Cette leçon contient 24 diapositives, avec quiz interactifs, diapositives de texte et 1 vidéo.
Éléments de cette leçon
Hielprik
Slide 1 - Diapositive
Hoe wordt de hielprik ook wel genoemd?
A
Neonatale screening
B
PKU
Slide 2 - Quiz
Inhoud
Wat is de hielprik?
Waarop wordt getest
Werkwijze hielprik
Specifieke aandachtspunten
Slide 3 - Diapositive
Slide 4 - Vidéo
Is de hielprik een voorbehouden handeling?
A
Ja
B
Nee
Slide 5 - Quiz
De hielprik
Het afnemen van enkele druppels bloed uit de hiel van een zuigeling.
Na 72 uur, uiterlijk na 168 uur na de geboorte (ideaal is na 72 uur volgens het RIVM).
De hielprik is vrijwillig. Vooraf wordt om toestemming gevraagd aan ouder(s) / verzorgers
Slide 6 - Diapositive
Waarom een hielprik?
Vroegtijdig opsporen van ernstige, zeldzame maar behandelbare aandoeningen.
Het bloed wordt onderzocht op 19 ziektes (In de periode tot 2022 wordt het aantal ziekten waarop wordt gescreend uitgebreid tot 31).
Bij deze ziektes hebben interventies en behandelingen direct na de geboorte grote voordelen.
Dit zijn behandelingen zoals het geven van een geneesmiddel of een dieet
Slide 7 - Diapositive
Om welke ziekten gaat het?
o.a. gaat het om de volgende ziekten;
Een aantal stofwisselingsziekten (bijv. phenylketonurie)
Een ziekte van de schildklier
Een ziekte van de bijnier
Erfelijke vorm van bloedarmoede (sikkelcelziekte)
Taaislijmziekte (CF: cystic fibrosis)
Slide 8 - Diapositive
Uitslag
Uitslag goed; geen bericht (na 5 weken)
Uitslag niet goed; huisarts zoekt contact
Slide 9 - Diapositive
Waarom de hiel?
De vinger van een baby is nog te klein voor een vingerprik.
Er zitten haarvaatjes in de hiel. Gemakkelijk en veilig om op deze wijze voldoende bloed te halen voor de hielprikkaart
Er hoeft geen bloedvat aangeprikt te worden.
Slide 10 - Diapositive
Contra- indicaties
Na een bloedtransfusie bij de zuigeling
Toediening corticosteroïden
Als er een infuus geplaatst is
Oedemateuze voet
Infectie, ontsteking of beschadiging van de huid
Slide 11 - Diapositive
Nodig voor afname
Lancet: Hiel wordt aangeprikt met een lancet
Hielprikkaart: Bloed wordt aangebracht op de hielprikkaart
Slide 12 - Diapositive
Hielprikkaart
Slide 13 - Diapositive
Invullen hielprikkaart
De hielprikkaart dient volledig en leesbaar ingevuld te worden met een zwarte balpen
De hielprikkaart moet volledig ingevuld worden in aanwezigheid van de ouder(s) en /of verzorgers.
Indien ouder(s) en /of verzorgers geen toestemming geven voor ontvangen van dragerschapsinformatie sikkelcelziekte, of geen toestemming geven voor het gebruik van restantbloed voor anoniem wetenschappelijk onderzoek dan moeten ouders een paraaf zetten
Slide 14 - Diapositive
Prik aan de voetzoolzijde, langs de binnen- en buitenzijde
Werkwijze
hielprik
Slide 15 - Diapositive
Plaats de lancet op de hiel
Houd rekening met de richting van de massage (stuwing)
Slide 16 - Diapositive
Aandachtspunten
Warme hiel om gemakkelijker bloed te verkrijgen (warm washandje om de hiel te verwarmen, max. 38 graden)
Zelf warme handen
Draag handschoenen
Geen bloeddoorstroming bevorderende of pijnstillende pasta’s of zalf gebruiken
Slide 17 - Diapositive
Bloedafname
Zorg dat alle rondjes goed zijn gevuld
Slide 18 - Diapositive
Hielprikkaart goed gevuld
Slide 19 - Diapositive
Hielprikkaart niet goed gevuld
Slide 20 - Diapositive
Hielprikkaart niet goed gevuld
Slide 21 - Diapositive
Hielprikkaart niet goed gevuld
Slide 22 - Diapositive
Nazorg
Pleister dwars op wond, wondranden naar elkaar toe
Hielprikkaart goed laten drogen
De screener doet zelf de hielprikkaart op de post, op de dag dat de hielprik is uitgevoerd (brievenbus PostNL)
Vraag aan ouders of ze de hielprikenvelop 3 maanden willen bewaren. Mocht getwijfeld worden of de hielprik is verricht, dan toont de envelop dat deze is uitgevoerd.
Slide 23 - Diapositive
Eerste en tweede herhaalde hielprik
Eerste herhaalde hielprik:
Testvlakken op hielprikkaart onvoldoende gevuld zijn;