Samenstellingen

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Nederlands 23-3

Samenstellingen + schrijfwijze 

Bijvoeglijke naamwoorden

Samenstellingen

Mijn kleinkind is geen klein kind.

Samenstellingen

Hoofdregel

• Een samenstelling is een combinatie van zelfstandige woorden.
  

           - boek + deel = boekdeel

           - brand + weren + man = brandweerman

• Samenstellingen worden aaneen geschreven
  

           - informatie + distributie + systeem = informatiedistributiesysteem

           - elektriciteitsproductiemaatschappij

           - hippopotomonstrosequippedaliofobie

Tussen -n- (Groene Boekje)

• Als het eerste woord een zelfstandig naamwoord is, waarvan de meervoudsvorm op – en eindigt, dan schrijf je een tussen-n.
  

                    - pannenkoek: de meervoudsvorm hiervan is pannen. Dit eindigt dus op ‘en’, en moet    

                       daarom met een tussen N.

                    - prullenbak, paddenstoel: idem

• Maar!

                     - horlogemaker: het meervoud van horloge is horloges

                     - groentesoep: het meervoud van groente is groentes of groenten

Uitzonderingen

• Schrijf geen tussen-n als het eerste deel van de samenstelling op een zaak of persoon slaat die enig in zijn soort is.

                    - Koninginnedag

                    - zonnewijzer

Uitzonderingen

• Schrijf ook geen tussen-n als het eerste deel een versterkende betekenis heeft.
  

                     - beregoed

                     - pikkedonker

                     - reuzeleuk

                     - stekeblind

Tussen -s-

• Schrijf een tussen- s als je die ook hoort.
  

              - stadsdeel

              - eendagsvlieg

              - officiersloge

              - levensgroot

• Maar let op!
  

              - damesschoen ….want dameskleding

              - stationsstraat …want stationsweg

              - liefdesscène ….want liefdesverdriet

Streepje ertussen (koppelteken)

• Gelijkwaardige woorden
  

   hotel-restaurant

• Woorden met hoofdletters

    Zuid-Afrika

• Met een speciaal teken of cijfers
  

    een 80-jarige, het &-teken

• Bij een afkorting
  

    vwo-diploma

• Verwarring in de uitspraak (botsende klinkers)
  

   mbo-opleiding

                                                                  Radioantenne = geen klinkerbotsing

paard + bloem

1. paardebloem
2. paardenbloem

aap + rots

1. aperots
2. apenrots

aap + trots

1. apetrots
2. apentrots

bureau + inhoud

stad + sport + hal

btw + tarief

lade + kast

kinder + carnaval + optocht + voorbereiding + werkzaamheden+ comité

Het is voor mij duidelijk hoe ik samenstellingen moet schrijven.

Ja

Nee

Heb jij iets aan deze les gehad?

Ja, ik heb nieuwe dingen gehoord.

Het was een fijne opfrisser.

Nee, ik had de les eigenlijk niet nodig.