4M 13.4 Hart- en vaatziekten

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Startopdracht De bloedsomloop

Je gaat de weg die een bloedcel aflegt opschrijven.

Dit doe je in tweetallen. Je krijgt hier 10 minuten de tijd voor.

Gebruik boek (blz. 111) bij deze opdracht.

Opdracht:

Er zit een bloedcel in je beenweefsel en deze gaat uiteindelijk naar je lever.

Schrijf alle bloedvaten en alle onderdelen van het hart op waar deze bloedcel langskomt.

Startopdracht antwoorden

Antwoord:

been - beenader - onderste holle ader - rechterboezem - rechterkamer - longslagader - longen - longader - linkerboezem - linkerkamer - aorta - leverslagader - lever

Programma

• Leerdoelen
• Uitleg basisstof 4 --> Hart- en vaatziekten
• Filmpje Hoge bloeddruk --> 3 minuten
• Filmpje Wat is een beroerte? --> 2.5 minuten
• Afsluiting --> leerdoelen checken

De bloedsomloop

13.1 Bloed
13.2 De bloedsomloop en de bloedvaten
13.3 Het hart
13.4 Hart- en vaatziekten

13.5 Weefselvloeistof en lymfe

13.6 Afweer

13.7 Transplantaties en bloedtransfusies

Leerdoelen 13.4

• Je kunt de gevolgen van hart- en vaatziekten noemen en aangeven hoe je de kans op hart- en vaatziekten kunt verkleinen.

Hart- en vaatproblemen

• Hoge en lage bloeddruk
  
• Slagaderverkalking
  
• Hartinfarct (hartaanval)
  
• Hartritmestoornis

Wat zegt je bloeddruk over je gezondheid?

• Bloeddruk: Wanneer de kamers samentrekken spreken we van de bovendruk. Tijdens de hartpauze spreken we van de onderdruk.
  
• Een hoge bloeddruk kan ernstige gevolgen hebben voor de gezondheid.

Het bloed 'drukt' tegen de wanden van de bloedvaten

Hoge en lage bloeddruk

Lage bloeddruk komt minder vaak voor dan hoge bloeddruk

• Te lage bloeddruk: hoofdpijn, duizeligheid of zelfs flauwvallen

Hoge bloeddruk: bloed met te grote kracht door het lichaam gepompt

• Het is geen ziekte, maar geeft wel meer kans op hart- en vaatziekten
• Hoofdpijn, misselijkheid en kortademigheid
• Grote kans dat bloedvaten en organen beschadigd raken

Slagaderverkalking

Vernauwing van de bloedvaten

Oorzaak: Hoog cholesterolgehalte in het bloed 

• Er komt een laagje plaque tegen binnenwand van de bloedvaten
  

Gevolg: Verminderende bloedtoevoer naar organen 

• Mogelijk overbelasting van het hart
  

Weefsel sterft hierdoor af.

Slagaderverkalking

• Vettige stoffen plakken aan de wand --> ontstaan slagaderverkalking.
• Cholesterol is de vettige stof die het meest zorgt voor slagaderverkalking.
• De wanden van de slagaders worden minder elastisch.

Hartinfarct

Kransslagader of vertakking ervan raakt verstopt

Oorzaak:

• Door slagaderverkalking in een kransslagader
  

Hartinfarct

Gevolg:

• Benauwd gevoel
  
• Scherpe pijn in de borst
  
• Uitstraling pijn naar linkerarm
  
• Transpireren
  
• Overgeven
  

Stent en Bypass operatie

Stent in kransslagader                        Omleiding kransslagader

Hartritme stoornissen

Langdurige verstoringen van het normale hartritme (hartslagfrequentie)

Oorzaak: Verstoring van de impulsen van het hart

Gevolg: Bloedstroom wordt onregelmatig, kan zelfs stoppen

Het hartritme is de snelheid waarmee het hart samentrekt.

Bij volwassenen in rust slaat het ongeveer 70x per minuut.

Bij een pasgeboren baby is dit 130 keer. 

Impulsen worden beïnvloed door hetzenuwstelsel en hormonen (b.v. door adrenaline gaat je hart sneller kloppen)

De kans op hart- en vaatziekten verkleinen

Door een gezonde leefstijl:

• Rook niet
  
• Drink weinig alcohol
  
• Eet gezond en gevarieerd
  
• Regelmatige lichaamsbeweging
  
• Gezond lichaamsgewicht
  
• Voorkom stress
  

Oorzaken hart- en vaatziekten

Huiswerk

Lezen: 13.4

Maken opdracht 1, 2 en

4 t/m 8

Herhalen en/of extra oefenen

Playlist uitlegvideo's

Oefenen

Leerdoelen 13.4

• Je kunt de gevolgen van hart- en vaatziekten noemen en aangeven hoe je de kans op hart- en vaatziekten kunt verkleinen.

Wat kan het gevolg zijn van slagaderverkalking?

1. Lage bloeddruk
2. Plaque
3. Hartritmestoornis
4. Herseninfarct

Diabetes, obesitas en hart- en vaatziekten komen steeds vaker voor in landen waar die ziekten eerder nauwelijks voorkwamen.
Waarvan is dit een gevolg?
Van het feit dat mensen in die landen …

1. een groeiend tekort aan voedingsstoffen hebben.
2. steeds meer westers (vet) voedsel eten.
3. verminderde toegang tot gezond voedsel hebben.
4. voornamelijk witte rijst eten.

Welk deel van het hart is verstopt bij een hartinfarct

1. hartslagader
2. hartader
3. kransslagader
4. kransader

Waar wordt slagaderverkalking rechtstreeks door veroorzaakt?

1. Overgewicht
2. Veel roken
3. Hoog cholesterolgehalte
4. Veel stress

Hoe voorkom je hart en vaatziekten?

1. Gezonde leefstijl, niet roken, gezond gewicht, gevarieerd eten
2. Veel vet eten, roken, gewicht maakt niks uit
3. Gezonde leefstijl, niet roken, gezond gewicht, niet gevarieerd eten
4. Vooral gezond eten

Wat is trombose?

1. een tekort aan bloedplaatjes
2. een tekort aan witte bloedcellen
3. een stolsel buiten het bloedvat
4. een stolsel binnen het bloedvat

Alcohol wordt vervoerd door het bloed.
Door welk bestanddeel van bloed wordt alcohol vervoert?

1. rode bloedcellen
2. witte bloedcellen
3. bloedplaatjes
4. bloedplasma

Haarvaten

Slagaders

Aders

Hebben een dikke gespierde wand.

Hierdoor stroomt het bloed altijd naar het hart toe.

Hierdoor stroomt het bloed altijd van het hart af.

Heeft kleppen

Heeft een wand van 1 cellaag dik en er kunnen stoffen door naar buiten en naar binnen

Hier worden afvalstoffen in het bloed opgenomen

Zuurstof afgeven aan cellen 

Er is maar één moment dat de slagaderkleppen opengaan, namelijk tijdens....

1. het samentrekken van de boezems
2. het samentrekken van de kamers
3. de hartpauze