Energie in Nederland (GL)

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo k, g
• Leerjaar 2

Energie in Nederland

Wat leer je in deze LessonUp?

Waarschijnlijk heb je de laatste tijd veel op het nieuws gehoord over de energieprijzen die enorm stijgen in Nederland! Dat heeft onder andere te maken met het gas dat wij gebruiken als energiebron. Maar wat is dat eigenlijk, een energiebron? En welke energiebronnen gebruiken wij allemaal nog meer in Nederland? Daarover gaat deze LessonUp.

Leerdoelen:

1. Ik kan in eigen woorden opschrijven wat energie betekent.

2. Ik kan in eigen woorden uitleggen wat het verschil is tussen duurzame en fossiele energiebronnen.

Bekijk de filmpjes, maak de opdrachten en maak aantekeningen in je klapper  

Wat is energie?

Geen energie? Dan gebeurt er ook niets! Bij alles wat we doen is namelijk energie nodig.

Energie is "de mogelijkheid om iets gedaan te krijgen".

Vroeger gebruikten mensen vooral spierkracht (van mensen of dieren) om iets gedaan te krijgen. Denk bijvoorbeeld aan een paard die voor een kar liep. Tegenwoordig gebruiken wij nog veel meer bronnen van energie!

Soorten energiebronnen 

Energiebronnen zorgen voor energie. 

We hebben drie soorten energiebronnen 

1. Kernenergie (nucleaire)
2. Fossiele energie 
   
3. Groene energie (duurzame energie) 
   

Van alle energie die de mens momenteel op deze aarde gebruikt, is 80% afkomstig uit fossiele bronnen.

Sleepvraag: Welke energiebron hoort bij welk plaatje?

Weet jij welke energiebron waarbij hoort? 

Voordat je de verschillende energiebronnen één voor één gaan bekijken, volgen hier een paar vragen. Test eens hoeveel jij al weet over energiebronnen! Sleep de energiebron naar de juiste afbeelding!

Kernenergie

Groene energie

Fossiele energie

Groene energie

Welke soort energiebron zie je op de afbeelding?

1. Groene energie
2. Kernenergie
3. Fossiele energie

Welke soort energiebron zie je op de afbeelding?

1. Groene energie
2. Kernenergie
3. Fossiele energie

Welke soort energiebron zie je op de afbeelding?

1. Groene energie
2. Kernenergie
3. Fossiele energie

Op welke energiebron rijdt deze auto?

1. Groene energie
2. Kernenergie
3. Fossiele brandstof

Welke soort energiebron zie je op de afbeelding?

1. Groene energie
2. Kernenergie
3. Fossiele brandstof

Welke energiebronnen heb jij vandaag al gebruikt?

Soorten energiebronnen

Je hebt nu al een beetje ontdekt welke 3 energiebronnen er zijn.

Laten wij de verschillende soorten energiebronnen nu eens wat beter gaan bekijken! Bekijk de volgende dia's en de filmpjes goed!

Fossiele energie

• Steenkool, olie en aardgas zijn brandstoffen die lang geleden zijn ontstaan uit planten- en dierenresten. 
• Daarom heten ze ook wel fossiele brandstoffen. 
• Ze raken op en zijn dus uitputbare energiebronnen.
• Op dit moment is fossiele energie de meest gebruikte energiebron!

Voordelen fossiele energie

• Makkelijk vindbaar
  
• Makkelijk in gebruik

Nadelen fossiele energie

• Raakt een keer op 

(uitputbaar)

• Vervuilend (fijnstof en broeikasgassen)
  
• Draagt bij aan de opwarming van de aarde (versterkt broeikaseffect)
  
• Winning tast landschap aan

Wat is geen fossiele energiebron?

1. Olie
2. Gas
3. Steenkool
4. Water

Kernenergie

wordt opgewekt met de grondstof uranium in kerncentrales.

Voordeel:

• krachtig, er is weinig uranium nodig om heel veel energie op te wekken.
• Geen directe vervuiling

Nadeel:

• risico’s door radioactieve straling en radioactief afval, gevaarlijk dus!

Groene (duurzame) energie bronnen

Behalve fossiele energie en kernenergie bestaat er ook groene (duurzame) energiebronnen. Voorbeelden hiervan zijn:

• Zonne-energie
• Wind-energie
• Waterkracht
• Aardwarmte
• Biomassa  

We noemen energiebronnen (zoals water, wind en zon) groen of duurzaam, omdat ze nooit op raken! 

Toch hebben ook groene energiebronnen nadelen. Kijk maar in dit overzicht!

Energiemix van Nederland

De energiemix geeft aan welke energiebronnen er in een land gebruikt worden.

In Nederland hebben wij dan ook een "mix" van alle drie de soorten energiebronnen. We gebruiken dus in Nederland zowel 

• kernenergie
• groene energie 
• als ook fossiele energie. 

Energiemix

Hiernaast kun je zien dat Nederland een mix heeft van verschillende energiebronnen:

• Groene (duurzame) energie = groen
• Kernenergie = bruin
• Fossiele energie (aardgas, olie en kolen) = blauw, geel en paars

Bekijk de afbeelding op de vorige dia nog eens goed. Welke energiebron wordt het meest gebruikt in Nederland? Kies uit fossiele energie, kernenergie en groene energie.
Leg je antwoord uit!

Voor deze opdracht heb je de "bosatlas van de energie" nodig!
Zoek in de atlas naar "hernieuwbare elektriciteits en warmte", kaart A.

Wat valt je op als je kijkt waar de windmolenparken in Nederland vooral liggen? Waarom zouden de windmolenparken vooral daar staan?

Gebruik voor de volgende twee opdrachten de "bosatlas van de duurzaamheid". Zoek de bladzijde "altijd voldoende elektriciteit" en bekijk afbeelding 1 "elektriciteitsmix Nederland"
Welke soorten energiebronnen worden steeds minder gebruikt tussen 2020-2030?

Altas van de duurzaamheid: Zoek de bladzijde "altijd voldoende elektriciteit" op en bekijk de afbeelding "elektriciteitsmix Nederland"

Welke energiebron zal in 2030 de belangrijkste zijn? Waarom zou dat zo zijn?