1B. Bondgenoten worden vijanden

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 3

De Koude Oorlog

1B. Vrienden worden vijanden

‘Kameraad Lenin reinigt de aarde van het kwaad’ (1930)

Bespreek de spotprent aan de hand van een stappenplan.

De leerlingen leren op die manier hoe ze spotprenten kunnen interpreteren.

Hitler zegt: ' Het uitschot van de aarde neem ik aan.' 

Stalin zegt: 'De verdomde moordenaar van de arbeiders neem ik aan.' 

Leg aan de hand van de spotprent uit wat een monsterverbond is. 

Leerdoelen

Aan het eind van deze les...

• ken je de begrippen invloedssferen, Marshallplan, Oostblok, planeconomie, Trumanleer, Conferentie van Jalta, wapenwedloop en Westblok. (R)

• kun je herkennen en uitleggen hoe de VS en de SU Europese landen voor zich wilden winnen. (T1)

• kun je uitleggen hoe en waarom de verdeling van Europa leidde tot de Koude Oorlog. (T2)

• kun je beargumenteren wat jij van de gemaakte afspraken tijdens de Conferentie van Jalta vindt. (I)

Conferentie van Jalta

februari 1945

Franklin Delano Roosevelt

President van de Verenigde Staten

Jozef Stalin

Leider van de Sovjet-Unie

Winston Churchill

Minister-President van Groot-Brittannië

Conferentie van Jalta (afspraken)

• Oprichting van de Verenigde Naties (VN)

• Democratische (door het volk gekozen) regeringen in Europa

• Invloedssferen
  
  
• Bezettingszones: Duitsland en Berlijn worden verdeeld in 4 zones

Conferentie van Jalta (afspraken)

• Oprichting van de Verenigde Naties (VN)

• Democratische (door het volk gekozen) regeringen in Europa

• Invloedssferen
  
  
• Bezettingszones: Duitsland en Berlijn worden verdeeld in 4 zones

Video

Clipphanger: Waarom is de VN opgericht?

0

Invloedssferen

Verdeling van Europa:

• Gebied dat jij hebt veroverd op de Duitsers, daar heb jij invloed

• Jij mag bepalen wat in dat gebied gebeurt (economie, politiek)

• Vergeet dit ook niet: De ander mag niet ingrijpen in dat gebied, ook al zie je er van alles gebeuren waarmee je het niet eens bent.
  

Verdeling van Duitsland

• Duitsland (tijdelijk) niet meer zelfstandig
  

• Vier bezettingszones in Duitsland en Berlijn.

• Reizen tussen bezettingszones kan niet er komt een muur: het IJzeren Gordijn.

Berlijn is, net als Duitsland, verdeeld in 4 bezettingszones. Omdat Berlijn in de Sovjet-zone ligt, liggen de Berlijn-bezettingszones van Frankrijk, Engeland en de Verenigde Staten dus ook in de Sovjet-zone.

Wederopbouw

• Europa na de oorlog: veel schade en weinig geld.

• Angst Amerikanen: armoede zou stimulans zijn voor communisme.

• Deze angst was terecht: bij verkiezingen scoorden de communistische partijen overal goed.
  

Amerikaanse buitenlandse politiek na 1945

• Beschermen van vrijheid en democratie (Trumanleer)

• Voorkomen dat meer landen communistisch worden (Containmentpolitiek)

• Actief helpen bij de wederopbouw van Europa (Marshallplan)

Machtsblokken

• Daardoor raakt Europa verdeeld.
  
  
• Er is een communistisch deel (Oostblok) en een kapitalistisch deel (Westblok)
  
  
• Vanaf 1949 hadden zowel de Sovjet-Unie als de Verenigde Staten een atoombom en wilden zij steeds betere wapens ontwikkelen. (Wapenwedloop)

Hier zie je welke landen onder het bewind van de Sovjet-Unie vielen en bij het Oostblok hoorden. De landen hadden vaak een eigen regering die precies deed wat de leider van de Sovjet-Unie wilde.

Een spotprent over de wapenwedloop. De ene raket stelt de Sovjet-Unie voor en de andere de Verenigde Staten. Ze zijn allebei vooral bang voor de ander; ze zeggen beide ' Help ik word achtervolgd'.
Beide landen ontwikkelden de kernwapens vooral uit angst.

Sovjet-Unie (SU)

Verenigde Staten (VS)

• Kapitalisme
  
• Westblok
• Vrijemarkteconomie
• Democratie
• Containment-politiek
  (Trumanleer en Marshall-plan)

• Communisme
• Oostblok
• Planeconomie
  
• Dictatuur
• IJzeren Gordijn
  

Begrippen uit deze les

• Democratie
• Dictatuur
• Planeconomie
• Vrijemarkteconomie
• IJzeren Gordijn
• Invloedssferen
• Conferentie van Jalta
• Koude Oorlog
• Oostblok
• Westblok
• Wapenwedloop

Personen uit deze les

• Stalin
• Winston Churchill
• Franklin Roosevelt

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen

https:

Linkje naar leuke spotprenten.