Staatsrecht les 3

• Staatsrecht
• MBO
• Studiejaar 1

Staatsrecht

Les 3

Vorige keer

Staatsvorm

Koning

Vandaag

Regering

Staten-Generaal

De regering

Regering = Koning + ministers, art. 42 GW

Ministerraad = alle ministers samen (wekelijks teamoverleg over regeringsbeleid, voorzitter: premier)

Kabinet = Ministers + staatssecretarissen ( benoeming bij Koninklijk Besluit)

Kabinetsvorming: na Tweede Kamerverkiezing. Geen wettelijke regels maar ongeschreven recht/gewoonterecht (zie filmpje)

Naam van het Kabinet vaak: naam premier

Kabinetsvorming: na Tweede Kamerverkiezing. Geen wettelijke regels maar ongeschreven recht/gewoonterecht

1) fractievoorzitters benoemen een verkenner voor mogelijkheden van coalities (samenwerking tussen partijen), dan

2) Kamer benoemt informateur om een bepaalde mogelijke coalitie beter te onderzoeken voor een regeerakkoord (samenwerkplan)

3) Formateur = beoogd minister-president zoekt bijbehorende ministers en staatssecretarissen

4) Koning beëdigt

Wat is de naam van het huidige Kabinet?

1. Corona I
2. Balkenende II
3. Paars III
4. Rutte IV

Actueel: demissionair kabinet

• Op 7 juli 2023 ontslag minister-president Rutte aan de Koning van ALLE ministers en staatssecretarissen
• Migratiebeleid gaf de doorslag (coalitie geen overeenstemming op dit punt)
• Volledig nieuw kabinet nodig --> nieuwe verkiezingen Tweede Kamer nodig 
• Verkiezingen morgen (wie gaat er stemmen?)!!
• Demissionair kabinet volledig bevoegd, maar mag in principe alleen lopende zaken behandelen en geen omstreden zaken meer (geen politieke steun meer).
• Hoe vormt zich een nieuw kabinet? Filmpje!   
  

Taken regering:

- bestuurt het land (opgedeeld in ministeries)

- maakt wetgeving samen met Staten-Generaal, art. 81 GW 

- Ministers leiden het ministerie; zijn politiek verantwoordelijk

- Staatssecretarissen worden ingezet bij zware ministeries (bijv. financiën);  zijn verantwoordelijk voor hun eigen zaken

minister van Financiën

minister van Veiligheid en Justitie

minister van buitenlandse zaken

staatssecretaris van vreemdelingen en asiel

staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

Gunay Uslu

Eric van der Burg

Sigrid Kaag

Wopke Hoekstra

Dilan Yeşilgöz-Zegerius

Staten-Generaal, art. 51 GW

De Staten-Generaal = Eerste Kamer + Tweede Kamer

Tweede Kamer =  150 leden gekozen via directe verkiezing door Nederlanders, art. 54 GW

Eerste Kamer = 75 leden indirect gekozen via de Provinciale Staten 

Verkiezingen elke vier jaar, art. 52 GW

Welk landelijk overheidsorgaan wordt direct door de burgers gekozen?

1. Regering
2. Ministers
3. Tweede Kamer
4. Eerste Kamer

Wie zit er in de regering?

1. De Ministers
2. De Ministers en staatssecretarissen
3. De Koning en de Ministers

Wat is het verschil tussen het kabinet en de regering?

Hoe wordt de Eerste Kamer gekozen?

1. direct
2. indirect

Door wie wordt de Eerste Kamers dus gezkozen?

1. de gemeenteraadsleden
2. de ondernemingsraden
3. de provinciale staten

Hoeveel leden heeft de Tweede Kamer?

1. 50
2. 75
3. 150
4. 225

Samenvatting

• Koningschap vervuld door de opvolgers van koning Willem I. 
• De koning heeft ceremoniële taken en staatstaken. 
• De koning vormt samen met de ministers de regering. 
• De ministers zijn verantwoordelijk voor het handelen, de uitspraken en het gedrag van de koning.
  
• De ministers en staatssecretarissen vormen samen het kabinet. 
• De benoeming van het nieuwe kabinet volgt na Tweede Kamerverkiezingen. 
• De Tweede Kamer en de Eerste Kamer zijn samen de Staten-Generaal. 
• De leden van de Tweede Kamer worden direct door het volk gekozen. 
• De leden van de Eerste Kamer worden indirect gekozen door de provinciale volksvertegenwoordigers.