paragraaf 1.2: Landschappen en delfstoffen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Lesdoelen:

• Je weet wat het verschil is tussen gesteente, delfstoffen, ertsen en fossiele brandstoffen. 

• Je kunt uitleggen hoe ijzererts, bauxiet, aardolie, aardgas en steenkool zijn gevormd. 
  
• Je kunt de relatie leggen tussen de spreiding van reliëfgebieden (in Brazilië) en het voorkomen van natuurlijke hulpbronnen
  

Opgave 3: Reliëf verklaard

Opgave 3a.

C=oude stukjes continent botsen tegen elkaar aan en vormen een groot continent.

A= opheffing van het gebied.

D= verwering en erosie van miljoenen jaren.

B=oud gesteente aan de oppervlakte.

3b. Kaart 238A en 238C geeft info over ouderdom plateaus.

3d. Dikke pakketten sediment in het laagland zijn ontstaan doordat rivieren afkomstig uit de hooglanden  zand en klei in de laagvlakten sedimenteerden.

Wat zijn ertsen?

Dit zijn de mineralen waarin een metaal zit en waaruit op economische wijze een grondstof kan worden gewonnen.

Dus....alle ertsen zijn mineralen, maar niet alle mineralen zijn ertsen.

Opgave 4a:

Erts is metaalhoudend gesteente, natuurlijke hulpbron wordt uit de natuur gehaald, is niet persé  gesteente of delfstof.

Opgave 5 Geologie ijzererts

Fase 1:

 A: Zuurstofarm zeewater met opgeloste ijzerdeeltjes

B: de ijzerdeeltjs bezinken (neerslag ijzerdeeltjes)

Fase 2:

C: afwisseling van ijzerrijke en ijzerarme deeltjes (op continent)

D: sedimentatie dikke pakketten sediment (zand en klei)

Fase 3

E: opheffing en  metamorfose van de ijzerhoudende en ijzerame gesteentelagen

Fase 4:

F: erosie van bovenliggende lagen (eerder gevormde ijzererst komt aan de oppervlakte te liggen.

https:

opgave 7 Olievorming

A= Brazilië, B= Angola, C=spreidingszone

opgave 7 Olievorming

D= organisch materiaal (plankton in zee)

F=poreus gesteente (bijv. kalk of zand)

G= afdekkende laag (bijv. klei of zout)

H= jong sediment afkomstig van het land (zand en grind, klei)

Oliewinning voor de kust van Brazilië is duur omdat de olie zich op grote diepte bevindt.

Bauxiet 

Aluminium

Opgave 6a: Opvallend rode kleur a.g.v chemische verwering

Welke kenmerken heeft dit gesteente? Welk type gesteente?

Bauxiet

hoge temperatuur in combinatie met veel neerslag= chemische verwering

Opgave 4c

Erstsen, gesteente en delfstoffen komen aan de oppervlakte door opheffing, vaak in combinatie met verwering en erosie.