijven samen!

Hoe?

• Uitschakelen concurrenten (bv Portugal / Engeland)
• Bouwen van handelposten (kantoren en pakhuizen in een ander land)
• Contracten met inheemse vorsten
• Opbouwen van handelsnetwerk in Azië
• Indien nodig: veel geweld

Jan Pieterszoon Coen

• Berucht vanwege het gebruik van geweld

• Vermoorden of verbannen van de bevolking van de Banda-eilanden

Lesopdracht

• Schrijf de naam van de werelddelen op de kaart (Australië, Azië, India, Indonesië, Afrika, Noord- Amerika, Zuid-Amerika, Caribisch gebied,  Europa)
• Waar ligt Oost-Indië?
• Waar ligt West-Indië?
• Schrijf dat ook op de kaart.
• Kijk in paragraaf 3.3.
  
• schrijf op de kaart waar welke producten vandaan werden gehaald.

Huiswerk (af volgende week donderdag 14 december)

Laatste check

• Welke producten haalde de Nederlanders overzee / in andere werelddelen?
• Wat betekent VOC?
• Waar hield de voc zich mee bezig?