10 Februari 2021 A5 Wonen in NL par 2

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Wat is er met Trump aan de hand?

Leerdoelen paragraaf 1.2

Ik kan vertellen wat de kenmerken van het Nederlands kustgebied zijn

o Ik kan uitleggen hoe de Nederlandse kust door de natuur wordt opgebouwd en afgebroken

o Ik kan verklaren waarom de kijk op kustbescherming de laatste decennia is verandert.

Bescherming tegen zee.

Dammen, dijken, duinen en strand (primaire waterkeringen) beschermen Nederland voor overstroming uit de zee. Bij overstromingsgevaar worden dammen en sluizen gesloten.

Toename bedreiging Noordzee

Door klimaatverandering stijgt de temperatuur. Hierdoor smelten poolkappen en zet h2O uit. Gevolg is zeespiegelstijging. Hoe hoger de zeespiegel hoe groter de kans op overstroming.

Veiligheid & natuur.

Door primaire waterkeringen niet volledig af te sluiten of alleen af te sluiten in tijden van overstromingsgevaar blijft het ecosysteem deels in contact en is er geen van overstromingsschade.

Welke van deze kustbescherming is niet natuurlijk ?

1. Duinen
2. Dijken
3. Strand
4. Onderwateroever

Geef aan welke stelling fout is.

1. Rijkswaterstaat voert beleid uit mbt veiligheid leefbaarheid en beriekbaarheid
2. Overstromingsbewustzijn heeft te maken met risico's van zeespiegelstijging en bodemdaling
3. Dijkring gebied dat beschermd wordt tegen binnenwater door een primaire waterkering of hogegronden.
4. Primaire waterkering = object dat oppervlakte water tegenhouden (dijk, duin, sluis, dam)

Welke van deze buitenwaters is het zoutst?

1. Noordzee
2. Waddenzee
3. IJsselmeer
4. Grote Rivieren

Geef aan welke stelling niet klopt
(overstromingsrisico's)

1. Hoe groter de mogelijke schade hoe groter de noodzaak tot bescherming
2. Risico's verkleinen door verhogen duinen en dijken, verbreding stranden & stranden aanvullen met zand
3. Schade afhankelijk van: oppervlakte dijkring, meters beneden zeeniveau, aantal inwoners & aantal investeringen
4. In NL grootste kans op overstroming met een ZW storm & hogewaterstanden zee/rivieren.

Geef aan welke stelling niet klopt

1. Hoogheemraadschappen = waterschappen
2. waterschappen zijn nationale organisaties
3. Waterscchappen doen beheer, bescherming & onderhoud duinen en dijken
4. Waterschappen doen beheersing grondwaterpeil & waterkwaliteit

Kies de stelling die niet juist is.

1. Effecten zeespiegel stijgen hangen af overheersende windrichting en temperatuurstijging wereldwijd
2. In NL verwachten we meer regen en verandering regenregiem (verdeling hoeveelheid in een periode)
3. In NL verwachten we nattere winters en drogere zomers
4. In NL verwachten we meer stormen en dat de overheersende windrichting gelijk blijft.

Kies de stelling die niet juist is.

1. Voor het behoud van de kust is het belangrijk dat er een flauwe afloop van de zeebodem is.
2. Voor het behoud van de kust is het belangrijk dat er voldoende zand is door zeestromen.
3. Voor het behoud van de kust is het belangrijk dat getijdenverschillen groot zijn.
4. Voor het behoud van de kust is het belangrijk dat er zeespiegel niet te snel stijgt.

Ontstaan duinen:

op grens water en land ontstonden zandbanken als deze droogvallen worden het strandwallen. Wind verplaatst zand --> blijft liggen achter obstakels (vegetatie).

Duinen = door windgevormde zandheuvels aan landzijde van het strand.

Oude --> duizenden jaren oud

Jonge --> duizend jaren geleden en hoger

Er zijn drie kusttypen in NL

Wadden = buitendijkse gronden die bij hoogwater onder water staan en bij laag water komen grote delen droog te liggen.

