A1a Extra les i.v.m. herkansing leesvaardigheid

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Leesvaardigheid

Een tekst gaat altijd ergens over!

Dit noem je het onderwerp van de tekst. 

Bijvoorbeeld: vriendschap, liefde, surfen, klimaatverandering

https:

Het onderwerp van een tekst

• Iedere tekst gaat ergens over.
• Als je het onderwerp van een tekst wilt weten, stel je jezelf de vraag: Waar gaat deze tekst over?
• Het onderwerp schrijf je zo kort en precies mogelijk op. 
• Je antwoord bestaat uit één of enkele woorden (geen hele zin met werkwoorden)
  

hoe vind je het onderwerp van een tekst?

Zo vind je het onderwerp van een tekst:

- kijk naar de titel

- kijk naar de illustraties (plaatjes)

- kijk naar eventuele tussenkopjes

- let op anders gedrukte woorden

- lees de eerste alinea

Als je dit doet, dan gebruik je de strategie: oriënterend lezen

Daarna schrijf je in 1 of een paar woorden op waar de tekst overgaat!

Hoe lees je?	Wanneer?	Wat doe je?
Oriënterend	Je wilt weten wat het onderwerp is.	- bekijk de titel, tussenkopjes, de bron en afbeeldingen
Globaal	Je wilt ongeveer weten wat er in de tekst staat, maar je hoeft de details (nog) niet te weten of je weet er al veel over.	- bekijk de titel, tussenkopjes, bron en afbeeldingen - lees de eerste en laatste zinnen van alle alinea's
Zoekend	Je bent op zoek naar bepaalde informatie.	- lees het stukje dat je nodig hebt: tussenkopjes, opsommingstekens of anders gedrukte woorden kunnen helpen iets te vinden precies
Precies	Je wilt alles weten wat er in de tekst staat, ook de details.	- lees de tekst helemaal

Leesstrategieën

Wat is het onderwerp van deze tekst?

In het schooljaar 2019-2020 gingen de centrale examens niet door vanwege Corona. Veel leerlingen vonden dit erg jammer. Ze hadden graag willen ervaren hoe het zou zijn om samen in een gymzaal de examens te moeten maken. Nu er geen examens zijn gemaakt, weten de leerlingen ook niet of ze ooit officieel geslaagd zouden zijn. Hopelijk gaan dit schooljaar de examens wel gewoon door.

Op welke leesmanier vind je het onderwerp van de tekst?

1. Globaal lezen
2. Oriënterend lezen
3. Precies lezen
4. Zoekend lezen

Hoe vind ik het onderwerp van een tekst?

1. Door alleen naar de titel te kijken.
2. Door te kijken naar de titel en tussenkopjes
3. Door de inleiding te lezen en te kijken naar de tussenkopjes.
4. Door te kijken naar de tussenkopjes, titel, illustraties en de inleiding te lezen.

In de volgende slide staat een sleepvraag. Sleep de rechter blokken naar de juiste strategie.

Welke leesstragie past bij de juiste activiteit?

oriënterend lezen

globaal lezen

zoekend lezen

intensief lezen

Je wilt de hoofdzaken van een tekst weten.

Je wilt de tekst goed begrijpen.

De betekenis van een woord vinden.

Onderwerp van een tekst bepalen.

https:

Deelonderwerpen

Een tekst is ingedeeld in:

1. Inleiding
2. Kern (middenstuk)
3. Slot

Deelonderwerpen: verschillende aspecten (onderdelen) van een onderwerp.

Zo vind je deelonderwerpen:

• Welke alinea's gaan over hetzelfde onderdeel (aspect) van het onderwerp?
• Staan er tussenkopjes? Zo ja, dan helpen die je om het deelonderwerp te vinden. 
• Anders gedrukte woorden en opvallende tekens helpen je ook om het deelonderwerp te vinden.

Inleiding

Middenstuk

Slot

Deelonderwerp

Je maakt kennis met het onderwerp van de tekst

Hierin staat de meeste informatie van de tekst.

Het belangrijkste uit de tekst wordt herhaald. 

Het onderwerp van een alinea. 

Onderwerp van de tekst, let op:

• Titel
• Illustraties
• Eerste alinea
• Tussenkopjes
• Anders gedrukte woorden (vet/cursief)

Beantwoord op de volgende sheet de vraag: waarover gaat de tekst?

Waarover ging de tekst?

Wat is een deelonderwerp?

1. Het onderwerp van een tekst
2. Het onderwerp van een alinea
3. aspecten van het onderwerp

Sleepvraag

In de volgende slide staat een sleepvraag. Sleep de onderste blokken naar het juiste tekstdeel.

Waarom lees je oriënterend?

1. om achter de titel te komen
2. om achter het onderwerp te komen
3. om de tekst te begrijpen
4. om de hoofdgedachte te vinden

Extra oefenen: (klik op het woord)
Onderwerp oefening 1

Hoofdgedachte oefening 1
Hoofdgedachte oefening 2

Begrijpend lezen oefening 1

Begrijpend lezen oefening 2

Leesvaardigheid; verzameling oefeningen