AFP DA1.3. Week 11 les 1

• Anatomie Fysiologie Pathologie
• MBO
• Studiejaar 1

AFP 

Les 7

Leerjaar 1

Lesinhoud

Welkom + Osiris
Theorie bloedziekten vervolg

Theorie Sepsis en vragen (medische kennis 2.4.3)
Afsluiting en huiswerk

Lesdoelen

Aan het eind van de les kan je:

• Verschillende bloedziekten toelichten + de bijbehorende medicijnen. 
• Uitleggen wat een sepsis en en welk risico hier bij komt kijken 

Vorige les

Uit welke onderdelen bestaat het bloed?

Welke bloedgroep is de universele donor/ontvanger?

Wat is het verschil tussen antigenen en antilichamen?

Welke vormen van anemie ken je (al)?

Bloedziekten (herhaling) 

Anemie: Bloedarmoede

• Symptoom, geen ziekte! (heeft een andere oorzaak)
• Tekort aan hemoglobine in de erytrocyten

Bijvoorbeeld door chronisch of acuut bloedverlies:

• Een mens kan maximaal 1/3 van het bloed missen

Een tekort aan erytrocyten leidt automatisch tot een tekort aan hemoglobine

Meestal zijn er geen klachten. Bij ernstiger vormen van anemie zijn de klachten ontstaan door tekort aan zuurstof: moeheid, duizeligheid, hartkloppingen, bleekheid, hoofdpijn, kortademigheid en angina pectoris-achtige klachten.

Stollingsstoornissen

1. Trombocytopenie: een tekort aan bloedplaatjes

2. Trombocytopathie: aantal trombocyten normaal, maar deze werken niet goed. 
Kan een bijwerking zijn van g.m. bijv. acetylsalicylzuur, NSAID's, antidepressiva en zware antistollingsmiddelen bij overdosering. 
3. Ziekte van Von Willebrand: meest voorkomende erfelijke afwijking van de bloedstolling. Hierdoor duren evt. bloedingen langer dan normaal. 
(Vooral bij gebruik acetylsalicylzuur) 

4. Hemofilie: Erfelijk tekort aan stollingsfactor. 
Vooral bij mannen omdat de afwijking ligt op het X chromosoom. 

Filmpjes bij Hemofilie en Von Willebrand

Antistolling (1)

Indirect werkende antistolling

Vitamine K antagonist (coumarinen): 
'bloedverdunner' bij trombose 
-Remmen de aanmaak van protrombine
-Maakt het bloed niet dunner, maar het stolt minder snel. 
-Voorbeelden:
fenprocoumon (werkt meerdere dagen) en acenocoumarol (ong. 48 uur werkzaam)

Onder begeleiding trombosedienst

profylactisch gebruik

Antistolling (2)

Indirect werkende antistolling

Trombocytenaggregatieremmers ('Plaatjesremmers'): 
-Beinvloeden vooral de hechting v.d. bloedplaatjes aan de
vaatwand waardoor je minder kans hebt op bloedstolsel.
-Profylactisch na: hartinfarct, beroerte
-Voorbeelden:
acetylsalicylzuur, carbasalaatcalcium, dipyridamol en clopidogrel

Onder begeleiding trombosedienst

profylactisch gebruik

Antistolling (3)

Direct werkende antistolling

Stoffen die een van de stollingsfactoren remmen: 
-In tabletvorm maar ook parenteraal na grote operatie (tromboseprofylaxe) 

Patiënt leert zelf om injectie te geven. 

-Voorbeelden:
rivaroxaban , nadroparine, dabigatran, edoxaban, apixaban

Vooral bij knie en heup operatie

Werken aan mindmap of andere opdracht (als je klaar bent)

SEPSIS

Sepsis?

Wat is sepsis?

Sepsis is een ontstekingsreactie van het lichaam op een infectie die zo ernstig verloopt dat weefsels beschadigd kunnen raken en orgaanfuncties uit kunnen vallen.

Wat zijn mogelijke symptomen van een sepsis?

Symptomen sepsis?

- Koorts en koude rillingen

- Snelle hartslag

- Snelle, moeizame ademhaling

- Grieperig gevoel

- Sufheid, slaperigheid en verwardheid (delier)

- Niet of weinig plassen

- Klachten van de infectie zelf, bijvoorbeeld pijn bij het plassen bij een urosepsis, benauwdheid bij een pneumosepsis of hoofdpijn bij een hersenvliesontsteking.

Bij welke infecties komt sepsis het vaakst voor?

1. Longen, hersenen, buik
2. Hersenen, urinewegen, longen
3. Buik, hersenen, longen
4. Longen, urinewegen, buik

Wat is de nummer 1 veroorzaker van sepsis?

1. Bacteriën
2. Parasieten
3. Schimmels
4. Virussen

Welke orgaanfunctie valt over het algemeen als eerste uit bij sepsis?

1. Ademhaling
2. Pompfunctie hart
3. Nierfunctie
4. Hersenfunctie

Hoe vaak?

13000  per jaar

Waarvan er jaarlijks 3500 komen te overlijden

Noem factoren die de kans op een sepsis kunnen vergroten

Uitlokkende factoren sepsis:

- Een ontsteking door een bacterie

- Een ontsteking in de longen, urinewegen of buik

- Het gebruik van ontstekingsremmers

- Langere tijd een infuus of een urinekatheter hebben

- Een afweersysteem dat minder goed werkt (Bijv. door chemo, het gebruik van afweer onderdrukkende medicatie of omdat iemand geen milt heeft​)

Wat verstaan we onder een septische shock?

Septische shock?

Bij sommige patiënten met een sepsis wordt de bloeddruk (te) laag en ontstaat een beeld waarbij de bloedcirculatie onvoldoende is om de organen van voldoende zuurstof te voorzien. Dit noemen wij een septische shock.

Sepsis SIX

Vragen?

Huiswerk

1. Afmaken van opdrachten en doornemen van leerstof wat je nog niet hebt gedaan
2. Volgende les boek geneesmiddelen kennis mee
3. Starten met opdracht bloedstolling (zie week 11 op CL)

Zorg dat je alle MBO leren af hebt voor de toets! 
Zie de deadline in de studentenplanning