Pijnbeleving en ziekte-inzicht GHZ

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Pijnbeleving en ziekte-inzicht in de GHZ

• Kleine gedragsveranderingen die kunnen wijzen op pijn 
• 
  

Leerdoel

Aan het eind van deze les:

• Kun je in eigen woorden benoemen hoe pijnsignalering gaat in de GHZ 
• Kun je in eigen woorden benoemen wat pijngedrag is en kun je daar een aantal voorbeelden van benoemen 

Wat is pijn volgens jou?

Wat is pijn?

• Pijn is essentieel voor het behoud van leven
• Het heeft een signaalfunctie
• Zodra we pijn ervaren of dreigen te ervaren wordt dit als waarschuwing gezien
• Het lichaam wil controle krijgen over het onaangename gevoel
  

Hoe denk jij over die stelling binnen de GHZ?
Is dat waar of niet waar?

1. Waar
2. Niet waar

Pijn bij mensen met een verstandelijke beperking

• Vaak meer ziekten en medische aandoeningen 
• Ondergaan vaker procedures die gepaard (kunnen) gaan met pijn
• Pijn wordt niet op de gebruikelijke manier geuit, waardoor het vaak wordt onderschat en dus niet goed behandeld
• Geen goede pijnbestrijding heeft een negatieve invloed op hun kwaliteit van leven

Waarom wordt pijn niet goed herkend?

• Het gedrag wijkt vaak af van wat je zou verwachten (lachen bij een injectie)
• Zorgverleners hebben soms moeite om het gedrag van hun cliënten te ‘lezen’ en vast te stellen of het door pijn wordt veroorzaakt of niet
• De manier waarop iemand pijn ervaart kan ook veranderen onder invloed van een aandoening of syndroom
• Door de omgeving kan bepaald gedrag van een cliënt niet herkend worden als een mogelijke uiting van pijn 

Signaleren van pijn

- Niet-pluis gevoel

- Pijngedragingen
   observeren en meten 

NRS (Numeric Rating Scale) / VAS (Visuele Analoge Schaal) / gezichtenschaal

Pijngedrag, wat zou dat zijn?

REPOS

• Pijnsignalering op 10 gedragingen/reacties

1) Gespannen gezicht                            6)  Bewegen lichaamsdeel    

2) Ogen dichtknijpen                             7) Paniekerig/paniekreactie

3) Optrekken bovenlip                           8) Kreunen/jammeren

4) Grimas                                                     9) Onrustgeluiden/uitingen

5) Angstig kijken                                    10) Inhouden adem/       
                                                                               stokkende ademhaling

Wat zou nog meer belangrijk zijn op het gebied van pijn in de GHZ?

• Samenwerken met familie en naasten
• Multidisciplinaire samenwerking, waaronder gedragsdeskundige (+ korte lijnen)
• Duidelijk zorgplan/beleid
• Continuïteit van zorg
• Teambesprekingen en overlegmomenten
• Scholingen/trainingen 

• Samenwerken met familie en naasten
• Multidisciplinaire samenwerking, waaronder gedragsdeskundige (+ korte lijnen)
• Duidelijk zorgplan/beleid
• Continuïteit van zorg
• Teambesprekingen en overlegmomenten
• Scholingen/trainingen 

Hoe zat het ook alweer..?
Ziekte-inzicht en ziekte-besef?

Ziekte-inzicht

• Weten wat de ziekte inhoudt
• Weet de symptomen/behandeling

Ziekte-besef

• Weten dat er iets mis is
• Last van symptomen en dit benoemen

Wat	Hoe
Zorgpad - Zorg specifiek - Gehandicaptenzorg	Leerpad: Gezond gedrag stimuleren - Gezondheidsproblemen signaleren
Laptop	Individueel, oortjes mogen
Tijd	tot 11.40 uur
Als je klaar bent	Ga je verder met de andere hoofdstukken in zorgpad (zie voorbereiding deelopdracht 2)

Afsluiting

Leerdoel 

Vragen?

Aan het eind van deze les:

• Kun je in eigen woorden benoemen hoe pijnsignalering gaat in de GHZ 
  
• Kun je in eigen woorden benoemen wat pijngedrag is en kun je daar een aantal voorbeelden van benoemen 
  

Literatuur

 Richtlijn Signaleren van pijn bij mensen met een verstandelijke beperking (V&VN, 2015)