4.2 de bouw van botten

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

4.2 De bouw van botten

Lezen blz 16 en 17

En blader nog eens door 4.1 het skelet.

Programma

• Lezen bs. 2 
• herhalen/quizvragen bs. 1
• uitleg bs. 2 de bouw van botten, met video
• opdrachten maken 1 t/m 8

Met welke functie van het skelet hebben spieren te maken?

1. Bescherming bieden
2. Beweging mogelijk maken
3. Stevigheid geven
4. Vorm geven aan het lichaam

Welk bot is nummer 2?

1. Onderkaak
2. Bovenkaak
3. Schedel
4. Ellepijp

Welk bot is nummer 7?

1. Borstbeen
2. Ribben
3. Bovenarm
4. Spaakbeen

Welk bot is nummer 12?

1. Zitbeen
2. Heupbeen
3. Bovenbeen
4. Staarbeen

Welk bot is nummer 17?

1. Spaakbeen
2. Bovenarm
3. Onderarm
4. Ellepijp

2 soorten botweefsel

beenweefsel (bot): 

kraakbeenweefsel (kraakbeen)

De bouw van botten

Botten bestaan uit kalkzouten en lijmstoffen (collageen)

• Kalkzouten geven stevigheid/hardheid
• Lijmstof zorgt voor de buigbaarheid

Hierdoor zijn botten stevig maar 

breken ze niet snel.

Kraakbeenweefsel

Tussen de cellen zit tussencelstof. 

Kraakbeenweefsel: tussencelstof bevat vooral lijmstof daardoor buigzaam.

Bot/Beenweefsel

In botweefsel liggen de cellen in kringen om kanaaltjes die bloedvaatjes bevatten.

De botcellen zijn aan elkaar verbonden met uitlopers. 

De tussencelstof van bot bestaat uit veel kalk en collageen. 

Daardoor is botweefsel hard en niet buigzaam.

Baby is soepel door veel lijmstof in de botten.

Bejaarde breekt snel wat doordat lijmstof minder wordt.

Ouder worden

• Steeds minder kraakbeen. 
• Meer kalk. 
• Botten worden steviger en harder. 
• Botten zijn minder buigzaam en breken daarom sneller als je ouder wordt. 

Fontanellen: de ruimten tussen de schedelbeenderen 

• De schedelbeenderen van een baby zitten nog niet aan elkaar vast. 

• Tussen de botten van de schedel bevinden zich ruimten met zacht bindweefsel.
  

• Dit maakt dat het hoofd bij de geboorte makkelijker door het geboortekanaal kan.
  

• Na ongeveer anderhalf jaar zijn de fontanellen dicht gegroeid.
  

Een baby kan makkelijk een teen in zijn/haar
mond steken.

Hoe komt dat?
Een baby heeft veel ..... en ........

1. Kalkstof en kraakbeen
2. Kalkstof en botweefsel
3. Lijmstof en botweefsel
4. Lijmstof en kraakbeen

Hoe heten de ruimtes tussen
de schedelbeenderen bij
babys?

1. Naden
2. Fontanellen
3. Gaten
4. Lege ruimtes

Het weefsel in de afbeelding is:

1. Kraakbeenweefsel
2. Botweefsel

Je oorschelp is buigzaam maar toch stevig. Wat voor soort weefsel is dit hoofdzakelijk?

1. Botweefsel
2. Zenuwweefsel
3. Spierweefsel
4. Kraakbeenweefsel

Zelfstandig werken

Maken bs. 2 opdracht 1 t/m 8 blz 17 t/m 20 

(ook opdracht 4)

Wanneer je bs. 1 nog niet af had deze ook afmaken.

Leren afbeelding 1 t/m 3 bs. 1 (alle botten)