2.1 De pruikentijd

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Planning

Onderwerp raden/natekenen

2.1 De pruikentijd woordweb

Uitleg + video

Opdracht: Denkbeelden verlichting

Opdrachten maken 2.1

Waar gaat het tijdvak Pruiken en Revoluties over? (1700-1800)

Leerdoel

• Aan het einde van deze les kunnen jullie uitleggen waarom de 18e eeuw ook wel de pruikentijd wordt genoemd
• Je kunt uitleggen hoe de standenmaatschappij werkt.
• Je kunt uitleggen hoe de verlichting de politiek heeft verandert.

Mannelijkheid?

Mannelijkheid

Uitleg werkvorm

• Afbeelding wat te maken heeft met de Franse revolutie. Om jullie de de taak het onderwerp te achterhalen. 
  
• Groepen van 3/4 personen. 
  
• Om de beurt krijgt ieder groepslid krijgt 20 seconden de tijd om de afbeelding te bekijken
• Daarna gaat hij terug naar zijn groep en vertelt wat hij heeft gezien.
  
• Vervolgens gaan jullie het tekenen.
  
• Wanneer iedereen is geweest gaan we het bespreken.
  

Standenmaatschappij

De derde stand doet het zware werk, betalen alle belastingen en hebben geen rechten.

De eerste en tweede stand hadden privileges (voorrechten, dingen die zij wel mochten doen en anderen niet).

Nederland

• Nederland was niet meer het rijkste land van Europa, zoals dit in de Gouden Eeuw het geval was
  
  
• In de steden was het vaak armoedig, daarom bouwden rijke Amsterdammers dure huizen aan de rivieren
  
  
• In Nederland was er geen koning, de adel had weinig macht en de geestelijkheid bestond niet in de protestante kerk
  

De 1e stand

• De geestelijkheid: de mensen van de kerk. Zij zorgden dat de mensen in de hemel zouden komen. De hoge geestelijken woonden in grote paleizen en hadden vooral rechten (en maar weinig plichten).
  

• De geestelijken bezaten veel grond: het waren grootgrondbezitters

De 2e stand

• De edelen: de mensen van adel. Zij zorgen voor het bestuur en de verdediging van het land. Zij woonden in grote paleizen en hadden vooral rechten (en maar weinig plichten).
  

• De koning vertrouwde hen niet: daarom mochten (moesten!) ze bij hem in de buurt wonen. Zo kon hij ze in de gaten houden.
  

De 3e stand

• De boeren en de burgers. Eigenlijk iedereen die niet bij de 1e of 2e stand hoorde. Daarom waren er in de 3e stand ook grote verschillen. Zo had je de rijke burgerij, de bourgeoisie. Dit waren mensen met een eigen bedrijf of een diploma.

• De 3e stand had alle plichten: zij moesten bijvoorbeeld wél belasting betalen.

De derde stand

Bijna de hele bevolking hoorde bij de derde stand

• Rijke boeren
• Handelaren
• Kleine boeren
• Ondernemers
• Artsen
• Ambachtslieden
• Arbeiders
• Bankiers
• Zwervers

De Verlichting vanaf ±1700

• Een periode waarin mensen hun kennis (willen) vergroten, door steeds meer uit te gaan van het verstand (rede, ratio)
• De Verlichtingsdenkers stelden de vrijheid van het individu centraal. Eeuwenlang was het individu ondergeschikt geweest aan groepen

• Hierdoor krijgen mensen ook meer kritiek op de koning, de Kerk en de adel.

Verlichte denkers 

• Rousseau
  
• Charles Montesquieu
• Voltaire
• Immanuel Kant
• John Locke

Jean-Jacques Rousseau

• Volkssoevereiniteit.

1. Koning is overbodig
2. De bevolking heeft de macht
3. Volksvergadering

• Bij ons: de Tweede Kamer (beslissen over wat het beste voor ons is.)

Charles Montesquieu

Democratie:

• Regering gekozen door het volk
• Koning dus niet door God gekozen, maar door het volk

Trias Politica:

• Wetgevende macht.
• uitvoerende macht.
• Rechtsprekende macht. 

Trias Politica

• "Scheiding der drie machten":
  1. Wetgevende macht
  2. Uitvoerende macht
  3. Rechtgevende macht
• Om misbruik te voorkomen
  

Voltaire

• Als je iets niet begreep moest je het onderzoeken.
• Er was geen plaats meer voor wonderen
• God was wel de schepper maar niet de bestuurder. 

Immanuel Kant

• Voor jezelf denken.
• Onbegrensde vrijheid (van meningsuiting) en het gebruik van eigen verstand
  Met verstand kon de duisternis van bijgeloof en achterlijkheid worden overwonnen.

Opdrachten

Werk alleen of in tweetallen en maak de opdracht. Denkbeelden van de verlichting. Klaar?  Maken van 2.1: 1, 3 en 4, 5, 6, 7, 8, 9).

Tijd: 15 min: daarna bespreken.

Klaar? Test jezelf maken van hoofdstuk 1

Klaar? Oefentoets hoofdstuk 1 maken: magister --> leermiddelen --> 3 editie --> oefentoets

Wat is de beste omschrijving van 'De verlichting'?

1. Er ging bij mensen een lichtje branden
2. Mensen begonnen weer zelf na te denken
3. De TL- verlichting werd uitgevonden
4. Huh? Wat is de verlichting?

Waarom had Nederland geen standenmaatschappij?

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen

Trias Politica betekent ...

1. alleenheerschappij
2. scheiding der machten
3. vrijheid
4. Montesquieu

Denis Diderot & Jean le Rond d'Alembert

• Beginnen in 1751 met het schrijven van de Enceyclopedie om onwetenheid en domheid te bestrijden. 
• Onderwerpen waren bijvoorbeeld politiek, godsdienst en techniek. 

Eise Eisinga

Planetarium blz. 82. 

Standenmaatschappij

De mensen waren verdeeld in drie standen:

1. Geestelijkheid

2. Adel

3. Boeren en burgers

Spotprent

De derde stand draagt de lasten van de geestelijkheid en de adel. De derde betaalt belasting, terwijl de eerste en tweede stand dit niet hoeven doen.

https://www.maakgroepjes.xyz/nl