BS 5 Ongeslachtelijke voortplanting

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

BS5: Ongeslachtelijke voortplanting

Terugblik vorige les

Wat is hier de vrucht? 

Wat zijn de zaden?

Vragen over BS 4?

BS 5 Ongeslachtelijke voortplanting

Geslachelijk/ ongeslachtelijk

Geslachtelijke voortplanting:

voortplanting met bevruchting, dus de samensmelting van geslachtscellen (zaadcellen/ eicellen). 

Ongelachtelijke voortplanting:

Er vindt geen bevruchting plaats. Een deel van de plant groeit uit tot een nieuwe plant.

Ongeslachtelijke voortplanting

Knollen

Bollen

Uitlopers en wortelstokken

Broedplant

Knollen

Ondergronds, verdikt deel van de stengel met veel reservevoedsel. Aan die knol komen knoppen (ogen). Elke knop kan uitgroeien tot een nieuwe plant.

Voorbeelden van knollen

Bollen

Bollen zitten ook onder de grond en bestaan uit een bolschijf (de wortels) en rokken (verdikte bladeren). Tussen de rokken zitten knoppen waarvan er één uitgroeit tot nieuwe plant en de anderen tot nieuwe bollen.

Voorbeelden van bollen

Uitlopers en wortelstokken

Sommige planten vormen uitlopers (lange bovengrondse stengels met aan het uiteinde een nieuwe plant), andere planten doen dit met wortelstokken (onder de grond dus).

Voorbeelden van uitlopers en wortelstokken

Broedplant

Bij sommige planten ontstaan op de plant nieuwe kleine plantjes die er later afvallen en zelfstandig door kunnen groeien.

Ongeslachtelijke voortplanting

Wortelknollen, bollen, uitlopers en knollen ontstaan ook door gewone celdeling.

Een nieuwe plant die ontstaan is door ongeslachtelijke voortplanting heeft dus exact dezelfde erfelijke eigenschappen als de moederplant!

Celdeling

Kunnen deze uienbloemen uit dezelfde bol komen?

1. Nee
2. Ja

Planten kweken

Plantenkwekers willen graag nakomelingen van 'goede' planten, dit kan met stekken en weefselkweek.

Weefselkweek

Knoppen (groeipunten) worden van de plant gehaald en op een speciale voedingsbodem opgekweek. Van die nieuwe planten worden ook zo snel mogelijk de groeipunten er af gehaald en weer opgekweekt.

In 1 jaar van 1 -> 50.000 planten.

Ook andere organismen

Bacteriën, schimmels en andere eencelligen maar ook sommige dieren (kwallen) planten zich ook voort met behulp van ongeslachtelijke voortplanting.

Huiswerk 

V1a: opdr. 1 t/m 9 maken (4 niet)

HV1b: opdr.1 t/m 8 maken (4 niet)