4.3 Ideologieën

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Politiek in Theorie

4.3: Ideologieën

Ideologie

Samenhangend geheel van beginselen en denkbeelden, meestal uitmondend in ideeën over de meest wenselijke maatschappelijke en politieke verhoudingen.

Politiek

• gezaghebbende toedeling van waardevolle (materiële en immateriële) zaken.
  

1. Politieke gemeenschap
2. Processen voor conflictoplossing, besluiten en toedeling waardevolle zaken.
3. Beleid: ideaalbeeld & benodigde middelen.

Politieke dimensies

• Links vs rechts (economisch of cultureel)
• progressief vs conservatief (vaak ethisch)
• materialisme vs postmaterialisme (concrete zekerheden vs abstracte idealen - geld vs milieu)

Harddrugs moeten in NL zo snel mogelijk gelegaliseerd worden

1. (post)materialisme
2. Prog/conservatief
3. links/rechts

Hoe meer iemand verdiend, hoe meer belasting iemand moet betalen

1. (post)materialisme
2. Prog/conservatief
3. links/rechts

Burgers moeten meer te zeggen krijgen over beslissingen van de overheid.

1. (post)materialisme
2. Prog/conservatief
3. links/rechts

Tegengaan van klimaatverandering is belangrijker dan economische groei

1. (post)materialisme
2. Prog/conservatief
3. links/rechts

Overheid moet bedrijven dwingen net zo veel mannen als vrouwen in dienst te nemen.

1. (post)materialisme
2. Prog/conservatief
3. links/rechts

De regering moet miljarden in defensie investeren om veiligheid te garanderen.

1. (post)materialisme
2. Prog/conservatief
3. links/rechts

De overheid moet zich zo veel mogelijk bezig houden met de veiligheid van het land en burgers loslaten.

1. (post)materialisme
2. Prog/conservatief
3. links/rechts

Ideologie

• Standpunten in een ideologie 'moeten' samenhangen. 'Supermarktideologie' kan bij kiezers, bij partijen onwenselijk.
• Socialisme: gelijk(waardig)heid & sturende overheid om dit te realiseren
• Liberalisme: individuele rechten en vrijheden. Eigen verantwoordelijkheid & zelfstandigheid.
• Confessionalisme: basis in het geloof (NLse partijen christelijk): naastenliefde & saamhorigheid. Hiermee verbinding belangrijk.

3 vragen van een ideologie:

1. Hoe moet de macht in een samenleving verdeeld worden? (politiek)
2. Hoe moeten goederen geproduceerd en verdeeld worden? (economisch)
3. Hoeveel vrijheid hebben mensen om af te wijken van de collectieve norm? (sociaal-cultureel)

• one/single-issuepartijen: opgericht rondom één onderwerp.
• FvD en PVV lastig te vangen in ideologieën. D66 zit in twee.

Nu

Ga naar Classroom en maak de opdracht bij 4.3: ideologieën.