2.4 + 2.7

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 2

Thema 2 Voeding en vertering

4. De organen voor vertering

-inhalers

-resultaten

-plattegrond

Wat betekent verteren?

1. het afbreken van grote voedingsstoffen in kleinere stoffen
2. Het opbouwen tot grote voedingsstoffen
3. het toevoegen van verteringssappen

    Welke voedingsstoffen moet je verteren?

WEL verteren

NIET verteren

glucose

vetten

zetmeel

vitamines

eiwitten

mineralen

water

Hoe heet een voedingsmiddel na de vertering?

1. Verteringssap
2. Verteringsklier
3. Verteringsproduct
4. Verteringsstelsel

Wat is het nut van kauwen?

1. voedingsstoffen opnemen
2. oppervlakte vergroten
3. kaakspieren versterken

Waardoor ontstaan de peristaltische bewegingen van de darmen?

1. Lengtespieren
2. Kringspieren
3. Lengte- en kringspieren

Voedingsmiddel

Voedingsstof

Voedingsvezel

Alles wat je eet of drinkt. Bijvoorbeeld: optimel.

De bruikbare bestanddelen in je voeding.

Onverteerbare delen van je voeding. Belangrijk voor je darmen.

Noem zo veel mogelijk organen in het verteringsstelsel

leerdoelen vandaag

Aan het einde van de les:

- kan je in een afbeelding de delen van het verteringsstelsel benoemen

- kan je de functies en kenmerken van de delen van het verteringsstelsel noemen

De organen voor vertering liggen voornamelijk in de romp.

Belangrijke organen voor vertering zijn de slokdarm, de maag, de lever, de alvleesklier de dunne darm en de dikke darm.

De vertering van voedsel begint in de mondholte.

Je hebt in de vorige les gezien dat je met je gebit het voedsel in kleine stukjes verdeeld.

4 De organen voor vertering

Je speekselklieren produceren speeksel (een verteringssap).

Speeksel maakt het inslikken van het voedsel gemakkelijker.

Met je tong duw je het voedsel van de mondholte naar de keelholte. Door te slikken wordt het voedsel in de slokdarm geduwd.

Bij het slikken wordt de neusholte afgesloten door de huig en de luchtpijpje met het strotklepje.

Het voedsel kan daardoor alleen de slokdarm in.

4 De organen voor vertering

maag

In de wand zitten maagsapklieren die maagsap produceren; maagsap bevat zoutzuur

Kringspieren en lengtespieren in de maagwand zorgen dat je maag altijd in beweging is

Door deze beweging wordt het voedsel goed gemengd met het maagsap

4 De organen voor vertering

maag

Onder de maag zit het maagportier: een kringspier die de maag afsluit van de twaalfvingerige darm

De maagportier laat telkens maar kleine hoeveelheden voedsel door naar de twaalfvingerige darm.

Hierdoor heeft de maag een functie als tijdelijke opslagplaats voor voedsel.

4 De organen voor vertering

twaalfvingerige darm

Via de maagportier komt het voedsel in de twaalfvingerige darm. In de twaalfvingerige darm komen de afvoerbuizen van de lever en de alvleesklier uit.

2.4 De organen voor vertering

Gal is belangrijk voor de vertering van vetten.

Gal verdeelt grote druppels vet in kleinere druppeltjes.

Dit noem je emulgeren.

4 De organen voor vertering

dunne darm

- bevat darmsapklieren die darmsap produceren

- de darmwand heeft veel darmplooien met darmvlokken (uitstulpingen): oppervlaktevergroting

- in de darmvlokken zitten bloedvaten

- voedingsstoffen kunnen door de darmwand heen naar de bloedvaten

4 De organen voor vertering

dikke darm

- blinde darm met wormvormig aanhangsel (appendix)

- water wordt uit het voedsel gehaald

- laatste deel: endeldarm met een kringspier (anus)

4 De organen voor vertering

De dikke darm is ongeveer anderhalve meter lang.

In de dikke darm wordt water onttrokken uit de niet verteerde voedselresten. Het water gaat het bloed in.

Hierdoor wordt je ontlasting dikker.

VRAGEN??

Zet de verteringsorganen in de juiste volgorde van boven naar beneden

Mondholte

Slokdarm

Maag

Twaalfvingerige darm

Dunne darm

Dikke darm

Endeldarm

Keelholte

Aan de slag; 10 minuten

2.4 : opdracht 3, 4, 6, 7, 9

2.7 Nadenken over eten

Wat zouden deze termen betekenen?

Vegetariër

Veganist

Flexitariër

(Omnivoor)

Ik ben een ...

Omnivoor

Vegetariër

Flexitariër

Veganist

Waarom minder vlees?

Waarom minder vlees?

-Dierenwelzijn

-Gezondheid

-Klimaat

-Voedselvraagstuk (hoe gaan we in de toekomst iedereen eten geven?)

Waar moet je op letten als je minder vlees eet?

Waar moet je op letten als je minder vlees eet?

-Eiwitten

-Ijzer (en extra groenten en fruit voor extra vitamine C)

-Vitamine B12

Huiswerk

2.4 : opdracht 3, 4, 6, 7, 9

2.7: 1, 3