1.1 Planeet aarde

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

1.1 Planeet aarde

Systeem aarde

Lesdoel

• Hoe wordt de ouderdom van de aarde gemeten?
  
• Hoe is de aardbol opgebouwd?
  

Planeet aarde

Noteer aan de hand van par. 1.1 vijf kenmerken van de aarde

Planeet aarde

1. Derde planeet in het zonnestelsel
2. Zon verzorgt de warmte op aarde
3. 4,6 miljard jaar oud
   
4. Ontstaan door oerknal
   
5. Bestaat uit steen
   
6. Opgebouwd uit kern, mantel en korst
   

Geologische tijdschaal

onderscheid op basis van

kenmerkend planten- en dierenleven of gesteente

Ouderdom aarde

Relatieve tijdschaal - absolute tijdschaal

• Bekijken lagen in de bodem, ijs/grondboringen; 
• Hoe dieper, hoe ouder (relatief);
• Per laag zijn fossielen en gesteentes terug te vinden;
• Aan de hand van die fossielen en gesteentes kan men zien hoe het klimaat in die periode was;
• Aan de hand van de radioactieve straling die nog aanwezig is, kan men berekenen hoe oud de laag is (absoluut). 

Opbouw aarde

• kern; vaste binnenkern, vloeibare buitenkern, radioactief
• mantel; traag stromend vast gesteente (convectiestromen)
• aardkorst; vast

--> temperatuur neemt toe

--> druk neemt toe

Sferen

Lithosfeer: gesteentelaag, aardkorst + bovenste vaste gedeelte van de mantel

Asthenosfeer: plastisch/taai-vloeibaar

De aardkorst "drijft" op de mantel

Opdracht

1. Maak in je schrift een tabel met twee kolommen.
   
2. Schrijf boven die kolommen basalt en graniet. 
   
3. Noteer per gesteente minstens drie kenmerken
   

Graniet                 Basalt

Aardkorst

Oceanisch: 

• basalt
  
• zwaar gesteente
  
• 8 km dik
  
• s.g. 3,0

Continentaal: 

• graniet
  
• licht gesteente
  
• 40 tot 80 km dik
  
• s.g. 2,7

Conclusie

• Hoe wordt de ouderdom van de aarde gemeten? 
  
• Hoe is de aardbol opgebouwd?