230928 interacties

• BSP
• MBO
• Studiejaar 3

28-09-23

Interacties 

Doel van de les

• Je weet wat de definitie is van interacties is en waar deze ontstaan 
• Daarnaast kun je enkele voorbeelden noemen 

Wat is medicatiebewaking?

Problemen met het medicijngebruik opsporen 

Noem een IA uit je hoofd.

Interacties zijn......

1. een reden om een gnm niet te gebruiken
2. een reden om een gnm wel te gebruiken
3. een ongewenste werking
4. en ongewenste wisselwerking tussen twee gnm

Welke gevolgen hebben interacties?

- Meer of ernstigere bijwerkingen

- Mindere werking

- Versterkte of verlengde werking 

Hoe ontstaan interacties

1-In het maag-darmstelsel

- Chemische reacties die absorptie beïnvloeden 

- Beïnvloeding darmpassage bijv. opioïden

 

Welke voorbeelden kun je hierbij noemen?

2- Binding aan bloedeiwitten

Transport van het geneesmiddel door het bloed:   - geneesmiddel oplossen in het bloed 

 - binden aan bloed- of plasma-eiwitten

 

3- Versterkte werking

Geneesmiddelen die op dezelfde plek in het lichaam werken of bijwerkingen geven, versterken elkaar (pseudo-dubbelmedicatie)

 

Welk voorbeeld kun je hierbij noemen?

Wat is het verschil tussen een dubbelmedicatie en een pseudodubbelmedicatie?

4- Invloed op omzetting en uitscheiding

- In de lever: CYP enzymen

- Uitscheiding via de nieren

 

IA afhandelen => mfb's 

Wat viel je op aan de lijst van veel voorkomende IA's

vraag 1
Noem een voorbeeld van een interactie waarbij het geneesmiddel sterker werkt, minder sterk werkt en extra bijwerkingen geeft.

versterkt versuffend effect vb benzo en ssri; verminderde opname door complexvorming vb ijzer en doxycycline; NSAID en cortico.

vraag 2
Een interactie kan effect hebben op bovenstaande processen. Geef van elk proces globaal aan wat er bij een interactie kan gebeuren.

absorptie-> ↓ opname door ↑pH in de maag; of door complexvorming

distributie-> plasma eiwitbinding ↓ door competitie -> meer vrij gnm dus meer effect; maar ook door competitie voor een receptor of antagonist met agonist

eliminatie-> remming of stimulatie leverenzymen

vraag 3
Welke complexvorming kunnen optreden naast die met doxycycline met antacida en ijzer. (tip kijk bij antacida op de kennisbank)

ulipristal, rosuvastatine,thyreomimetica, ijzer, bisfosfonaten, 

Naast complexvorming kan ook de verandering in de pH zorgen voor een wijziging in de opname. De oplossing was dat je het middel met cola moet innemen.
vraag 4 Weet je nog welke interactie dit was en waarom je het met cola moet innemen?

itraconazol en ppi

vraag 5
Verklaar waarom een verandering in de darmpassage invloed kan hebben op een geneesmiddel en noem een voorbeeld.

versnelde darmpassage door bv laxantia zorgt voor verminderde opname door minder tijd

vertraagde darmpassage door bv opioiden zorgt voor verhoogde opname door meer tijd

vraag 6
Wat betekent competitie? En leg beide principes uit en geef een voorbeeld van een van beide.

competitie is concurrentie;

plasma-eiwit-> een gnm is actief als het ongebonden is; indien 2 gnm beide binden aan plasma-eiwitten zal de conc vrij gnm toenemen en er een groter effect optreden.

receptor-> bv acetylsalicylzuur en ibu binden aan dezelfde receptor, maar ook betablokker en betasympaticomimetica

vraag 7
Er is een hele belangrijke groep enzymen die hier een rol bij spelen. Welke groep is dit?

Cytochroom P450 

vraag 8
Wat wordt hiermee bedoeld? En wat zal het effect van beide zijn op de bloedspiegel van het andere gnm waarmee een interactie is?

Inductor is een stim -> versnelt de omzetting en de conc zal lager zijn -> vaker en/of hoger doseren

remmer remt de omzetting -> conc hoger, meer bijw -> lager en/of minder vaak doseren

Er kunnen ook interacties ontstaan met voedingsmiddelen
vraag 9
Welke zijn dit en wat voor effect hebben ze op geneesmiddelen?

melk-> complex

grapefruitsap-> de omzetting gaat langzamer ->effect?

alcohol-> extra versuffend bij oa benzo’s + disulfram effect

vraag 10
Er zijn vier categorieën voor de beoordeling van interacties. Welke zijn dat?

ja/ja; ja ia en ja actie -> relevante ia’s

ja/nee; ja ia, nee geen actie -> niet relevant ; geen klinisch effect

nee/nee; geen ia en geen actie-> pil en ab

nee/ja; geen ia wel actie vb digoxine en diuretica -> K spiegel bepalen

Wat is een contra-indicatie?

Maak de opdracht 

CI Verdieping 

Wat neem je mee van de les van vandaag?