3.7 Veranderingen in criminaliteit

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 3

3.7 Wat is criminaliteit?

Leerdoel 

Aan het eind van deze les kun je...

- De veranderingen benoemen waardoor er veranderingen zijn in de criminaliteit 

- Hoe formele en informele controle werkt

- Welke groepen meer risico lopen om in de criminaliteit te belanden

- de sociale factoren benoemen

Veranderingen in criminaliteit

In de samenleving ontstaan verschuivingen en veranderingen:

1. Globalisering
2. Digitalisering en informatisering
3. Terrorisme en computercriminaliteit
4. Stijgende vermogenscriminaliteit
5. Aantal geweldsdelicten is gedaald
6. De mate van (informele en formele) sociale controle
7. Preventieve werking socialisatoren

Formele vs Informele controle

Formele sociale controle

• Gebaseerd op geschreven regels
• Vastgelegd in wetten, regels en contracten

Informele sociale controle

• Beleefdheidsvormen
• Ongeschreven regels waar men zich aan behoort te houden

Risicofactoren criminaliteit

1. Geslacht
2. Leeftijd
3. Maatschappelijke positie
4. Etnische afkomst
5. Opvoeding en omgeving

Socialisatie

Het levenslange proces van overdracht en verwerving van de cultuur van de groepen en de samenleving waar mensen toe behoren. Het proces bestaat uit opvoeding, opleiding en omgang met anderen.

Twee niveaus:

• Microniveau - niveau van het individu
• Macroniveau - niveau van de samenleving

Socialisatoren op micro-niveau

• Gezin
• School
• Werkplek
• Massamedia (radio, televisie, kranten, internet)
• Overheid
• Leeftijdsgenoten
• Kerk of moskee
• Buurt
• Vakbonden
• Maatschappelijke en vrijetijdsgroeperingen

Ontwikkelingen op macro-niveau

• Maatschappelijke achterstand
• Afnemende sociale controle
• Veranderende normen en waarden
• Meer welvaart
• Alcohol en drugsgebruik
• Pakkans
• Zichtbaarheid van het delict
• Selectieve opsporingsbeleid

Sociaal-psychologie

Jongeren lijken tijdens het plegen van crimineel gedrag hun eigen schuld (tijdelijk) buitenspel te zetten (= neutralisatie).

• Ontkenning van de eigen verantwoordelijkheid
• Ontkenning dat iemand slachtoffer wordt
• Ontkenning dat anderen hen niet mogen veroordelen, aangezien zij ook geen heiligen zijn

Omstandigheden die de kans op crimineel gedrag vergroten noemen we ...

1. Asociaal gedrag
2. Strafbaar gedrag
3. Criminaliteit
4. Risicofactoren

Alle overtredingen en misdrijven die in de wet staan, noemen we ...

1. Criminaliteit
2. Het Wetboek van Strafrecht
3. Risicofactoren
4. Asociaal gedrag

Huiswerk

Bekijk de volgende video:

https://www.universiteitvannederland.nl/college/hoe-komt-het-dat-criminaliteit-de-laatste-tijd-enorm-daalt

en samenvatten 3.7