Gesloten kust van duinen & strandwallen

Estuarium = riviermonding waar zout- en zoet water zich vermengen. Landinwaarts getijdenverschil groter door trechter vorm

Twee soorten kust

Zachte kust = natuurlijke oorsprong (strand, kwelders, duinen, zandplaten, schorren wadden)

Harde kust = door mens gebouwd & versterkt --> zeedijken langs kust en de benedenloop van rivieren en estuarium

Nadelen harde kust= kust kan niet vrij bewegen & herstel niet mogelijk na stormseizoen

Kust is dynamisch systeem!

Wind & water => afbraak & opbouw (verplaatsing miljoenen M3 zand en veel slib)

Wind => golven, zeestromingen, opstuwing, watertransport & sedimentatie zand.

Stabiele situatie => herstel duinafslag na storm

Instabiel situatie => erosie > sedimentatie => blijvend verlies

(instabiel => sedimentatie > erosie = duinvorming)

Getijden = afwisseling eb en vloed

Getijden vooral door aantrekkingskracht maan.

Max. = hoogwater/ hoogtij   Min.= laagwater/laagtij

Kentering = geen stroming

Springtij = extra hoogtij <= samenvallen aantrekkingskracht maan en zon

Doodtij = getijdenverschil minimaal aantrekkingskracht maan en zon staan haaks op elkaar (dus verzwakking)

Getijden

Vloedstroom sneller dan ebstroom => opbouw

Getijdenverschil afhankelijk van vorm kust (trechter!)

Opstuwing = wind & hoogwater, is gevaarlijk bij nauwer wordende wateren.

Zeestromen

= eeuwenlange zoutwater stromingen (oceanen & zeeën) over duizenden kilometers.

Deel golfstroom komt in Noordzee = reststroom, draait linksom = zw stroom voor NL

Getijdenstroming & wind & driftstroom => opschuiven Wadden eilanden naar oosten.

Mens en water

Eerst terpen later dijken.

Via spuisluizen ontwatering.

Nadelen ontwatering => bodemdaling

Nieuwe technieken ='Aanval' impoldering

Van vijand tot vriend

Eerst focus bescherming,

maar  zand is niette vervangen door steen, asfalt etc.

 Door klimaatverandering neemt de dreiging toe.

Nu meer aanpassen aan de dynamiek van de zee en deze proberen te beïnvloeden. Ook meer ruimte voor natuur en recreatie.

.

Ik kan vertellen wat de kenmerken van het Nederlands kustgebied zijn
o Ik kan uitleggen hoe de Nederlandse kust door de natuur wordt opgebouwd en afgebroken
o Ik kan verklaren waarom de kijk op kustbescherming de laatste decennia is verandert.

Benoem de kenmerken van het Nederlands kustgebied.

3 kusttypen. Waddenkust (hoogwater nat, laagwater droog), Geslotenkust met duinen en strandwallen & Estuarium (riviermonding waar zout en zout zichvermengen)

Zachte kust = door natuur ontstaan
Harde kust = door mens gebouwd en versterkt.

Benoem hoe de Nederlandse kust door de natuur wordt opgebouwd en afgebroken.

Van drooggevallen zandbanken (strandwallen)wordt het zand door de wind verplaatst en die blijft liggen achter obstakels. Hierdoor ontstaan duinen = door wind gevormde zandheuvels. (opbouw)(sedimentatie)
De zee kan bij stormen (door wind aangewakkerd) zorgen voor duinafslag, hierdoor verdwijnen stukken duin (afbraak) (erosie)

Verklaar waarom de kijk op kustbescherming de laatste decennia is verandert.

Bescherming is beperkt. Zand kan uiteindelijk niet vervangen worden door steen of asfalt. Door klimaatverandering neemt de dreiging toe.

Nu meer aanpassen aan de dynamiek van de zee en deze proberen te beïnvloeden. Ook meer ruimte voor natuur en recreatie.