les 6 - Van moordaanslag naar Wereldoorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

De Eerste Wereldoorlog

3.3 van moordaanslag naar Wereldoorlog

Kenmerkende aspecten

Met andere woorden: Wat is/hoort typisch bij dit tijdvak?

tijdvak 8:

1. De moderne vorm van imperialisme die verband hield met de industrialisatie.

2. De opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen: liberalisme, nationalisme

tijdvak 9:

1. Het voeren van twee wereldoorlogen

2. Verwoestingen op niet eerder vertoonde schaal door massavernietigingswapens en de betrokkenheid van de burgerbevolking bij oorlogvoering.

Welke woorden hierboven ken je niet?

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun jij uitleggen:

Hoe kon een moordaanslag leiden tot een wereldoorlog?

De Balkan

Gespannen Situatie op de Balkan voor 1914 -->Ottomaanse rijk (turken)

•Panslavisme:
Rusland biedt hulp --> wil alle Slavische volkeren onder toezicht van Rusland. (1e en 2e Balkanoorlogen gehad. (1912/1913)

•Verschillende volkeren streven naar eigen staat -->groei nationalistische partijen : Zwarte Hand.

•O-H wil macht vergroten in Balkan
gebied, Rusland ziet dit als een gevaar!

Bosnië is in 1914 deel van Oostenrijk-Hongarije, maar niet iedereen is daar blij mee. Een groep nationalisten, de Bende van de Zwarte Hand, wil bij Servië horen en willen ver gaan om dit doel te bereiken...

Aanleiding

Gavrilo Princip vermoordt Franz-Ferdinand

De kroonprins van Oostenrijk-Hongarije bracht op 28 juni 1914 een bezoek aan de Bosnische stad Sarajevo. Daar wordt hij vermoord

door de Bende van de Zwarte Hand.

Bondgenootschappen

(tot 1917)

• Geallieerden: Frankrijk, Engeland, Rusland, Italië, Servië
  

• Centralen: Duitsland, Oostenrijk-Hongarije, Turkse Rijk, Bulgarije

• Neutrale landen: Nederland, Spanje, Zwitserland, Noorwegen, Zweden

Wij gaan winnen!

Overal in Europa is er veel enthousiasme om

te gaan vechten én vertrouwen om te winnen: 

met Kerst zijn we weer thuis zijn!

Deze oorlog is goed:

ein frischer fröhlicher Krieg

Home before Christmas!

verhaal kerst in de loopraven.

Von Schlieffenplan

Duitsland was ingesloten tussen twee vijanden: Frankrijk en Rusland

Om een tweefrontenoorlog te voorkomen wilden de Duitsers met dit plan

eerst snel Frankrijk uitschakelen, om daarna Rusland te kunnen verslaan

Loopgravenoorlog

Het Von Schlieffenplan mislukt: de opmars 

van Duitsland loopt vast in Noord-Frankrijk en België

Aan beide kanten van het front worden loopgraven gegraven

Loopgraven (1)

• De wapens zijn zo krachtig geworden, dat vechten op een open veld zelfmoord zou zijn

• Loopgraven zorgen voor meer beschutting

• In totaal wordt er aan het Westfront 40.000km aan loopgraven aangelegd

Loopgraven (2)

• De loopgraven zijn gegraven in een zig-zag-vorm: hiermee voorkom je dat een inslag van een granaat (nog meer) slachtoffers kan maken

• Om aanvallen moeilijker te maken wordt gebruik gemaakt van mijoenen kilometers prikkeldraad

• Loopgraven worden uitgebreid met complete ondergrondse kamers

Loopgraven (3)

• Generaals geloven dat massale aanvallen vanuit de loopgraven effectief zijn. Dit is maar zelden het geval: soldaten worden kannonenvoer
  

• Het gebied tussen de loopgraven wordt in vier jaar tijd compleet omgeploegd. Er ontstaat een niemandsland

Aan de slag!

mk WB opdr  par 3.3

30 - 42

Gebruik daarbij de teksten uit je TB