Kunstgeschiedenis - Graffiti en streetart

• Kunst
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

Graffiti en streetart

• Vanaf 1970 
  
  
• Streetart = kunst van kunstenaars die zich de openbare ruimte toe-eigenen.
  
• Graffiti is een vorm van streetart, maar er zijn nog meer vormen. 
• Graffiti = kunst gemaakt met een spuitbus of marker.

Graffiti op de Berlijnse muur

Graffiti

• Vanaf jaren '70
• Tags en pieces

Street art

• Vanaf jaren '90
• Murals en andere vormen

Graffiti

• Ontstaan in de jaren '70 in New York
  
• Jeugdcultuur (hiphop) => getto's
• Illegaal en daarom vaak anoniem. 
• Spuiten op metro's => werk is in de hele stad zichtbaar. 
• Gaan in tegen de gevestigde orde.
• Vaak kritische en politiek geladen statements.
• Ongeschreven regel dat je niet over het werk van een ander spuit.

Martha Cooper: "Lady Pink met net
aangebrachte tag", 1982

Hoe noem je een snel gezette 'handtekening' met een spuitbus?

1. Tag
2. Piece
3. Mural
4. Streetart

Tag

• Snelle markering
• Pseudoniem

Piece

• Uitgebreider
• Letters lijken op tekeningen

Jongeren uit achterstandswijken willen gezien worden. 

Graffiti wordt kunst

• Vanaf jaren ’80 
• Graffiti op doek: meer tijd om er aan te werken, verkoopbaar. 
• Interesse uit de kunstwereld: 'rauwe' kunst als tegenhanger van intellectuele stromingen (zoals  abstract expressionisme).
• Ook graffiti in de reclamewereld.
• Steden geven opdrachten aan graffitikunstenaars ter voorkoming van illegale graffiti.

Museum Helmond, in de tentoonstelling "Call to Action" 2019 is veel graffitikunst te zien. 

C

Keith Haring

• Vanaf 1978 in New York
• Begint met krijttekeningen op zwarte afficheborden. 
• Snelle, eenvoudige mens- en dierachtige lijnfiguren. 
• Soms enkele woorden.
• Schilderijen met vrolijke kleuren, ondanks de vaak serieuze boodschap.
  
• Universele onderwerpen
• Homoseksueel, overlijdt in 1990 aan aids. Vraagt hier aandacht voor. 

Wat is voor Keith Haring geen reden om graffiti te maken?

1. Hij vindt het fijn dat je meteen effect ziet.
2. Hij wil graag beroemd worden.
3. Hij wil graag een groot publiek bereiken.
4. Hij houdt van de spanning.

Jean-Michel Basquiat

• Zoon van immigranten. Loopt op zijn 15e van huis weg, wordt dakloos en gebruikt drugs. 
• Dankzij Andy Warhol wordt hij beroemd en stinkend rijk. 
• Snelle, dikke toetsen.
• Verwijzingen naar niet-westerse kunst.
• Thema: racisme 
• Neo-expressionisme

Keith Haring

• Vanaf 1978 in New York
• Begint met krijttekeningen op zwarte afficheborden. 
• Snelle, eenvoudige mens- en dierachtige lijnfiguren. 
• Soms enkele woorden.
• Schilderijen met vrolijke kleuren, ondanks de vaak serieuze boodschap.
  
• Universele onderwerpen
• Homoseksueel, overlijdt in 1990 aan aids. Thema in zijn werk. 

Streetart

Gehaakt kunstwerk van Olek

Mural van BLU

Opblaasbaar kunstwerk van Joshua Allen Harris

• Vanaf jaren '90.
• Meer diversiteit in techniek dan bij graffiti.
• Locatiespecifiek: street art gebruikt elementen die er al zijn. 
• Publieke ruimte leent zich voor maatschappelijke thema’s. 
• Vaak goede voorbereiding, zodat er ter plekke relatief snel gewerkt kan worden. 

Banksy

• Anoniem
• Sjablonen: snel werken. 
• Gebruikt elementen die ter plekke aanwezig zijn
  
• Kunsthistorische citaten
  
• Geëngageerde kunst = maatschappelijke thema's 
• Doordat hij inmiddels een bekende naam is, is zijn werk waardevol (alleen vaak niet verkoopbaar) => kritiek op de kunstwereld.

Banksy

Kunstwerk met ingebouwde versnipperaar brengt 19 miljoen euro op. 

Terwijl zijn werk in een stalletje in New York nauwelijks verkoopt voor $30,-

Geëngageerd en locatiespecifiek

Humor

Waarom is er vaak een rat te zien in het (vroege) werk van Banksy?

1. Ratten zijn vies. Streetart is vies werk.
2. Ratten zijn gemeen, net als zijn afbeeldingen.
3. Ratten zijn moeilijk uit te roeien, streetart ook.
4. Ratten leven onder-gronds, Banksy ook.