Hoofdletters en bijvoeglijk naamwoord

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Spelling Blok 2

Vaste regels bij:

Bijvoeglijk naamwoord

Hoofdletters en kleine letters

Lesdoel:

Je kunt de regels voor het schrijven van bijvoeglijke naamwoorden toepassen.

Je kunt de regels voor het schrijven van een hoofdletter toepassen.

Vul het bijvoeglijk naamwoord in:
faillisement: een ...... bedrijf

Vul het bijvoeglijk naamwoord in:
Impuls: een ..... karakter

Vul het bijvoeglijk naamwoord in:
Verlichten: de ..... kamer

Vul het bijvoeglijk naamwoord in:
een oog van glas: een ..... oog

Vul het bijvoeglijk naamwoord in:
een kozijn van aluminium: het ..... kozijn

Vul het bijvoeglijk naamwoord in:
Een kandelaar van zilver: een ..... kandelaar

een Fransman

Eskimo

film De Tweeling

Raad van State 

Europarlement 

(burgemeester, minister)

Amsterdan-Zuidoost

Allah Bijbel God

Geachte mevrouw,

voorbeelden:

Govert Rijke

Cor van Rensen

Duits

Kerstmis (tweede kerstdag)

Volendam 

de Volkskrant

Moederdag

een Volvo

Theorie 

Hoofdletters gebruik je:
- aan het begin van een zin; het eerste woord van de zin;

- bij eigennamen (personen, straten, merken, talen, volkeren,    aardrijkskundige namen en afleidingen daarvan);
- bij feestdagen;

- de directe rede; Nadia riep: 'Dat kan echt niet!'.

Pas op! kleine letters:

Bij de volgende vormen, moet je opletten: historische tijden

- 's zomers (aan het begin van de zin) seizoenen en windrichtingen

- stromingen en overtuigingen; socialisme, zigeuner, rooms-katholiek

- opleidingen

- soortnamen

- een cijfer (aan het begin van de zin)

- mevrouw Van de Heuvel / Jan van de Heuvel / de heer H. van Acht en mevrouw J. van Acht-de Boer

voorbeelden:

middeleeuwen, steentijd

januari en mei

oost en zuid

havo en vmbo

impressionisme 

een jood

de paus

marxisme

een fles bordeaux

Wanneer gebruik je een hoofdletter? Noem drie zaken.

Welke woorden horen een hoofdletter te hebben in het volgende verhaal:

meneer van der bergen is sinds de opkomst van coca cola niet meer zo gezond, omdat hij van kerst tot de paasdagen het amerikaanse drankje te vaak naar binnen bracht.

moederdag

1. hoofdletter
2. kleine letter

ijstijd

1. hoofdletter
2. kleine letter

september
en oktober

1. hoofdletter
2. kleine letter

Dit jaar valt Kerstmis in een weekend, eerste kerstdag op zaterdag en tweede kerstdag op zondag

1. Helemaal goed
2. Eerste Kerstdag, Tweede Kerstdag
3. eerste Kerstdag, tweede Kerstdag
4. kerstmis

Met of zonder hoofdletter?

1. Pinksteren
2. pinksteren

Wat is juist?

1. Marianne Van Dijken
2. mevrouw Van Dijken
3. mevrouw van Dijken
4. mevrouw Van Dijken-van der Graaf

Wat is juist?

1. mevrouw Van Dijken-Van der Graaf
2. mevrouw M.L. Van Dijken
3. mevrouw M.L. van Dijken
4. (feestje in) huize Van Dijken

Wanneer een hoofdletter?

• Begin van een zin
• Bij (aardrijkskundige) namen
• Officiële feestdagen
• Historische gebeurtenissen
• Instellingen of bedrijven

bij aardrijkskundige namen

• landen, plaatsnamen, rivieren, bergen, hemellichamen
  => ook afleidingen
  Zuid-Afrika   /   Zuid-Afrikaans
  Middellandse Zee   /   Middellandse Zeegebied
  

bij namen

• mevrouw De Vries
• mevrouw M. de Vries
• Miep de Vries
• mevrouw De Vries-van der Kist

=> Hoe zit dit?

Wanneer geen hoofdletter?

• dagen
• maanden
• seizoenen
• windstreken

Pasen / paasviering

• Pasen
  religieuze feesten
• paasviering
  afleidingen van die religieuze feesten
  
• Kerstmis <=> kerstvakantie

Wie was dat?

Bij brailleschrift denk je aan ----->

en niet aan de meneer die het heeft ontwikkeld.

Daarom een kleine letter.

Zie ook: een fles bordeaux uit Frankrijk / de streek Bordeaux

Wat is de juiste spelling?

1. engelse drop
2. Engelse drop

Hoe zit dat? 

Hoofdletters in namen 

• persoonsnamen beginnen met een hoofdletter, zoals in: Joost
• Als er een voorletter of voornaam bij staat, schrijf je voorvoegsels met kleine letters: Joost van der Wal, de heer J. van der Wal, mevrouw K. van der Wal-ten Napel

• staat er een aanspreekvorm voor (zoals meneer, dokter)schrijf je het eerste voorvoegsel met een hoofdletter:

de heer Van der Wal

mevrouw Van der Wal-ten Napel

Welke is goed?

1. 😉 is een veelgebruikte emoticon.
2. 😉 Is een veelgebruikte emoticon.

Hoe zit dat?

Hoofdletters aan het begin van de zin.

In principe begint elke zin met een hoofdletter.

Er zijn echter twee uitzonderingen.

Begint de zin met een apostrof, dan krijgt het tweede woord een hoofdletter.

‘s Ochtends om 8.15 moesten we ons op het veld verzamelen.

Begint de zin met een symbool of cijfer, dan volgt er geen beginhoofdletter.

5 mensen waren afwezig bij de les in TEAMS.

# betekent hashtag. 

Welke is goed?

1. Ik woon in het Zuiden van Amsterdam-zuid.
2. Ik woon in het zuiden van Amsterdam-Zuid.
3. Ik woon in het Zuiden van amsterdam-zuid.
4. Ik woon in het Zuiden van Amsterdam-Zuid.

Hoe zit dat? Hoofdletters in windrichtingen.

Namen van windrichtingen schrijf je niet met een hoofdletter, tenzij ze deel uitmaken van een aardrijkskundige aanduiding.

Dus: zuiden

en Zuid-Afrika

Welke is goed?

1. Met Pinksteren ben je vrij op maandag: Pinkstermaandag
2. Met pinksteren ben je vrij op maandag: Pinkstermaandag
3. Met pinksteren ben je vrij op maandag: pinkstermaandag
4. Met Pinksteren ben je vrij op maandag: pinkstermaandag

Hoe zit dat? Hoofdletter bij religieuze feesten

Namen van (religieuze) feestdagen schrijf je met een hoofdletter: Pasen, Suikerfeest, Moederdag, Kerstmis.

Bij samenstellingen met religieuze feesten / afleidingen schrijf je geen hoofdletter: paasmaandag, eerste kerstdag , kerst

Aan de slag!

Blok 2, Spelling

Maak opdracht 5, theorie

Maak opdracht theorie, 6a, 6b en 6c