1.2 De democratische revoluties

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Deze les

1.2 de democratische revolutie

Welke vrijheidsrechten en politieke rechten hadden burgers in Nederland tussen 1781 en 1813?

Herhaling: Bij welke kenmerkende aspecten horen de voorbeelden?

De opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid van steden.

Het begin van staatsvorming en centralisatie

Stichting van de Nederlandse staat

De bijzondere plaats van de Republiek

De verlichting

Privileges

Meepraten over bestuur in Staten Generaal

Gewetensvrijheid

Recht om vorst af te zetten als deze de rechten van de burgers niet respecteert

Stadsrechten

Volkssoevereiniteit

Grondwet

Grondrechten

Godsdienstvrijheid

Iedereen is gelijk

Kiesrecht

Tijdvak 4

Tijdvak 5

Tijdvak 6

Tijdvak 7

1.2 De democratische revolutie 

1781-1813

In dit pamflet stond:

• De eens zo trotse rijke Republiek is in verval geraakt.
• Dit komt door het machtsmisbruik van stadhouder 

       Willem V en de regenten die hem steunen.

• Oproep tot gewapend verzet van de Nederlandse burgers
• Elk volk heeft het recht zijn eigen regeerders te kiezen want alle mensen zijn vrij geboren

In 1781 verschijnt dit anonieme pamflet

Aanhangers van deze verlichte ideeën worden patriotten genoemd

In 1787 komen patriotten in opstand en eisen gekozen bestuurders

Stadhouder Willem V en zijn vrouw Wilhelmina van Pruisen vluchten naar Nijmegen

Maar broer Wilhelmina, de koning van Pruisen, stuurt leger om orde te herstellen

Maar als de Fransen in 1795 de Nederlandse Republiek veroveren

Vlucht stadhouder Willem V alsnog, naar Engeland.

De Bataafse Republiek

1795-1806

• Parlement (Nationale Vergadering) gekozen met algemeen mannenkiesrecht -> democratie
• Invoering grondwet met grondrechten: iedereen is gelijk, godsdienstvrijheid -> rechtsstaat
• Einde zelfstandige macht gewesten en steden: eenheidsstaat

Koninkrijk Holland

1806-1810

• Monarchie
• Grondwet met beperkte grondrechten
• Amsterdam wordt hoofdstad (stadhuis wordt Koninklijk Paleis)

 Koning Lodewijk Napoleon

Koning van het Koninkrijk Holland

Provincie van Frankrijk

1810-1813

• Inlijving bij Frankrijk
• Grondwet met beperkte grondrechten
• Invoering burgelijk wetboek en wetboek van strafrecht (Code Napoléon); iedereen is voor de wet gelijk
• Geboorte, huwelijk en overlijden aangeven bij overheid
• Invoering achternamen
• Invoering dienstplicht

Napoleon Bonaparte

Keizer van Frankrijk 1806-1815

Het koninkrijk der Nederlanden

1813- heden

• Zoon stadhouder Willem V wordt koning van Nederland (inclusief België en Luxemburg): koning Willem I
• Eenheidsstaat blijft bestaan
• Grondwet blijft bestaan -> constitutionele monarchie
• Parlement (Eerst en Tweede kamer) met leden die benoemd werden
• Ministers leggen verantwoording af aan de koning

Koning Willem I

1813-1840

Wat weet je nog?

1588-1795

1795-1806

1806-1810

1810-1813

1813- heden

Republiek der Nederlanden

Bataafse Republiek

Koninkrijk Holland

Franse provincie

Koninkrijk der Nederlanden

Democratische rechtsstaat

Constitutionele monarchie

Bestuur in handen van regenten

Koning

Lodewijk Napoleon

Invoering Code Napoléon

De Franse bezetting van Frankrijk is in drie periodes te verdelen. In welke periode hadden de Nederlandse burgers de meeste vrijheid en politieke rechten?

1. 
2. 
3. 
4. 

In de Bataafse Republiek werden verlichte ideeën in praktijk gebracht. Wat werd niet ingevoerd?

1. 
2. 
3. 
4. 

Wat weet je nog?

1588-1795

1795-1806

1806-1810

1810-1813

1813- heden

Republiek der Nederlanden

Bataafse Republiek

Koninkrijk Holland

Franse provincie

Koninkrijk der Nederlanden

Democratische rechtsstaat

Constitutionele monarchie

Bestuur in handen van regenten

Koning

Lodewijk Napoleon

Invoering Code Napoléon

De Franse bezetting van Frankrijk is in drie periodes te verdelen. In welke periode hadden de Nederlandse burgers de meeste vrijheid en politieke rechten?

1. 
2. 
3. 
4. 

In de Bataafse Republiek werden verlichte ideeën in praktijk gebracht. Wat werd niet ingevoerd?

1. 
2. 
3. 
4. 

Bataafse Republiek 

(1795-1806)

• Grondwet met grondrechten 
• Parlement 
• Algemeen mannenkiesrecht

Wie maakte een einde aan de Bataafse republiek?

1. 
2. 
3. 
4. 

Napoleon

Napoleon benoemt zijn broer Lodewijk in 1806 tot koning van het Koninkrijk Holland om zo meer controle te kunnen uitoefenen over Nederland: belastingen heffen en dienstplichtige soldaten werven voor zijn leger.

Onder koning Willem I werd Nederland een

1. 
2. 
3. 
4. 

Koninkrijk der Nederlanden

1813- heden

Willem I laat een nieuwe grondwet opstellen met beperkte grondrechten voor de burgers, daarmee wordt zijn macht beperkt door een grondwet. Dat noem je een constitutionele monarchie

Morgen

1.3 Nederland onder Willem I en II

Huiswerk

Lezen 1.3 en maken vragen blz 16-17

Deze week inleveren via OneNote of mail