4.3 de holocaust 22/1/2025

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

examenvraag 1

De tekenaar laat een tegenstelling zien tussen Hitler en een Grieks-Romeinse god. Met deze tegenstelling wil de tekenaar een politieke boodschap over de Olympische Spelen van 1936 overbrengen.

  Leg met behulp van een onderdeel van de bron uit, welke politieke boodschap de tekenaar wil duidelijk maken. 

Doe dit door:

  eerst aan te geven wat de politieke boodschap van de tekening is, 

en  daarna de tegenstelling in de bron te noemen waarmee de tekenaar die boodschap duidelijk maakt.

 Leg met behulp van een onderdeel van de bron uit, welke politieke boodschap de tekenaar wil duidelijk maken.

Doe dit door:

 eerst aan te geven wat de politieke boodschap van de tekening is,

en 

daarna de tegenstelling in de bron te noemen waarmee de tekenaar die boodschap duidelijk maakt.

examenvraag 2

Deze brief stond in 1938 in een Nederlandse krant. 

Waarom zou dezelfde brief toen niet in een Duitse krant hebben kunnen staan? 

 A: vanwege de censuur

B: vanwege de massamoorden 

C: vanwege de persoonsverheerlijking 

D: vanwege de showprocessen 

Uit een ingezonden brief van een Nederlandse vrouw (1938):

Ik was na de Kristallnacht zo ongerust over mijn vader en zus dat ik naar

Duitsland ben gegaan om hen op te zoeken. Ze vertelden me wat er drie

dagen daarvoor was gebeurd.

Donderdagochtend werden ze opgepakt en samen met de andere Joden

uit het dorp opgesloten. De vrouwen werden verhoord en daarna naar

huis gestuurd. De mannen werden met een veewagen naar het slachthuis

gebracht. Daarna werd mijn vader weggestuurd, samen met de andere

mannen die ouder waren dan 70 jaar. Toen mijn vader thuis kwam, werd

ons huis doorzocht en al het geld meegenomen. 

examenvraag 2

Deze brief stond in 1938 in een Nederlandse krant. 

Waarom zou dezelfde brief toen niet in een Duitse krant hebben kunnen staan? 

 A: vanwege de censuur

B: vanwege de massamoorden 

C: vanwege de persoonsverheerlijking 

D: vanwege de showprocessen 

4.3 de holocaust

Deze les

4.3.A. De joden in nazi- Duitsland

De Holocaust

Boek blz 128 

De Jodenvervolging

Leerdoel van deze les

• Je kunt beschrijven hoe de nazi's  voor 1940 Joodse Duitsers uitsloten en vervolgende
• Je kunt beschrijven hoe de Jodenvervolging in NL verliep
• Je kunt beschrijven hoe de mensen in de vernietigingskampen om het leven kwamen

A: Je kunt beschrijven hoe de nazi's vóór 1940 Joodse Duitsers uitsloten en vervolgden

Begrippen:

• antisemitisme
• rassenleer
• neurenberger rassenwetten

8 fasen van genocide (volkenmoord)

1. classificatie:             wij - zij

2. symbolisatie:          wie horen bij 'zij' (jodenster)

3. ontmenselijking: 'parasieten',  'ratten', 'onkruid'

4. organisatie:            eenheden houden zich hier mee bezig

5:polarisatie:               groepen worden bewust tegen elkaar opgezet

6. voorbereiden:        mensen worden gescheiden van de rest

7. verdelgen                 mensen worden vermoord

8: ontkennen               'we wisten het niet, het is niet onze schuld

Antisemitisme

(Jodenhaat)

Dat is niet zo heel eenvoudig:

er is namelijk niet één verklaring voor 

antisemitisme door de geschiedenis heen. 

Hitler wordt kanselier januari 1933

De economische crisis  én het verlies van de oorlog is de schuld van de Joden 

Door propaganda, zoals in de afschuwelijke film De Eeuwige Jood of via hun eigen krant Der Stürmer...

...slagen de Nazi's erin, het Duitse volk te hersenspoelen: Joden moet je uitsluiten!

jodenhaat

Fase 1

Pesten en vernederen

jodenhaat

Hoe dachten de Nazi's over anderen?

antisemitisme: jodenhaat/ de schuld van alles

rassenleer: er zijn verschillende rassen en niet ieder ras is gelijk

homosexuelen en gehandicapten: zij verzwakken het Arische ras.

Sturmabteilung 

Beschermingsdienst

SA

Bruinhemden

    rassenleer

gehandicapten

voor iedereen:

rood: politieke gevangenen

groen: criminelen

blauw: emigranten

roze: homosexuelen

paars: Jehova getuigen

bruin: zigeuners

zwart: "asocialen" (waaronder zwakbegaafden)

geel zwart: arische vrouw die met een joodse man was

Neurenberger rassenwetten

De stelselmatige vervolging van staatswege van Joden, Roma en Sinti.

Het was verboden voor Duitsers om te trouwen met Joden. 

Duitse Joden werd hun staatsburgerschap ontnomen en daarmee werden hun burgerrechten ontzegd. 

Op deze manier probeerden de nazi's Joden het leven zo zuur te maken dat ze 'vrijwillig' uit Duitsland zouden vertrekken. 

De Nazi's willen de Joden steeds meer uitsluiten 

van het openbare leven in Duitsland

Spullen kopen in Joodse winkels? 

Dat doet een échte Duitser niet!

Kristallnacht 9 november 1938

Na een vlammende radiotoespraak van Joseph Goebbels, trekken Duitsers massaal de straat op om eigendommen van Joden te vernielen.

De politie en SS kregen de opdracht om niet in te grijpen.

Lees blz 128

maak 3, 4, 5

klaar: lees blz 130

en maak opdracht 10

(huiswerk)

Concentreren:

Getto’s/Concentratiekampen

In de ghetto's en kampen was het leven zwaar: 

er was te weinig woonruimte voor de 

duizenden joden die er moesten leven.

...zoals het neerslaan van een opstand in het ghetto van Warschau

Of omdat delen van het ghetto moeten worden ontruimd,

omdat Joden naar concentratiekampen moeten.