Politiek 3.2

• Mask
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Politiek

3.2

Wat gaan we doen

• Herhalen vorige les
  
• 3.2
• Eindexamen Maatschappijkunde 2021 doornemen
  

Leerdoelen:

•  Je kent het verschil tussen links en rechts
• Je kan de stromingen sociaaldemocratisch, christendemocratisch en liberaal onderscheiden

Kiesrecht

• Actief kiesrecht = recht om te stemmen
• Passief kiesrecht =  recht om je verkiesbaar te stellen

• Actief kiesrecht = recht om te stemmen
• Passief kiesrecht = recht om je verkiesbaar te stellen

• Evenredige vertegenwoordiging (bijv. in Nederland)
  >>> aantal stemmen gedeeld door aantal zetels
• Meerderheidsstelsel (bijv. in de Verenigde Staten)
  >>> winner takes all

Elke 4 jaar verkiezingen voor:

• Tweede Kamer (landelijk)
• Provinciale Staten (provincie)
• Gemeenteraad (gemeente)

Elke 5 jaar verkiezingen voor:

• Europees Parlement

Verkiezingen:

Kiesstelsels:

Welke partijen zijn links?

1. GroenLinks, PvdA, SP
2. GroenLinks, D66, PVV
3. VVD, GroenLinks, CDA
4. CDA, SGP, CU

Actieve overheid

1. Links
2. Rechts

Passieve overheid

1. Links
2. Rechts

Collectief belang

1. Links
2. Rechts

Economische vrijheid (vrije markt)

1. Links
2. Rechts

Ontwikkelingshulp (geld) naar arme landen sturen

1. Links
2. Rechts

De overheid moet zorgen voor meer sociaal-economische gelijkheid

1. Links
2. Rechts

De overheid zorgt voor kwetsbare (arme, zieke, etc.) mensen

1. Links
2. Rechts

   Links

• Collectief belang
• Actieve overheid
• Gelijkwaardigheid

Overheid zorgt voor kwetsbare mensen

SP, DENK, PvdD GroenLinks, PvdA,

   Midden

• Terughoudende overheid
   

Mensen zorgen voor elkaar

D66, 50Plus, CDA, CU

   Rechts

• Individueel belang
• Passieve overheid
• Economische vrijheid

Mensen hebben eigen verantwoordelijkheid

 
VVD, SGP, FvD, PVV

Liberalisme

Sociaal-Democratisch

Komt vooral op voor:

• Mensen met weinig geld
• Mensen met minder kansen
   

Rol van de overheid:

• Actief; ongelijkheid tegengaan

Waarden:

• Gelijkwaardigheid
• Solidariteit
   

Doel:

• Eerlijke verdeling van inkomens, kennis, macht
• bescherming kwetsbare mensen

Liberalisme

Christen-Democratisch

Komt vooral op voor:

• Gezinnen met kinderen
• Christelijke instanties (zoals scholen)

Rol van de overheid:

• Beperkt; alleen als het niet anders kan

Waarden:

• Geloof
• Naastenliefde en samenwerking

Doel:

• Samenleving waar mensen goed voor elkaar zorgen

Liberalisme

Liberalisme

Komt vooral op voor:

• Werkende burgers en ondernemers
• Bedrijven

Rol van de overheid:

• Passief; alleen zorgen voor veiligheid

Waarden:

• Economische vrijheid
• Persoonlijke vrijheid

Doel:

• vrijheid voor mensen om te doen en laten wat ze willen

Politieke stroming

Kenmerk of uitgangspunt

A. Christendemocratisch

B. Ecologisch

C. Rechts-extremistisch

D. Sociaaldemocratisch

1. Duurzaam en milieuvriendelijk produceren

2. Gespreide verantwoordelijkheid bij inrichting van de samenleving

3. Verminderen van de bestaande ongelijkheid

4. Ongelijkwaardigheid met betrekking tot ras

Politieke partijen en stromingen hebben verschillende ideeën over hoe criminaliteit het best bestreden kan worden. Op de puntjes in tekst 6 is de politieke partij waarvan Dijkhoff fractievoorzitter is. Welke partij is dat?

1. GroenLinks
2. SP
3. VVD

In tekst 6 staat dat onder advocaten kritiek te horen is op het plan van Dijkhoff. Volgens verschillende advocaten past het plan slecht bij een rechtsstaat. Welk kenmerk van de rechtsstaat komt volgens deze advocaten in gevaar als criminaliteit in probleemwijken strenger bestraft wordt?

1. machtenscheiding
2. rechtsgelijkheid
3. rechtshandhaving
4. veiligheid

Eindexamen Maatschappijkunde VMBO KB 2021

https://www.examenblad.nl/examendocument/2021/cse-1/maatschappijkunde-vmbo-kb/opgaven/2021/f=/KB-1127-a-21-1-o.pdf

https://www.examenblad.nl/examendocument/2021/cse-1/maatschappijkunde-vmbo-kb/correctievoorschrift/2021/f=/KB-1127-a-21-1-c.pdf