Herhalingsles H1

• Geschiedenis
• Middelbare school

oorzaak en gevolg

oorzaak: waardoor iets gebeurt

gevolg: iets  dat door iets anders gebeurt

Spotprent!

quizizz.com

§1.1 De pruikentijd

1700-1800 

 

Hoe leefde de derde stand? 

Hoe leefde de adel? 

Nieuwe ideeën

• Alle mensen zijn gelijk geboren en hebben daarom dezelfde rechten.
  
• Het volk moet meebeslissen.
  
• Er moet een grondwet komen.
  
• Rechtsstaat waarin iedereen zich aan dezelfde regels moet houden.
  

1.2 Revolutie in Frankrijk

Bladzijde 12 en 13!

Lodewijk XVI

Boze burgers

• Lodewijk XVI had geen geld meer...
  
• Dat kwam door het luxe leven.
  
• En door de vele oorlogen die hij voerde.
  
• De koning riep de Staten-Generaal bijeen en wilde nog meer belastinggeld van de burgers vragen!

• De koning stuurt het leger
• De burgers zijn woedend...
• Ze bestormen de gevangenis in Parijs: de Bastille

=> 14 juli 1789: de Franse Revolutie is begonnen! 

Vrijheid en gelijkheid

• Overal in Frankrijk brak de revolutie uit
• De burgers schaften de standenmaatschappij af:    iedereen was gelijk!
• Er kwam een grondwet: iedereen was vrij en gelijk

=> De macht kwam in handen van de burgers

=> Dit is een grote verandering voor iedereen: een revolutie

=> De Franse Revolutie = democratische revolutie

De koning onthoofd

De revolutie maakte van Frankrijk een ander land:

• Er was een grondwet
• De koning moest zich ook aan de grondwet houden => dit heet: Constitutionele Monarchie
• Er was kiesrecht voor mannen

Na verkiezingen werd de monarchie afgeschaft, de koning werd ter dood veroordeeld ..... onder de guillotine.... net zoals heel veel andere mensen van adel.

Napoleon Bonaparte

• Geboren op het eiland Corsica op 15 augustus 1769

• Hij was afkomstig uit de derde stand (zijn vader was advocaat)

• Het gezin was niet rijk, maar Napoleon kon toch studeren

• Hij ging op zijn 15e naar een militaire school

Staatsgreep van Napoleon

november 1799

• Generaal Napoleon Bonaparte heeft de Franse Republiek al eerder gered: in 1795, toen aanhangers van de overleden koning de macht wilden grijpen.
• Hij is klaar met de zwakke Directoire en zet hen af. 
• Napoleon benoemt zichzelf tot consul. Net zoals de Romeinen dat ooit deden.

Napoleon wordt dictator

1799-1804

Door middel van een gedwongen grondwetswijziging werd hij dictator.

Tijdens een referendum (volksstemming) stemde het volk massaal voor Napoleon

Napoleon kroont zichzelf tot keizer

1804

• Nu Napoleon de absolute baas is in grote delen van Europa, kroont hij zichzelf tot keizer.

• Na 15 jaar revolutie lijkt Frankrijk terug bij af: er is weer één man de baas.
  

Napoleon voert allerlei nieuwe wetten in voor het burgerlijk recht:

• Verkeer: rechts rijden
  
• Burgerlijke stand: aangifte van huwelijk, geboorte en sterfte
  
• Invoering van achternamen
  
• Invoering van het metrieke stelsel (meters, kilometers)
  
• Scheiding van Kerk en Staat
  

Slag bij Waterloo

1815

• Napoleon is nog 100 dagen keizer, daarna wordt hij verslagen door o.a. Engeland, Pruisen en de Nederlanden in de Slag bij Waterloo (B).
• Napoleon wordt opnieuw verbannen. Nu voorgoed.
• De rest van zijn leven zal hij doorbrengen op St. Helena (Atlantische Oceaan)

§1.3 Revolutie in Nederland

Bladzijde 16 en 17

De Patriottenopstand

(1781-1787)

Eind 18e eeuw in Nederland:

• De welvaart van de Gouden Eeuw is verdwenen.
• Zeeoorlogen met Engeland.
• Willem V + regenten (bestuurders) krijgen de schuld.

Boze burgers grijpen de macht in veel steden. Deze burgers noemen we: patriotten

De Bataafse Revolutie 

Patriotten, mensen met democratische ideeën, kwamen in opstand tegen de machthebbers. 

