22231121 UV eerstejaars

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Les week 47 2F/3F

• Onderwerp
• Hoofdgedachte
• Deelonderwerp

Leerdoelen

• Aan het einde van de les kun je het onderwerp van de tekst benoemen en weet je wat deelonderwerpen zijn.
• Aan het einde van de les kun je de hoofdgedachte van de tekst benoemen.
• Aan het einde van de les weet je wat verschillende lees-strategieën zijn en kun je deze toepassen

Weet je nog?
Wat is globaal lezen?

1. Bekijk de tekst en lees de eerste alinea
2. Lees de eerste en laatste zin van de alinea's
3. Bekijk de tekst en zoek de info die je nodig hebt
4. Lees de tekst helemaal en nauwkeurig

Weet je nog?
Wat is precies lezen?

1. Bekijk de tekst en lees de eerste alinea
2. Lees de eerste en laatste zin van de alinea's
3. Bekijk de tekst en zoek de info die je nodig hebt
4. Lees de tekst helemaal en nauwkeurig

Weet je nog?
Met welke vraag vind je het onderwerp
in een tekst?

Weet je nog?
Wat bekijk en lees je als je een tekst oriënterend leest?

DEELONDERWERPEN

In een tekst kunnen verschillende dingen over een onderwerp gezegd worden.

Deze kleinere aspecten van het onderwerp zijn deelonderwerpen.

Meestal wordt er in één alinea één deelonderwerp behandeld.

ONDERWERP

Een tekst of een verhaal gaat ergens over.

Dit noem je het onderwerp van een tekst.

Lees de tekst eerst oriënterend 

en stel dan de vraag: 

Waarover gaat de hele tekst?

DEELONDERWERPEN

Als je heel snel wilt weten wat de deelonderwerpen in een tekst zijn, dan lees je een tekst globaal.

Bij globaal lezen lees je alleen de eerste en de laatste zin van elke alinea.

Wat zou een deelonderwerp kunnen zijn in een tekst over voetbal?

1. De verzorging van een konijn
2. Het tenue
3. Kruidentuin
4. Koffiebonen

Wat zou een deelonderwerp kunnen zijn in een tekst over school?

1. De dierenwinkel
2. De geschiedenis van voetbal
3. Pauzes in de aula
4. Zakgeld

Wat zou een deelonderwerp kunnen zijn in een tekst over politiek?

1. Gezelschapsspellen
2. Verkiezingen
3. Vakantiereizen
4. De woestijn

HOOFDGEDACHTE van een tekst

- het belangrijkste van een tekst kan 

in één zin samengevat worden:

de hoofdgedachte

HOE VIND JE DE HOOFDGEDACHTE?

De hoofdgedachte staat MEESTAL in de inleiding of het slot (dus niet altijd!)

Je vindt de hoofdgedachte door de tekst precies te lezen (je leest de tekst goed van de eerste zin tot en met de laatste zin).

Een hoofdgedachte is

1. het onderwerp
2. de titel
3. het belangrijkste in 1 zin

Weet je nog?
Wat is oriënterend lezen?

1. Bekijk de tekst en lees de eerste alinea
2. Lees de eerste en laatste zin van de alinea's
3. Bekijk de tekst en zoek de info die je nodig hebt
4. Lees de tekst helemaal en nauwkeurig

De tekst bestaat uit vier zinnen. Wat is volgens jou de belangrijkste zin?

Als zin 2 de belangrijkste zin van de tekst is,
wat is dan het tekstdoel?

1. Instrueren
2. Informeren
3. Adviseren
4. Overhalen

Als zin 3 de belangrijkste zin van de tekst is,
wat is dan het tekstdoel?

1. Instrueren
2. Informeren
3. Adviseren
4. Overhalen

Elke tekst bevat een onderwerp en hoofdgedachte.

Onderwerp

• Het onderwerp geeft in één woord of in een aantal woorden aan, waar de tekst over gaat
• Het onderwerp is nooit een hele zin
• Je kunt het onderwerp vaak al uit de titel halen
• Vaak wordt het onderwerp letterlijk herhaald in de tekst

Elke tekst bevat een onderwerp en hoofdgedachte.

Hoofdgedachte

• De hoofdgedachte van een tekst geeft in één zin de belangrijkste informatie uit de tekst weer
• Het is dus de kortst mogelijke samenvatting van een tekst
• Je kunt de hoofdgedachte formuleren door antwoord te geven op de vraag : "Wat zegt de schrijver over het onderwerp?"

Aan de slag

• Planning staat in Teams
• Volgende week: schrijven artikel!