Basisstof 4: Geslachtschromosomen

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Thema 3

Basisstof 4: Geslachtschromosomen

Wat gaan we doen?

• Leerdoelen doornemen
• Herhaling
• Uitleg basisstof 4: Geslachtschromosomen
• Aan het werk!

Leerdoelen

Aan het eind van deze les kan ik...

• Een kruisingsschema maken voor X-chromosomale overerving;
• Uit een stamboom afleiden of een eigenschap X-chromosomaal kan overerven.

Belangrijkste begrippen

Fenotype: Alle uiterlijke kenmerken van een organisme. Komt tot stand door combinatie van genotype en milieufactoren.

Genotype: Alle erfelijke eigenschappen van een organisme. Komt tot stand op het moment van bevruchting.

Dominant: Wordt aangegeven met een hoofdletter. Komt ook tot uiting in het fenotype bij één letter.

Recessief: Wordt aangegeven met kleine letter. Alleen bij homozygoot komt dit tot uiting in het fenotype.

Geslachtschromosomen

• De geslachtschromosomen van de mens bepalen het geslacht van het individu.
• Vrouwen hebben XX-chromosomen
• Mannen hebben XY-chromosomen 

X-chromosomale overerving

Wanneer de allelen liggen op

• één van de paren 1 t/m 22 (autosomen): 'de eigenschap erft autosomaal over';
• Paar 23 (geslachtschromosomen): 'de eigenschap erft X-chromosomaal over'

X-chromosomale overerving

Allelen A en a van een eigenschap liggen op het X-chromosoom:

notatiewijze: X^A           X^a                 Y

• Wat zijn de mogelijke genotypen van een vrouw?
• En van een man?

Aan het werk!

Wat: Basisstof 4 van thema 3

Hoe: Fluisteren met je buur

Tijd: 15 minuten

Hulp: Kijk nog eens in je boek/binas en overleg met je buur. Steek anders je vinger op!

Klaar: Nakijken + verbeteren

Uitkomst: Basisstof 4 is af