Patriotten waren de tegenstanders van de Orangisten, mensen die de stadhouder steunden. Deze 2 groepen voerden oorlog tegen elkaar.

Willem V schakelt de hulp in van het Pruissiche leger, en veel Patriotten moeten vluchten naar Frankrijk. Maar......

Bataafse Republiek

- Nederland werd een democratie en een eenheidsstaat = staat waarin gemeente- en provinciebesturen moeten gehoorzamen aan het landsbestuur.

Einde Bataafse Republiek

1805: Napoleon maakt een eind aan het bestuur van de patriotten in de Bataafse Republiek. Lodewijk Napoleon wordt koning. 

Koninkrijk Nederland 1806-1810

• De broer van Napoleon, Lodewijk Napoleon, wordt in 1806, de eerste koning van Nederland.
• Hij is geliefd in ons land: zo probeerde hij ook Nederlands te praten. 
• Dat was niet altijd makkelijk. Zo noemde hij zichzelf: 'konijn van Olland'

De Franse Tijd 

• De Bataafse Republiek bestond niet lang. 
• Napoleon wilde steeds meer invloed en maakte van de Republiek een Koninkrijk. 
• Zijn broer Lodewijk Napoleon werd koning. 
• Echter was Napoleon snel uitgekeken op zijn broer en moest hij afstand doen van zijn troon. 
• Daardoor werd Nederland een provincie van het Franse Keizerrijk. 

De Fransen de baas!

• Franse wetten gaan gelden -> 1806 wet voor openbare scholen
• Burgerlijke stand, achternamen, decimale stelsel
• De tijd dat NL deel was van Frankrijk noemen we:

     de Franse tijd (1795-1813)

§1.4 De afschaffing van de slavernij

Informatieboek bladzijde 18 en 19 

Werkboek bladzijde 18 en 19 

Afschaffing van de slavernij

• In de 18e eeuw ontstond het idee dat alle mensen van nature gelijk zijn.

• Hierdoor onstond in Groot-Brittannië een beweging voor afschaffing van de slavernij

Afschaffing door Groot-Brittannië

• Door de Europese expansie kregen Europeanen een superioriteitsgevoel/meerwaardigheidsgevoel.

• Idee dat het blanke ras beter is dan het andere;  racisme speelde een grote rol bij de slavenhandel en de slavernij in Europese kolonies

Engeland schaft de slavernij af

• Voorstanders van dit abolitionisme richtten in 1787 de Society for the Abolition of the Slave Trade op
  
• De abolitionisten schreven over de onmenselijke behandeling van slaven en organiseerden protestoptochten.

• In Engeland wordt in eerste instantie een wet aangenomen die slavenhandel verbied: er mogen dus geen 'nieuwe' tot slaaf gemaakten naar Amerika
  
• Dit bleek niet voldoende te werken, daarom werd slavernij in 1833 in het hele Britse Rijk afgeschaft.
• Slavenhouders kregen bij elkaar 20 miljoen pond aan schadevergoedingen

De afschaffing van de slavernij wordt in de krant bekend gemaakt.

Afschaffing door Frankrijk

Om ook vrijheid, gelijkheid en broederschap te krijgen, kwamen slaven op het Franse eiland Haïti in 1791 in opstand.

De Franse revolutionaire regering schafte de slavernij in 1794 in alle Franse kolonies af; maar acht jaar later voerde Napoleon de slavernij weer in

Toen er opnieuw slavenopstanden uitbraken konden de Fransen deze niet onderdrukken

De opstandelingen riepen in 1804 de onafhankelijke republiek Haïti uit

In 1815 schafte Frankrijk de slavenhandel af

In 1848 werd de slavernij in Frankrijk volledig afgeschaft

De slavenopstand op Haïti. Duizenden blanken op het eiland werden gedood.

Nederland schaft slavernij af

• Nederland schaft pas laat de slavernij af: 1863, onder druk van GB.
• Pas als het economisch niet meer zo interessant wordt, wordt slavernij stapje voor stapje afgeschaft.
  
• Slavenhouders kregen 300 gulden per vrijgelaten tot slaaf gemaakten.
• Sommigen vrijgelatenen werden verplicht om nog 10 jaar op de plantages te blijven werken

Op 1 juli wordt Keti Koti gevierd. Dit is een jaarlijks terugkerende Surinaamse feestdag ter viering van de afschaffing van de slavernij. De naam stamt uit het Sranantongo en betekent Ketenen Gebroken