Herhaling globalisering

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Herhaling 

Vandaag herhaling bij domein Wereld (globalisering) 

Vandaag

• Belangrijke punten  Domein Wereld (arm en rijk)
• Opdracht: 

          Begrippen op de juiste plek zetten in het wereldsysteem

                          Centrum /  semi-periferie  / periferie

• Examenopgaven / vragen stellen herkansingen morgen

AK-vaardigheden

Schaalniveau's	Dimensies
Lokaal	Sociaal-cultureel
Regionaal	Politiek
Nationaal	Economisch
Continentaal	Demografisch
Mondiaal	Fysisch

Komt 100% terug in alle examens!

Hoe meet je welvaart?

Economisch vergelijken?

Bruto National Product (BNP) -> BNP/hoofd

Bruto Binnenlands product (BBP)

Koopkracht

Beroepssectoren (landbouw/industrie/diensten)

Human development index (leeftijd, analfabetisme, BNP)

Hamburgerindex

Nadeel van exonomische indicatoren op nationaal schaalniveau?

Hoe meet je welzijn?

Globalisering verandert het wereldsysteem

Wat is het wereldsysteem?

Hoe verandert globalisering dat?

Wereldsysteem

Wereldsysteem

• Centrum-semiperiferie-periferie
• Hebben samen een afhankelijkheidsrelatie

Ruilvoet?

Regionale ongelijkheid

Hoe kan je het wereldsysteem hier nu op toepassen?

Schaalniveau!

Nieuwe arbeidsverdeling als gevolg van uitschuiving en doorschuiving

Oude internationale arbeidsverdeling:

• Uitschuiving van voornamelijk laagwaardige productie naar (semi)-periferie

Nieuwe internationale arbeidsverdeling:

• R&D ook gedaan door semi-periferie
• hoogwaardige maakindustrie, dienstverlening

Verschuiven economisch zwaartepunt

Het demografische transitie model

Welk land is verder in de demografische transitie?

Welk begrip hoort hierbij?

Vergrijzing
Demografische transitie 
Centrum land

Grijze druk

Opdracht

• Zet de begrippen in de opdracht in het juiste rijtje:

Centrum

Semi-periferie

Periferie

De meeste landen zitten in

1. fase 1 van de demografische transitie
2. fase 2 van de demografische transitie
3. fase 3 van de demografische transitie
4. fase 4 van de demografische transitie

Welk land is verder in de demografische transitie?

1. Land A
2. Land B

Hoge groene druk

Hoge grijze druk

Armer land

Rijk land

Fase 3 Demografische transitie

Fase 5 Demografische transitie

In de toekomst een tekort aan arbeiders

In de toekomst een overschot aan arbeiders

Zeer laag geboortecijfer

Dalend geboortecijfer

Welk woord hoort bij deze definitie:
Verspreiding van een verschijnsel van gebied tot gebied of binnen bevolkingsgroepen

1. Globalisering
2. Diffusie
3. Global village
4. Blokvorming

Welk woord hoort bij deze definitie:
Alle schakels in het productieproces, vanaf het winnen van de delfstoffen of het voortbrengen van de landbouwproducten tot aan de verkoop van de eindproducten.

1. Afstandsverval
2. Fragmentarische modernisering
3. Productieketen
4. Nieuwe internationale arbeidsverdeling

Welke drie landen/gebieden horen bij de triade?

1. Canada, Taiwan en Europa
2. VS, Taiwan en Europa
3. VS, Canada en Japan
4. VS, Japan en Europa

In de toekomst zal het politieke en economische zwaartepunt verder gaan verschuiven. Dit heet de global shift. Waar zal het zwaartepunt heen gaan?

1. Westen van Azië
2. Oosten van Azië
3. Zuid-Amerika
4. Noord Afrika

Welk begrip past bij dit plaatje?

Kosmopolitisme

Metropool

Hub en spokenetwerk

Creatieve stad 

Wereldstad waarin alle stedelijke functies vertegenwoordigd zijn en die een belangrijke functie vervult voor een uitgetrekt gebied of land. 

Stad met relatief sterke vertegenwoordiging van de creatieve sector. 

Het gevoel van verbondenheid met de mensheid in het algemeen (meer dan je nationale/regionale identiteit) 

Samenhangend geheel van verkeers- en communciatieknooppunten en verbindingen. 

Als je de dimensies Economie, Cultuur en Politiek moest verdelen over de drie steden. Hoe zou je ze dan verdelen? 

Washington

Los Angeles

New York

Economie

Politiek

Cultuur

Examenvraag 1

Lees de bron: 

Geef aan dat de huidige handelsrelatie tussen Groot-Brittannië en India
niet meer past in de traditionele centrum-periferieverhoudingen.

Examenvraag 1 - Antwoord

Uit het antwoord moet blijken dat bedrijven uit een perifeer / voormalig

koloniaal land, eigenaar zijn geworden van bedrijven uit een centrumland

(terwijl dat in de traditionele centrum-periferieverhoudingen juist andersom

was).

In het verleden hebben veel Britse bedrijven hun callcenters en helpdesks
verplaatst naar India. De laatste jaren halen zij deze werkzaamheden
vaak weer terug naar Groot-Brittannië.
Geef twee redenen waarom Britse bedrijven dit doen.

Examenvraag 2

Examenvraag 2 - Antwoord

Juiste redenen zijn:

− Het verschil tussen de lonen in Groot-Brittannië en India is minder groot geworden.

− De afhandeling van vragen / administratie / serviceverlening is efficiënter / beter wanneer dit in het eigen land gebeurt.

− In Groot-Brittannië zijn regio’s met een relatief hoge werkloosheid.