krimp en leefbaarheid/3 theorieen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Paragraaf 2.4: Krimp en leefbaarheid

Leerdoelen:

• je weet wat de centrale plaatsentheorie inhoudt
• je weet wat de interactietheorie inhoudt
• je kan met de 2 theorieën hierboven verklaren hoe bepaalde processen in Nederland en daarbuiten verlopen.
• je kan krimp in de Eemsdelta en de gevolgen daarvan beschrijven en verklaren

0

0

Centrale plaatsentheorie van Christaller

Er was eens...

Een Duitser die een wandeling maakte en steeds maar een Bierstube tegenkwam...

Hij ging onderzoeken hoe dat zat en kwam met een theorie: de centrale plaatsentheorie

Er waren wel een aantal voorwaarden:

• De bevolkingsspreiding is gelijkmatig
  
• De omgeving is homogeen; er zijn geen natuurlijke obstakels. Alle richtingen zijn even goed te bereiken
• Er heerst volledige mededinging: er is geen concurrentievoordeel (prijs en kwaliteit zijn gelijk)
• Consumenten handelen rationeel en zijn volledig geïnformeerd
• Er zijn niet meer voorzieningen dan noodzakelijk (geen 20 cafés in 1 straat)
• Consumenten gaan altijd naar het dichtstbijzijnde verkooppunt

Grote stad

Kleine stad

Dorp

Iedere grote stad, kleine stad en dorp hebben hun eigen verzorgingsgebied. hoe groter de stad, hoe groter het verzorgingsgebied.

Het hangt ook van het product af hoe groot het verzorgingsgebied is: een winkel in exclusieve spullen zal een groter verzorgingsgebied hebben dan een bakker.

Christaller

Drempelwaarde: Minimum aantal klanten dat een winkel nodig heeft om winst te draaien.

Verzorgingsgebied: Een gebied dat door een bepaalde voorziening verzorging heeft.

Reikwijdte: Afstand die iemand wil afleggen voor een bepaalde winkel.

Noordoostpolder

De Noordoostpolder is ontworpen met deze theorie in gedachten. Lelystad (niet op deze kaart, ligt in Flevoland) is de grote stad, Emmeloord de kleine stad en de dorpen daar omheen hebben allemaal ongeveerd ezelfde afstand tot elkaar en de voorzieningen.

Stedelijk netwerk 

stadsgewest

^{De dorpjes erom heen hebben een sterke relatie met de stad (= centrale stad) in het midden. Voor: voorzieningen, werkgelegenheid ed.} 

^{Agglomeratie: Stad en dorpen eromheen die aan elkaar vast zijn gegroeid.}

stedelijk gebied

Stadsgewesten komen steeds dichter bij elkaar te liggen. Er zijn nauwe contacten tussen. 

Interactietheorie van Ullmann

Met de Interactie theorie van Ullman kan je het volgende verklaren • Verplaatsing van goederen, • energie, • informatie • en migratie

3 voorwaarden:

1. Complementariteit: jij hebt iets wat ik nodig heb
2. geen tussenliggende mogelijkheden: Ik kan het niet dichterbij halen of ergens anders waar het voordeliger is
3. Transporteerbaarheid: Datgene wat ik wil moet wel bij mij terecht kunnen komen, of ik moet er naartoe kunnen. Tijd=geld