Systeembord

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Systeemborden

Opbouw van automatische systemen

Wat is een automatisch systeem?

Definitie: Een systeem dat naar aanleiding 

van een signaal (impuls) geheel zelfstandig, 

zonder tussenkomst van buiten het systeem, 

handelingen verricht.

Blokschema

Een automatisch systeem heeft altijd een bepaalde structuur in een blokschema:

Invoer: hier wordt gemeten / waargenomen

- Thermostaat: temperatuur wordt gemeten

Verwerking: hier wordt "nagedacht" / data verwerkt

- Thermostaat: vergelijking temperatuur met ingestelde waarde

Uitvoer: hier wordt een actie ondernomen / iets gedaan

- Thermostaat: CV-ketel inschakelen

Voorbeelden van Invoer

. 

.

 

Voorbeelden:

Sensoren, keyboard, muis, touchscreen, schakelaar

Voorbeelden van verwerking

. 

.

Voorbeelden:

Moederbord, verwerkingsbord, chip

Voorbeelden van uitvoer

. 

.

Voorbeelden:

Zoemer, lampjes / ledjes, brandalarm, beeldscherm, speakers, airpods

EN-poort

De EN-poort heeft twee ingangen. Op elke ingang

kan een HOOG ( 1 ) of LAAG ( 0 ) signaal staan. Op

de uitgang kan ook een HOOG ( 1 ) of LAAG ( 0 )

signaal komen. 

De combinatie van signalen 

bij de ingangen geeft aan wat 

de uitgang zal zijn. In de 

volgende waarheidstabel

hiernaast zijn A en B ingangen, 

en is C een uitgang.

Je ziet dat C alleen een HOOG signaal geeft wanneer A EN B HOOG zijn. Vandaar heet het dan ook een EN-poort... (duh)

OF-poort

De OF-poort heeft twee ingangen. Op elke ingang

kan een HOOG ( 1 ) of LAAG ( 0 ) signaal staan. Op

de uitgang kan ook een HOOG ( 1 ) of LAAG ( 0 )

signaal komen. 

De combinatie van signalen
bij de ingangen geeft aan wat
de uitgang zal zijn. In de
volgende waarheidstabel

hiernaast zijn A en B ingangen,

en is C een uitgang.

Je ziet dat C alleen een HOOG signaal geeft wanneer A OF B HOOG zijn, of wanneer A EN B HOOG zijn. Vandaar heet het dan ook een OF-poort... (duh)

Geheugencel

De geheugencel is een verwerkingselement dat

twee ingangen heeft, de SET en RESET. 

Wanneer je een HOOG ( 1 ) signaal op de SET zet, zal

de uitgang van de geheugencel langdurig een

HOOG ( 1 ) signaal blijven afgeven. 

Om dit langdurige uitgangssignaal uit te schakelen,

zet je een HOOG ( 1 ) signaal op RESET. Nu zal de

uitgang weer op LAAG ( 0 ) staan. 

Wanneer SET en RESET beide tegelijkertijd een

HOOG ( 1 ) signaal krijgen, wint de SET altijd.

Invertor

De invertor heeft één ingang. Op de ingang kan een HOOG ( 1 ) of LAAG ( 0 ) signaal staan. Op de uitgang kan ook een HOOG ( 1 ) of LAAG ( 0 ) signaal komen.

In de volgende waarheidstabel

hiernaast is A een ingang, en B 

is een uitgang.

Je ziet dat B alleen een HOOG signaal geeft wanneer  A LAAG is, en B alleen een LAAG signaal geeft wanneer A HOOG is. De invertor draait in feite het signaal om.

Systeembord

Verwerkingselementen

De pulsenteller bestaat uit verschillende onderdelen:

De "tel pulsen" wordt altijd aan een pulsgenerator gekoppeld. Op het LCD schermpje zie je de pulse geteld worden in het ingestelde tempo van de pulsgenerator.

De "tellen aan/uit" staat altijd AAN als er geen draad aan gekoppeld is. Is er wel een draad aan gekoppeld, dan begint de pulsenteller met tellen als er een HOOG signaal op staat. Met een LAAG signaal wordt het tellen weer uitgeschakeld.