H2.4 lenzen samenvatting (+ 2.2-2.3) + practicum

• Natuurkunde
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 3

Licht en lenzen

Natuurkunde 3 KGT

Wat gaan we deze les doen?

Leerdoelen vandaag:

Aan het einde van de les kun ik uitleggen ...

• hoe lichtstralen breken
• wat het brandpunt bij lenzen is
  
• uitleggen hoe holle en bolle lenzen werken
• constructiestralen tekenen 

Schaduw bepalen (werken met randstralen) 

Spiegel wet + Spiegelbeeld maken

Spiegelbeeld tekenen 

1. Verleng eventueel de spiegel met stippellijnen
   
2. Pak een vast punt b.v. het oog en noem dat a
3. Meet voorwerpsafstand = v voor het oog
4.  Stippel loodrechte lijn naar andere kant spiegel
5. Teken het punt aan de andere kant van de spiegel (gelijke afstand tot spiegel => a'
6. Herhaal dit voor haren (b) en voeten (c).
7. Teken de lichtstralen naar haar oog, van de bovenkant en onderkant van de spiegel
8.  Nu de vraag: Hoeveel kan ze zichzelf zien in de spiegel?

Soorten lenzen

Beelden maken met een lens

• Een lens is een schijfje glas dat licht breekt.

•  Met een positieve lens kun je een reëel beeld vormen op een scherm (beamers, camera's)

Construeren beeld

Gebruik hiervoor

de twee 

constructiestralen!

1. Recht door midden
2. evenwijdig tot

        lens, daarna door

        brandpunt

1 Teken de lens, het voorwerp, de hoofdas en de brandpunt

2 Teken een rechte lichtstraal door het midden van de lens

3 Teken een lichtstraal evenwijdig aan de hoofdsas en dan door brandpunt achter de lens

Op het snijpunt van de lichtstralen komt je beeld.

Stappenplan Beeld construeren positieve lens

Afstanden 

voorwerp - beeld - brandpunt

Met behulp van constructie kun je de beeldsafstand (b), voorwerpsafstand (v) of
brandspuntsafstand (f) van een
lens bepalen.

Aan de slag

Maak de extra tekenopdrachten: 5 t/m 9

Maak extra tekenopdrachten: 1 t/m 4

Klaar: 

Controleer de opdrachten

Maak opgave 3 t/m 12 werkboek (p. 25-27)

Vandaag: Practicum lichtstralen en beeld maken

Lees het practicum eerst volledig door

Maak de startopdrachten 1 t/m 4

Onderzoeksvraag:

1. Wat is de brandpuntsafstand van een bolle en een holle lens
2. Wat is de voorwerpsafstand en beeldafstand?
3. Wat is de vergrotingsfactor?

Startopdrachten

1. Lees het practicum helemaal door.

• vinkje

2. Hoe noem je een lichtbundel die steeds breder wordt?

• Divergerende lichtbundel (van elkaar af)

3. Hoe noem je een lichtbundel die steeds smaller wordt?

• Convergerende lichtbundel (naar elkaar toe)

4. Welke lichtbundel heb je nodig om de brandpuntafstand te bepalen

• De lichtbundel evenwijdig tot de lens en daarna afbreekt door het brandpunt

Uitvoering proef 1-2

Soort lens	Werking
Geen lens
Holle lens
Bolle lens
Welke afstand	Hoeveel meter?
brandpuntsafstand

Uitvoering proef 1-2

Soort lens	Werking
Geen lens	Evenwijdig
Holle lens	Divergerend
Bolle lens	Convergerend
Welke afstand	Hoeveel meter?
brandpuntsafstand

Uitvoering proef 1-2

Soort lens	Werking
Geen lens	Evenwijdig
Holle lens	Divergerend
Bolle lens	Convergerend
Welke afstand	Hoeveel meter?
brandpuntsafstand	0,063 m (6,3 cm)

Uitvoering proef 3

Berekenen vergrotingsfactor / lenzenformule (komt niet in de toets)

Grootte beeld in [cm]
Grootte voorwerp [cm]
Vergrotingsfactor (N)

Uitvoering proef 3

Berekenen vergrotingsfactor / lenzenformule (komt niet in de toets)

Grootte beeld in [cm]	3,5 cm
Grootte voorwerp [cm]	1,0 cm
Vergrotingsfactor (N)

Uitvoering proef 3

Berekenen vergrotingsfactor / lenzenformule (komt niet in de toets)

Grootte beeld in [cm]	3,5 cm
Grootte voorwerp [cm]	1,0 cm
Vergrotingsfactor (N)	3,5 : 1,0 = 3,5x

Uitvoering proef 3

Berekenen vergrotingsfactor / lenzenformule (komt niet in de toets)

Beeldafstand (b) in [cm]
Voorwerpafstand (v) in [cm]
1/f
f

Uitvoering proef 3

Berekenen vergrotingsfactor / lenzenformule (komt niet in de toets)

Beeldafstand (b) in [cm]	28 cm
Voorwerpafstand (v) in [cm]	15 cm
1/f
f

Uitvoering proef 3

Berekenen vergrotingsfactor / lenzenformule (komt niet in de toets)

Beeldafstand (b) in [cm]	28 cm
Voorwerpafstand (v) in [cm]	15 cm
1/f	1/f = 1/15 + 1/28 = 0,10
f

Uitvoering proef 3

Berekenen vergrotingsfactor / lenzenformule (komt niet in de toets)

Beeldafstand (b) in [cm]	28 cm
Voorwerpafstand (v) in [cm]	15 cm
1/f	1/f = 1/15 + 1/28 = 0,10
f	f = 9,8 cm

Volgende les: H2.5 Het oog

Het oog

Werking oog

bijziend of verziend

Oudziend

• Ooglens is minder elastisch
  
• Je hebt een positieve lens      nodig