Signaalwoorden

• Begrijpend lezen
• Basisschool
• Groep 7,8

Signaalwoorden

Doelen

• Ik weet wat een tekstverband is.
• Ik weet wat een signaalwoord is.
• Ik kan signaalwoorden vinden in een tekst.
• Ik kan bij een signaalwoord aangeven welk soort verband er in de tekst staat.

Verbanden

• In een tekst staan zinnen die iets met elkaar te maken hebben.

Er zijn verbanden tussen de zinnen.

• Woorden waaraan je kunt zien dat er een verband is en wat voor soort verband, noem je signaalwoorden.

Signaalwoorden worden ook wel verbindingswoorden genoemd

Groepen signaalwoorden
soort verband

Voorbeeld

Opsomming

Tegenstelling

Reden/ oorzaak

middel- doel

conclusie

Signaalwoord: voorbeeld

Woorden: voorbeeld, bijvoorbeeld, onder andere, zo, zoals.

• Op school leer je allerlei praktijkvakken, bijvoorbeeld koken, bakken en serveren.
• De kok is zeer gastvriendelijk, zoals altijd.

Signaalwoord: opsomming

Woorden: en, of, ook, ten eerste/ten tweede/ten derde, daarna, verder, later, bovendien, daarnaast.

• We gaan op kamp! Dit moet je meenemen: een slaapzak, warme kleren en een zaklamp. Bovendien moet je geld meenemen.
• We gaan in de ochtend boodschappen doen en daarna lekker met de groep koken!

Signaalwoord: tegenstelling

Woorden: maar, toch, echter, in tegenstelling tot, het tegenovergestelde.

• Het regende best hard, maar we hebben lekker gewandeld.

Wat is het signaalwoord?
Koks hebben een goed gewicht, maar kunnen dik worden door stres.

Wat is het signaalwoord?
De koekjes mislukten, echter bleef ik optimistisch.

Signaalwoord: reden/oorzaak

Woorden: omdat, doordat, door, want, daarom, hierdoor, daardoor, namelijk, zodat.

• Er is geen gist aan het brooddeeg toegevoegd. Daardoor is het deeg niet gerezen
• Fay heeft geen school vandaag, omdat ze ziek is.

Signaalwoord: middel-doel

Woorden: door (te), om (te), zodat, daarmee, door middel van, waarmee, met behulp van, op die manier.

• Dit zijn de gitaren waarmee we muziek maken.
• Door middel van praten, proberen we de ruzie op te lossen.

Signaalwoord: conclusie

Woorden: dus, vandaar, om die reden, kortom, vandaar, dan ook, dat betekent, concluderend.

• Het is al laat, dus moet Ahmed naar bed.
• Ahmed is laat gaan slapen, vandaar dat hij later in de les was.

Tijd om samen te oefenen!

Benoem het signaalwoord:
In de wereld zijn zeven werelddelen, onder andere Noord-Amerika, Afrika en Antarctica.

1. in
2. onder andere
3. onder
4. zeven

Wat voor een soort signaalwoord is 'onder andere'?

1. tegenstelling
2. voorbeeld
3. oorzaak
4. opsomming

Benoem het signaalwoord:
Ik ben goed in rekenen, toch heb ik een onvoldoende gehaald voor mijn rekentoets.

1. in
2. toch
3. goed
4. voor

Benoem het signaalwoord:
Mijn broertje vindt dat boek erg leuk, maar mijn neefje vindt dat boek erg saai. Kortom, de meningen over het boek zijn nogal verdeeld.

1. erg
2. maar
3. kortom
4. nogal

Zelf oefenen

Oefening met voorbeeld

Oefening met tegenstelling

Oefening met opsomming

Oefening verschil opsomming en tegenstelling