Hoofdstuk 5: Par. 1: Boeren en stedelingen!

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Hoofdstuk 5: Steden en Staten.

Paragraaf 5.1

Planning van de dag

Terugblik

leerdoelen

uitleg

opdracht/ schoolwerk

Tijd van steden en staten!

Tijd van Steden en Staten (1000-1500)

In het wit zie je een stadspoort. Ging je in de Middeleeuwen een stad binnen, dan moest je door de stadspoort. In veel steden werd een hoge en prachtig versierde kerk gebouwd. Op de achtergrond zie je de binnenkant van zo’n kerk.

Tijd van Grieken en Romeinen

(500 v. Chr. - 500 n. Chr.)

Tijd van Monniken en Ridders

(500-1000)

(Vroege Middeleeuwen)

Tijd van Steden en Staten

(1000-1500)

(Late Middeleeuwen)

1492: Columbus 'ontdekt' Amerika

(Einde van de Middeleeuwen)

⚓️

476: Val van het West-Romeinse Rijk

(Begin van de Middeleeuwen)

🔥

Tijd van Ontdekkers en Hervormers

(1500-1600)

Tijd van Regenten en Vorsten

(1600-1700)

Tijd van Pruiken en Revoluties

(1700-1800)

Leerdoelen

• aan het einde van de les kunnen jullie vertellen hoe kwam dat de bevolking erg groeide in tijdvak 4
• aan het einde van de les kunnen jullie vertellen hoe het drieslagstelsel werkte
• aan het einde van de les kunnen jullie vertellen hoe dorpen uitgroeiden tot steden
  

Verbeteringen in de landbouw

Rond het jaar 1000

• Drieslagstelsel
  
• IJzeren ploeg
• Halsjuk

Ijzeren ploeg!

Ijzeren ploeg met halsjuk!

Steeds meer handel

• Verbeteringen in de landbouw leveren meer oogst op
  
• Overschotten worden verkocht of geruild op markten 
• Geld wordt steeds meer gebruikt als (handig) ruilmiddel
• Einde aan de aanvallen van Vikingen in West-Europa: meer veiligheid
• Handelaren komen daardoor in verschillende landen en nemen andere producten (wijn of zijde) mee.

Steden ontstaan

• Handelaren komen vaak op dezelfde plek: om te overwinteren en hun spullen op te slaan.
• Deze plekken liggen op een goede plek: kruispunten van wegen en/of rivieren, meestal in de buurt van een kasteel of klooster
• Op deze plekken waren vaak al jaarmarkten
• Langzaam ontstaan hieruit nederzettingen, die uitgroeien tot steden.

Rond het jaar 1000 groeiden de oogsten snel. Welke oorzaak had dat?

1. De boeren hadden geleerd het land te bemesten.
2. De boeren lieten hun kinderen meehelpen op het land.
3. Er kwamen steeds meer boeren, omdat de mensen in steden ook moesten eten
4. De boeren gebruikten betere werktuigen.

Noem een oorzaak van de groei van de steden

1. de bevolkingsgroei
2. druk bezochte markten groeiden steeds verder uit en men wilde dichtbij wonen
3. oude romeinse steden werden weer opgeknapt
4. Er was weinig ruimte meer op het platteland

Waarom werd handel drijven in Europa makkelijker

1. Mensen vonden de boot uit
2. Men wilde handig gebruik maken van de zeeën en rivieren
3. Het werd veiliger in Europa , er minder invallen

Opdracht

• Jullie krijgen een opdracht op papier uitgedeeld wat over de stof gaat.
• Lees de opdrachten en maak de opdrachten zelfstandig
• Klaar? Vraag de docent om instructies
  

Schoolopdracht

4.3 afmaken. Klaar met 5.3? een begin maken aan paragraaf 5.3